100 il əvvəl insanların 1000 il yaşayacağı proqnozlaşdırılmışdı: niyə baş vermədi?

1925-ci ildə, ABŞ-da orta ömür uzunluğu cəmi 58 il olanda, məşhur elmi jurnal “Popular Science” iddialı bir gələcək proqnozlaşdırıb: insanlar 1000 il yaşayacaqlar. 

Lent.az-ın xarici mediaya istinadən məlumatına görə, o dövrün elmi nailiyyətləri - insulinin kəşfindən vitaminlərin və peyvəndlərin hazırlanmasına qədər - ölümlə mübarizəyə dair inqilabi baxışı ilhamlandırıb.

"Bundan sonra biz Mafusailu kimi ömrümüzü illərlə deyil, əsrlərlə ölçənə qədər elmin orta ömrü uzada biləcəyini gözləməliyikmi?" - 1925-ci ilin iyulunda jurnalist Con E. Loc yazıb.

Bu gün, bir əsr keçsə də, elm hələ də bizi minillik yaşa yaxınlaşdırmayıb, lakin genetika, hüceyrə mühəndisliyi və immunoterapiya sahəsindəki irəliləyişlər yeni üfüqlər açır. Gen redaktəsindən hüceyrənin yenidən proqramlaşdırılmasına qədər müasir tədqiqatlar artıq laboratoriya siçanlarının ömrünü uzadıb və orta əsrlər keçi otunun nəslindən olan metformin potensial yaşlanma əleyhinə dərman kimi araşdırılır.

Bununla belə, bir əsr əvvəl olduğu kimi, qabaqcıl nailiyyətlər maneələrlə üzləşir: təcrübələrin əksəriyyəti yalnız heyvanlar üzərində işləyir və sosial və etik problemlər praktiki tətbiqdən əvvəl də yaranır. Kimin uzunömürlülük terapiyasına çıxışı olacaq? Orta yaşın 200 olduğu dünya necə dəyişəcək?

Keçmişin nikbinliyi vaxtından əvvəl ola bilərdi, amma boşuna deyildi. Artıq bir sıra ölümcül xəstəliklərə qalib gəlinib, milyonlarla insana ömür verilib, qocalığın keyfiyyətini əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırılıb. Bu, hələ ölməzlik deyil, amma tarixin göstərdiyi kimi, ən iddialı arzular belə bir gün gerçəkləşə bilər - bu əsrdə olmasa, o biri əsrdə.