14 il sonra gözlənilməz həmlə: Qanlı döyüşlər başladı, hədəf o şəxdir
Gürcüstanda keçirilən parlament seçkilərindən öncə və sonra artan gərginliyin sadəcə Cənubi Qafqaza deyil, digər yaxın regionlara da təsir etdiyi bildirilir. Hakim Gürcü Arzusu Partiyasının seçkilərdə qalib gəlməsindən sonra Baş nazir İrakli Kobaxidzenin ölkənin Avropa İttifaqına (Aİ) üzvlük danışıqlarının ertlənməsi ilə bağlı qərarı vəziyyəti daha da qəlizləşdirdi. Avrointeqrasiya tərəfdarı olan minlələr vətəndaş hökumət əleyhinə aksiyalara başladı.
Paralel olaraq İsrail və Livanın “Hizbullah” qruplaşması arasında əldə edilən atəşkəs razılaşmasından sonra Yaxın Şərqdə gərginliyin azalacağı gözlənilirdi. Lakin Suriyada başlayan qarşıdurma, müxalif qüvvələrin ölkə daxilində sürətlə irəliləməsi regionda narahatlığı artırdı. Bəzi ekspertlərin fikrincə, Tbilisidə gedən proseslər bütün ətraf regionlardakı vəziyyətə təsir edir.
Globalinfo.az-a danışan politoloq Əlimusa İbrahimov deyib ki, Suriyada baş verən hadisələr növbəti dəfə diqqəti Yaxın Şərqə yönəltdi:
“İsraillə Livan arasında aparılan danışıqlar və əldə edilən ilkin razılaşma siyasi dairələrdə müəyyən dərəcədə ümid yaratmışdı. Qanlı döyüşlərin başa çatması gözləndiyi bir zamanda qonşu ölkədə uzun müddət davam edən atəşkəsin yenidən pozulması sülh istiqamətində bütün arzuları alt-üst etdi. Yaxın Şərq yenidən qızğın döyüşlərin episentrinə çevrildi.
Politoloqların fikrincə, buradakı vəziyyət Rusiya və İranın Suriyada apardıqları siyasətlə bağlıdır. Məlum olduğu kimi, 2010-cu ildə “Ərəb baharı” Suriya Prezidenti Bəşər Əsədin hakimiyyətdən getməsi ilə nəticələnmədi. Məhz Moskva ilə Tehranın dəstəyi onun hakimiyyətdə qalmasını təmin etdi. Əsəd qaldı, amma bu ölkədə müharibə bitmədi, sadəcə qarşısı alındı. Yəni Suriyada hakimiyyət dəyişikliyinə nail olmaq istəyənlər və buna çalışanlar daha ciddi məsələlərlə məşğul olmaq üçün döyüş səhnəsini müvəqqəti tərk etdilər”.
Əlimusa İbrahimov
Politoloqun sözlərinə görə, müəyyən müddət keçdikdən sonra Suriyada yarımçıq qalmış missiyanın sona çatdırılmasına çalışılır:
“Bu missiya Rusiya və İranın Suriyadan tamamilə sıxışdırılıb çıxarılması və Bəşər Əsədin daha uyğun bir şəxslə əvəz olunmasından ibarətdir. Vəziyyətə diqqətlə nəzər yetirdikdə son hadisələrin məhz Moskva ilə Tehranın zəifləməsindən istifadə edilərək baş verdiyi görünür. Deməli bu dəfə maraqlı dövlətlər sona qədər istədiklərinə nail olmaq üçün mübarizə aparcaqlar”.
Ə.İbrahimovun sözlərinə görə, Gürcüstanda da vəziyyət oxşar istiqamətdə inkişaf edir:
“Burada da Rusiyanın ölkədən çıxarılması istiqamətində qızğın mübarizə gedir. Müxalifət qüvvələri xaricdən Aİ ilə ABŞ-dan verilən təlimatlar və maliyyə yardımı sayəsində rusmeyilli hesab olunan iqtidarı devirmək uğrunda ölüm-dirim müharibəsinə girişiblər. Tbilisidə hökumətin güclü müqaviməti ilə üzləşən nümayişlər keçirilir. Qarşıdurmanın nəticəsi ölkənin gələcək taleyini müəyyən etməlidir. Ona görə də tərəflərdən heç biri geri çəkilmək fikrində deyil.
Uduzan tərəf siyasi səhnəni uzun müddətə tərk etməlidir. Məhz buna görə tərəflərdən hər hansı birinin nəticə əldə etmədən geri çəkilməsini gözləmək sadəlövhlük olardı”.
Turan Rzayev
Globalinfo.az