“ABŞ da İsrail ordusunun Qəzza soyqırımı ilə bağlı araşdırma: təfərrüatlar ortaya çıxıb“ “Reuters“

"ABŞ hökuməti İsrail hərbi qüvvələrinin Qəzzada hərbi cinayətlərinə dair məlumatları nəzərdən keçirib, lakin hüquqi tədbir görülməyib..."

Araşdırmanın başlanğıcı və əsas məlumatlar

"Reuters" agentliyinin məlumatına görə, 2024-cü ildə ABŞ Milli Təhlükəsizlik Şurasında Qəzzada İsrail ordusunun mümkün hərbi cinayətləri ilə bağlı kəşfiyyat məlumatları müzakirə olunub. Bu məlumatlar əsasən anonim "İsrail hərbi hüquqşünasları"ndan gəlib və onlar İsrailin beynəlxalq hüquq normalarını pozma ehtimalına dair xəbərdarlıq edib.

Qeyd edək ki, bu məlumatlar sübut kimi təsdiqlənməyib və jurnalistlərə konkret pozuntuların təfərrüatları açıqlanmayıb. Lakin mənbələr bildirir ki, məhz bu informasiyalar araşdırmanın əsasını təşkil edib. ABŞ üçün vəziyyət çətin olub: əgər hərbi cinayətlər təsdiqlənsəydi, qanunvericilik silah tədarükünü və kəşfiyyat məlumatlarının paylaşımını dayandırmağı tələb edirdi.

Müzakirələr və nəticələr

2024-cü ilin dekabrında - prezident Co Baydenin səlahiyyət müddətinin son həftələrində - Milli Təhlükəsizlik Şurasında iclas keçirilib. İclasda prezident administrasiyası, Dövlət Departamenti, Pentaqon, kəşfiyyat orqanları və digər dövlət strukturlarının nümayəndələri iştirak edib.

Müzakirələrin nəticəsinə görə, ABŞ hökumətinin hüquqşünasları əldə olunan məlumatların və sübutların hərbi cinayətləri təsdiqləmədiyi qənaətinə gəlib. İsrail ordusunun mülki şəxsləri və ya humanitar təşkilatların əməkdaşlarını qəsdən hədəf aldığı və ya yardımın çatdırılmasına mane olduğu barədə heç bir sübut göstərməyib. Bu cür faktların olmaması hüquqi tədbir görməyi əsaslandırmır.

Siyasi və strateji kontekst

Bu, ABŞ-ın İsrailin mümkün hərbi cinayətlərini ilk dəfə nəzərdən keçirməsi deyil. Mənbələr bildirir ki, 2023-cü ilin dekabrında Dövlət Departamentinin hüquqşünasları Entoni Blinkenə beynəlxalq humanitar hüququn pozulması ehtimallarından xəbər verib, lakin nəticə çıxarmayıb.

Eyni zamanda, ABŞ üçün İsraillə əməkdaşlığın strateji əhəmiyyəti böyükdür: İsrail kəşfiyyatı onilliklər ərzində Orta Şərqdə baş verənlər barədə dəyərli məlumatlar paylaşır. Buna görə də bəzi mənbələr "Reuters"-ə bildirib ki, ABŞ ola bilsin ki, mümkün sübutlara qəsdən göz yumub.

Sonrakı administrasiya - prezident Donald Trampın hakimiyyətə gəlməsindən sonra kəşfiyyat nəticələrini öyrənib, lakin maraq göstərməyib və əksinə, İsrailə dəstəyini artırıb.

Nəticədə, ABŞ hökuməti İsrail ordusunun hərbi cinayətləri ilə bağlı məlumatları nəzərdən keçirib, lakin hər hansı hüquqi tədbir görməyib, strateji əməkdaşlıq isə davam etdirilib.