Alimlər Antarktidada aysberqin altında inkişaf edən ekosistem tapıblar

Şmidt adına Okean İnstitutunun mütəxəssislərinin rəhbərlik etdiyi beynəlxalq alimlər qrupu Antarktidadakı VI Georq buz şelfindən nəhəng A-84 aysberqinin qopmasından sonra dənizin dibini ilk dəfə tədqiq edib. Komanda buzun altında onilliklər və ya yüzlərlə il ərzində mövcud olan zəngin və müxtəlif ekosistem tapıb.

“Report” xəbər verir ki, bu barədə araşdırma elmi qurumun rəsmi saytında dərc olunub.

Qeyd edilir ki, 510 kvadrat kilometrlik aysberq 13 yanvar 2025-ci ildə şelfdən ayrılıb. Ekspedisiya yanvarın 25-də əvvəllər əlçatan olan əraziyə baxaraq hadisə yerinə gəlib.

Komanda uzaqdan idarə olunan “ROV SuBastian” aparatından istifadə edərək dənizin dibini 1300 metrə qədər dərinlikdə tədqiq edib. Onlar böyük mərcanlar, süngərlər, buz balıqları, nəhəng dəniz hörümçəkləri və aktapodlar daxil olmaqla inkişaf edən ekosistemi kəşf etdilər. Alimlər bu icmaların onilliklər və hətta əsrlər boyu buzun altında mövcud olduğunu fərz edirlər.

Dərin dəniz ekosistemləri adətən səthdən gələn qida maddələrinə əsaslanır. Lakin bu ərazi 150 metr buzla örtülmüş, onu Günəş işığından və səth resurslarından tamamilə kəsibr. Alimlər həyatın qida maddələri gətirən okean axınları tərəfindən dəstəkləndiyini irəli sürürlər.

Mütəxəssislər bioloji tədqiqatlarla yanaşı, bölgənin geologiyası və fiziki okeanoqrafiyası haqqında da məlumatlar toplayıblar. Onlar buzlaqların ərimiş sularının okeanın kimyəvi və fiziki xüsusiyyətlərinə təsirini öyrənmək üçün sualtı nəqliyyat vasitələrindən istifadə ediblər. Məlumatlar iqlim dəyişikliyinin Antarktika buz təbəqəsinə və dəniz səviyyələrinə necə təsir etdiyini daha yaxşı anlamağa kömək edəcək.

Ekspedisiya ilk dəfə olaraq buz şelfinin belə böyük hissəsinin altındakı ekosistemləri ətraflı şəkildə öyrənməyə imkan verdi. Kəşf ekstremal şəraitdə həyatın necə davam edə biləcəyi və iqlim dəyişikliyinin Antarktidaya təsiri ilə bağlı əvəzolunmaz fikirlər təqdim edib.