Icma.az
close
up
RU
ABŞ Kəşfiyyat Şurasının 2012 ci ildə verdiyi ŞOK PROQNOZLAR

ABŞ Kəşfiyyat Şurasının 2012 ci ildə verdiyi ŞOK PROQNOZLAR

Icma.az, Azpost saytından verilən məlumata əsaslanaraq xəbər yayır.

ABŞ Milli Kəşfiyyat Şurası 10 il əvvəl bəşəriyyətin virus pandemiyası ilə üzləşəcəyi barədə proqnoz verib.

AzPost bildirir ki, Milli Kəşfiyyat Şurasının 2012-ci ildə hazırladığı “ Qlobal Trendlər 2030 –Alternativ Dünya” hesabatında qarşıdakı 20 ildə dünya üçün aktual olacaq çağırışlar yer alıb. 160 səhifəlik hesabatda çağdaş beynəlxalq sistem, dünya dövlətləri, onların üzləşə biləcəyi problemlər araşdırılıb. Siyasi, iqtisadi, sosial, sağlamlıq və əhali artımını əhatə edən bu proqnozlaşdırmalarda ciddi məqamlar diqqəti çəkir, böyük dağıntılara səbəb ola biləcək potensial təhlükələri sadalayıblar.

Analitiklər ABŞ, Rusiya, Çin, Asiya, Avropa, Yaxın Şərqdə gözlənilən proseslərə dair təhlillərini qeyd ediblər.

Bu sırada “qara qu quşu” – böyük dağıntılara səbəb ola biləcək potensial təhlükələr sırasında kəskin pandemiyanı qeyd olunub: “Heç kim öncədən deyə bilməz ki, insanlar arasında yayılacaq pataqoniya hansı olacaq. Asan ötürülə bilən, öz qurbanlarının bir faizini öldürə biləcək  yeni virus ən dağıdıcı hadisələrdən ola bilər.  Belə yayılma altı ay ərzində dünyanın bütün yerlərində milyonlarla insanın əzablı ölümünə səbəb ola bilər” –deyə hesabatda vurğulanır.

Hesabatda modelləşdirilmiş alterantiv dünyanın üzləşə biləcəyi problemlərin dalğa-dalğa gələcəyi qeyd olunur: “Alimlərin xəbərdarlıq etdiyi ölümcül virus cənub-şərqi Asiyadan alovlanacaq. Yüksək təhüləkəsizlik və sərhəd nəzarəti olan ABŞ, bir neçə Avropa  dövləti və hətta Çin yayılan pandemiyanın öhdəsindən gələ bilər”.

Daha sonra hesabatda pandemiya zamanı dünyanın mənzərəsi modelləşdirilir: “Təyyarə reysləri təxirə salınır, gəmilər dayanır. Tvitter pandemiyanın ən qaynar vaxtı fəaliyyət göstərməyə cəhd edir. Bİr çox ölkələr sosial şəbəkələri panika yaydığına görə bağlayırlar.  Bu pandemiyanın nəticəsində hamının gözü qarısında dünyanın yeni xəritəsi peyda olur”.

Hesabat müəlliflərinin fikrincə, bu yeni mental xəritə Şimal, Cənub, Şərq və Qərb arasında uçurumu genişləndirəcək.

Ümumdünya pandemiyası daha çox qloballaşma ideoloqlarını pərişan edəcək.

Hesabatda beynəlxalq sistem, dövlətlərarası münasibətlərə dair proqnzlar əksini tapıb:  “Biz hesab edirik ki, böyük dövlətlərin qarşıdurmadan çəkindirən faktorlar öz gücünü saxlayacaq.

Bununla yanaşı beynəlxalq sistemdəki dəyişikliklər üzündən dövlətlərarası münaqişə riskləri güclənir. “Soyuq müharibə”nin yaratdığı balans dəyişməyə başlayıb”.

Hesabatda vurğulanır ki, qarşıdakı 15 -20 il ərzində ABŞ dünyada sistemli qoruyucu və qarant rolunu oynamaq uğrunda mübarizə aparacaq. ABŞ-ın qlobal təhlükəsizliyin idxalçısı olmaq  faktoru qeyri-sabitliyə rəvac verən faktor olacaq. Xüsusən bu Asiya və Yaxın Şərqdə özünü göstərəcək.

“Beynəlxalq sistemin fraqmental halı, beynəlxalq əməkdaşlığa artıq səmərəli forma kimi baxılmaması əsas dünya oyunçularını rəqabət potensialını, hətta qüdrətli dövlətlər arasında münaqişəni  artıracaq. Amma əgər belə münaqişə yaransa belə bu dünya müharibəsi səviyyəsində olmayacaq”-deyə analitiklər proqnoz veriblər.

Analitiklərin fikrincə, “risk səbətləri” dövlətlərarası münaqişə şansını artıra bilər: Əsas oyunçular olan Çin, Hindistan və Rusiyanın geopolitik çıxarlarında olan dəyişikliklər; Resurslarla bağlı mübahisələrin yüksəlməsi…

Hesabatda deyilir ki, hazırki islam terrorçulğunun fazası 2030-cu ilə qədər sona çatacaq: “Amma terror çətin ki, tam itsin. Bir çox dövlətlər terror qruplarından öz müdafiəsizliyini hiss etdikləri üçün istifadəni davam etdirəcklər. Ölümcül texnologiyalara, kiber texnikaya  əli çatan insanlar öz xidmətlərini yüksək məbləğdə terrorçulara təklif edə bilərlər”.

Hesabatda iqlim dəyişikiyi, maliyyə böhranı, günəş maqnit fırtınaları, bir sıra dövlətlərdə demokratikləşmə cəhdləri qlobal trendlər siyahısına salınıb.

Hesabatın hazırlanmasında ABŞ-ın İndiana, Texas, Kaliforniya, Nyu-Meksiko, Pensilvaniya, Massaçusets, Kolorado, Tennessi, Nyu-York, Nyü-Cersi universitetlərinin ekspertləri iştirak edib.

Milli Kəşfiyyat Şurasının sədri Kristofer Kojmdır.

X.SƏFƏROĞLU

AzPost.az

Paylaş

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:69
embedMənbə:https://azpost.info
archiveBu xəbər 31 May 2025 10:16 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see252

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see241

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see202

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see199

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see196

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see180

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see173

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see167

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see167

Türkiyəli alim Botanika İnstitutunda elmi seminar keçirib

22 Oktyabr 2025 16:01see152

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see144

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see139

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see137

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see132

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see132

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see127

Cahangir Babayev Dünya Karate Federasiyası tərəfindən təltif olunub

21 Oktyabr 2025 19:39see127

Azərbaycan Mərkəzi Bankı qızılın bahalaşmaqda davam edəcəyini gözləyir

22 Oktyabr 2025 14:42see125

Dünyanın ən sürətli BYD superkarı yeni rekorda imza atıb...

23 Oktyabr 2025 00:16see125

İcmal büdcənin gəlirləri 36 mlrd. manata yaxınlaşıb

22 Oktyabr 2025 14:41see120
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri