Alimlər Qırmızı dəniz haqqında sensasion kəşf etdi
Qaynarinfo saytından əldə olunan məlumata görə, Icma.az məlumat yayır.
Kral Abdulla adına Elm və Texnologiya Universitetinin tədqiqatçıları müəyyən ediblər ki, təxminən 6,2 milyon il əvvəl Qırmızı dəniz tamamilə quruyub, daha sonra isə Hind okeanından gələn sularla qəfil dolub.
Qaynarinfo xəbər verir ki, araşdırmanın nəticələri "Phys" nəşrində dərc olunub.
Seismik təsvir, mikrodaşlaşmış qalıqlar və geokimyəvi tarixləndirmə metodlarından istifadə edən alimlər bu nəhəng dəyişikliklərin cəmi 100 min il ərzində baş verdiyini göstəriblər. Bu, geoloji miqyas üçün anlıq hesab olunur.
Əvvəllər Qırmızı dəniz şimaldan Aralıq dənizi ilə bağlı idi. Lakin əlaqə kəsildikdən sonra o, boş duzlu hövzəyə çevrilmişdi. Cənubda yerləşən vulkanik sədd dənizi Hind okeanından ayırıb. Təxminən 6,2 milyon il əvvəl baş verən güclü daşqın bu baryeri yararaq Babul-Məndəb boğazını açıb və Qırmızı dənizi yenidən okeanla birləşdirib.
Güclü su axını 320 kilometrlik sualtı kanyon əmələ gətirib ki, bu da bu gün də dənizin dibində görünür. Duz və gipslə örtülmüş hövzə qısa müddətdə su ilə dolub və təxminən 100 min il ərzində normal dəniz ekosistemi bərpa olunub.
Bu hadisə məşhur Zankl daşqınından (Aralıq dənizini yenidən doldurmuş proses) təxminən 1 milyon il əvvəl baş verib və Qırmızı dənizə unikal "ikinci həyat" qazandırıb.
Tədqiqatçılar bildirirlər ki, Qırmızı dənizin tarixi Yerin okeanlarının formalaşması, duz yığıntılarının yaranması, iqlim və tektonikanın qarşılıqlı təsirini anlamaq üçün mühüm təbii laboratoriyadır.
Baş müəllif Tihana Pensa qeyd edib: "Bizim nəticələrimiz göstərir ki, Qırmızı dəniz Yer kürəsində baş verən ən ekstremal ekoloji hadisələrdən birini yaşayıb: tamamilə quruyub və qəfil yenidən canlanıb".
Alimlər vurğulayırlar ki, bu hadisə bölgənin qədimdə də kəskin ekoloji dəyişikliklərə məruz qaldığını, lakin sonradan yenidən məhsuldar dəniz mühitinə çevrildiyini göstərir.
Aydın


