Aİ Macarıstanın əlində çarəsiz qalıb: Ukrayna ilə danışıqlar klasterlərini açmaq olmur

Avropa Komissiyası və 2025-ci ilin birinci yarısında Aİ-yə sədrlik edəcək Polşa Ukrayna ilə danışıqlar klasterlərinin, xüsusilə birinci "Əsaslar" (Fundamentals) klasterinin açılmasına hazırdır. Lakin bu proses Aİ-nin 27 üzv dövlətinin yekdil dəstəyini tələb edir və təəssüf ki, Macarıstan tərəfindən bloklanır.

Qaynarinfo xəbər verir ki, bu barədə Polşanın Aİ məsələləri üzrə naziri Adam Şlapka 18 martda Brüsseldə "Avropa Həqiqəti" nəşrinin müxbirinin sualına cavab verərkən bildirib.

Hazırda Avropa İttifaqı Macarıstanın bloklaması səbəbindən Ukraynanın Aİ-yə üzvlüyü ilə bağlı danışıqların ilk klasterini aça bilmir. Bu faktı Avropa Komissiyası da təsdiqləyib.

"Siz Ukrayna və Macarıstan arasındakı ikitərəfli münasibətlərdəki siyasi vəziyyəti bilirsiniz. Biz, həmişə dediyim kimi, Polşanın sədrliyi dövründə Aİ-nin genişlənmə prosesini irəli aparmağa tam qərarlıyıq. Bu, bizim prioritetlərimizdən biridir", – deyə Şlapka bildirib.

Onun sözlərinə görə, Avropa Komissiyası da bu məsələdə "çox qətiyyətlidir" və Ukrayna qanunvericiliyinin skrininqini aparır.

"Ona görə də biz bu istiqamətdə işləməyə hazırıq, lakin təəssüf ki, yekdilliyə ehtiyacımız var", – Polşa naziri vurğulayıb.

"Biz ümid edirik ki, bu (Ukrayna ilə danışıqlar klasterlərinin açılması) uğurlara əsaslanan bir proses olacaq və siyasi məsələlərə deyil, arqumentlərə söykənəcək", – deyə Adam Şlapka əlavə edib.

"Bu komissiya üçün genişlənmə prioritet olaraq qalacaq. Ukraynaya gəldikdə, biz 2024-cü ilin iyununda üzvlük prosesini açdıq. Bu, Ukraynanın Aİ-yə inteqrasiya yolunda irəliləmək və Rusiyanın davam edən təcavüzkar müharibəsinə baxmayaraq, transformasiya islahatlarını həyata keçirmək əzmini tanımaq demək idi. İndiyə qədər Ukrayna inamla Aİ-yə üzvlük yolunda irəliləyib", – Avropa Komissiyasının nümayəndəsi Giyom Mersye 18 martda Brüsseldə keçirdiyi brifinqdə bildirib.

O, qeyd edib ki, hazırda Ukrayna "ikitərəfli skrininq hesabatları" mərhələsindən keçir və bu proses payıza qədər davam edəcək.

"Bütün zəruri şərtlər yerinə yetirildiyi təqdirdə, Avropa Komissiyası birinci klasterin, fundamental klasterin, 2025-ci ildə mümkün qədər tez açılacağını gözləyir. Lakin bunun üçün bütün üzv ölkələrin razılığı lazımdır", – Komissiya nümayəndəsi vurğulayıb.

"Bu şəraitdə yekdillik tələbi maneə yaradır. Bütün üzv ölkələrin razılığı olmalıdır. Komissiya öz qiymətləndirməsini verib və biz hesab edirik ki, birinci klasteri aça bilərik. Lakin indi bizə bütün üzv ölkələrin razılığı lazımdır", – deyə Giyom Mersye yekunlaşdırıb.

Bu il Avropa Komissiyası Polşanın sədrliyi başa çatana qədər – iyun 2025-ci ilə qədər Ukrayna ilə danışıqların üç klasterinin açılması ilə bağlı iddialı planlarını açıqlayıb.

Lakin fevralın ortalarında məlum olub ki, Macarıstan birinci danışıqlar klasterinin açılmasını bloklayıb və Ukraynaya qarşı tələblər siyahısının genişləndirilməsini tələb edir.

Alpər