ABŞ dövlət katibinin Hakan Fidandan xahişi: Ankara ABŞ ın yanında olacaq?

"Ağ Ev Türkiyənin Yaxın Şərqdəki narahatlıqlarını nəzərə alarsa, Ankara ABŞ-ın yanında olacaq”.

Qaynarinfo-ya açıqlamasında bunu politoloq Əlimusa İbrahimov Türkiyə XİN rəhbəri Hakan Fidanın ABŞ səfəri fonunda bu ölkənin dövlət katibi Marko Rubionun Vaşinqtonun Ankaradan Ukrayna, Qafqaz və Suriyada sülhə dəstək verməyi xahiş etməsini şərh edərkən deyib. 

Ekspert qeyd edir ki, ABŞ Yaxın Şərq, Cənubi Qafqaz və Ukrayna məsələsində dəstək üçün Türkiyəyə müraciət etmək məcburiyyətindədir: 

"Hazırda Yaxın Şərq, Cənubi Qafqaz və Ukrayna cəbhəsində ciddi hadisələr baş verməkdədir. Bu hadisələrdə Türkiyənin yeri və rolu daha qabarıq şəkildə özünü göstərir. ABŞ-la Aİ mövqeləri Rusiya-Ukrayna müharibəsində üst-üstə düşmür. Vaşinqtonun isə Yaxın Şərq, Cənubi Qafqaz və Ukrayna məsələlərində kənardan ciddi dəstəyə ehtiyacı var. Aİ isə bu dəstəyi vermir. Deməli, Ağ Ev dəstək üçün Türkiyəyə müraciət etmək məcburiyyətində və yaxud meylindədir”. 

Həmsöhbətimiz deyir ki, Türkiyə sadalanan bu 3 region və digər məkanlarda ABŞ-ın yaxın tərəfdaşı ola bilər, amma bunun üçün onlar öz siyasətlərini bir-birinə uyğunlaşdırmalıdır:

"Ona görə də Vaşinqton bir sıra məsələlər üzrə Türkiyənin narahatlığını diqqətə almalıdır. Heç şübhəsiz, Ağ Ev Türkiyənin Yaxın Şərqdəki narahatlıqlarını nəzərə alarsa, Ankara ABŞ-ın yanında olacaq. Belədə Ankara da Suriyada atacağı addımları ABŞ-la razılaşdırılmış formada həyata keçirəcək. ABŞ buradakı kürd hərbi birləşmələrini dəstəkləmək və silahlandırmaqdan əl çəkərsə, bu, Türkiyənin Vaşinqtona yaxınlaşmasında bir stimul olacaq”. 

Ə. İbrahimov düşünür ki, ABŞ həqiqətən də Türkiyənin narahatlıqlarını nəzərə alır:

"Kürd silahlıları ilə rəsmi Dəməşq arasında razılığın əldə edilməsi də Amerikanın bölgə üzrə siyasətində müəyəyn dəyişikliklərin baş verdiyinə işarədir. Düşünürəm ki, ABŞ bundan sonra qeyd olunan qüvvələri silahlandırmaqdan əl çəkəcək”. 

Politoloqun fikrincə, Türkiyə müəyyən mənada Ukrayna məsələsində ABŞ üçün Aİ-ni əvəz edə bilər: 

"ABŞ Cənubi Qafqazda da Türkiyə ilə eyni hədəfi vurmağa çalışır. Ona görə Vaşinqton sözügedən regionda da Türkiyənin üstün rolunu tanıyır. 

Aİ Ukrayna-Rusiya cəbhəsində Amerikanın atdığı addımları bloklamağa çalışır. Bu səbəbdən Aİ-nin dəstəyi olmadan ABŞ-ın burada atəşkəsə nail olması mümkünsüzdür.  Ona görə bu məsələdə də Ağ Evin Türkiyənin yardımına ciddi ehtiyacı var. Türkiyə belədə müəyyən mənada ABŞ üçün Aİ-ni əvəz edə bilər. Bu səbəbdən də Vaşinqton Ankaraya yaxınlaşmağa cəhd edir”.  

Qeyd edək ki, ABŞ dövlət katibi Marko Rubio Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidanla görüşdə Vaşinqtonun Ankaradan Ukrayna və Qafqazda sülhə dəstək verməyi xahiş etdiyini bildirib. 

Bu barədə Dövlət Departamentinin mətbuat xidmətinin rəhbəri Temmi Bryus yazılı açıqlamasında bildirib.

Onun sözlərinə görə, diplomatlar əsas təhlükəsizlik və ticarət məsələləri üzrə əməkdaşlığı müzakirə ediblər: 

"Dövlət katibi Türkiyədən Ukraynada və Cənubi Qafqazda sülhü dəstəkləməyi xahiş edib", - sənəddə deyilir.

Rubio həmçinin beynəlxalq terrorizmə baza və ya İranın sabitliyi pozan hərəkətləri üçün platforma olmayacaq sabit, vahid və sülhsevər Suriyanı dəstəkləmək üçün Ankara ilə sıx əməkdaşlığın zəruriliyini də vurğulayıb.

Rüfət Sultan