ABŞ da dinozavrı yarıya bölə bilən yırtıcının ilk replikası təqdim edildi...

...ABŞ-da nəhəng timsah Deinosuchus schwimmeri-nin dünyada ilk elmi cəhətdən dəqiq, həyat ölçüsündə replikası təqdim edilib.

SİA xəbər verir ki, bu barədə Interesting Engineering məlumat verib.

Bu yırtıcı təxminən 83-76 milyon il əvvəl, Son Təbaşir Dövründə yaşayıb. O qədər böyük idi ki, dinozavrı iki yerə bölə bilirdi və bədəni təxminən 10 metrə çatırdı.

Çənələri olduqca güclü idi, ehtimal ki, T. rex dinozavrınınkından daha güclü idi. Yeni eksponat Corciyadakı Tellus Elm Muzeyində yaradılıb.

Bu, sadəcə muzey cazibəsi deyil, 40 ildən çox yerli bataqlıqlarda fosilləşmiş dişlər və sümüklər axtaran paleontoloq David Schwimmeri-nin işinə bir ehtiramdır. ...Sümüklər və fosillər bizə hekayənin yalnız bir hissəsini danışır, - deyə Schwimmeri izah edib.

Tamamilə yığılmış, həyat ölçüsündə replikalar Deinosuchus kimi heyvanların əslində nə olduğunu daha yaxşı başa düşmək üçün bir plan təqdim edir.

Bu timsah qida zəncirində özünəməxsus yer tuturdu: o, təkcə balıq və tısbağaları deyil, həm də dinozavrları ovlaya bilirdi. Dişləri qalın, "banan ölçüsündə" idi və bu da nəhəng tısbağaların qabıqlarını və bitki mənşəli dinozavrların sıx sümüklərini əzməyə imkan verirdi.

Heyvanın fərqli bir xüsusiyyəti, ucunda müasir alliqatorlarda tapılmayan iki sirli dəliyi olan qalın burnu idi. Dəqiq elmi replikanın yaradılması iki il çəkdi.

Komanda heyvanın mürəkkəb sümük quruluşunu və zirehini yenidən qurmaq üçün orijinal fosillərin 3D skan edilməsindən istifadə etdi. Sümüklərin əksəriyyəti Corciya ştatının Kolumbus şəhərindən 40 mil radiusda tapıldı.

...Bu replikalar yalnız "qorxulu amil"dən daha çox şey üçün vacibdir, - deyə Şvimmer izah etdi.

...Dinozavrların yırtıcı vərdişlərini öyrənmək onların təbii sağ qalma strategiyalarını açmağa kömək edir. Bu cür qədim yırtıcıları öyrənməklə, sanki zamana geri addım atırıq və həyatın dəyişən dünyada necə uyğunlaşdığını və hökm sürdüyünü görürük.

Şvimmerin bu timsahla olan marağı uşaqlıqda Amerika Təbiət Tarixi Muzeyini ziyarət etdikdən sonra başladı. O vaxtdan bəri, o, ABŞ-ın Cənub-Şərqi Geç Təbaşir dövrü üzrə dünyanın aparıcı mütəxəssislərindən birinə çevrilib və Corciya ştatının ilk dinozavrlarını və pterozavrlarını kəşf edib. Muzeyin kolleksiya koordinatoru Rebekka Melşaymer qeyd edib ki, "Bu, ziyarətçilərimizin başqa heç yerdə əldə edə bilməyəcəyi bir təcrübədir. O dövrün dinozavrlarının və digər heyvanlarının ölçüsünü sözlə və ya fotoşəkillərlə çatdırmaq çətindir. Deinosuxun 30 fut uzunluğunda olduğunu deyə bilərik, amma bunu öz gözlərinizlə görmək tamamilə fərqli bir təcrübədir."

Sərgi təkcə heyrətamiz deyil, həm də alimlər üçün dəqiq anatomik nümunə kimi xidmət edir və onlara qədim yırtıcıların sağ qalma və ov strategiyalarını öyrənməyə kömək edir.

Nazlı Almuradova