Icma.az
close
up
RU
Avropa selə hazırlaşmalıdır XƏBƏRDARLIQ

Avropa selə hazırlaşmalıdır XƏBƏRDARLIQ

Cebheinfo saytından verilən məlumata əsasən, Icma.az məlumatı açıqlayır.

2024-cü il Avropada qeydə alınan ən isti il oldu. 

Avropa İttifaqının iqlim xidməti "Copenicus"-un hesabatına görə, bu, sonuncu olmayacaq. Ekspertlər deyirlər ki, Avropa şəhərləri iqlim dəyişikliyinə qarşı tədbirləri artırmalıdır. 

"Cebheinfo.az" xəbər verir ki, “Avropanın İqlim Hesabatı 2024” heç bir qitənin Avropa qədər sürətlə istiləşmədiyini ortaya qoyub. Bu gün açıqlanan hesabata görə, ötən il temperatur həddi dəfələrlə keçilib və mənfi rekordlar qırılıb. Avropa Komissiyasının "Copernicus" İqlim Dəyişikliyi Xidməti (C3S) və Ümumdünya Meteorologiya Təşkilatından (WMO) 100-ə yaxın elm adamının hazırladığı hesabata görə, sənaye inqilabından bu yana dünya orta hesabla 1,3 dərəcə istiləşərkən, Avropada bu, 2,4 dərəcə olaraq təsbit edilib. Keçən il temperaturun normadan aşağı olduğu İslandiya istisna olmaqla, bütün Avropada orta səviyyədən yüksək temperatur qeydə alınıb. 

Hesabatın müəllifi olan komandanın alimi Samantha Burgess "Dənizdə temperatur qeyri-adi dərəcədə yüksək olub. Dəniz səviyyəsi yüksəlməyə davam edir, buz təbəqələri və buzlaqlar əriməyə davam edir",- deyib. Keçən il bütün dünyada temperatur qeydləri aparılmağa başlayandan bəri tarixin ən isti ili olub. 

Burgess təhlükəyə işarə edərək, "Bu arada, atmosferdə istixana qazlarının konsentrasiyası artmaqda davam edir və 2024-cü ildə yeni rekord səviyyələrə çatdı. Avropa 1980-ci illərdən bəri qlobal orta göstəricidən iki dəfə daha sürətlə istiləşir",- deyib. 

2025-Avropa Ortamənzilli Hava Proqnozları Mərkəzinin (ECMWF) baş direktoru Florens Rabier bildirib ki, insanın yaratdığı iqlim dəyişikliyinin təsiri qlobal istiləşməni göstərən orta rəqəmlərlə məhdudlaşmır, həm də regional və yerli nəticələrə malikdir. Avropada təxminən 750 milyon insanın həyatı sel, isti dalğalar, daşqın, tufan və ya quraqlıqdan asılı olmayaraq, insanların yaratdığı iqlim dəyişikliyi nəticəsində yaranan ekstremal hava hadisələrinin getdikcə daha çox mənfi təsirinə məruz qalır. 

Ötən ilin oktyabr və noyabr aylarında İspaniyanın Valensiya şəhərində sellər nəticəsində 220-dən çox insan həlak olub. Bölgəyə yağan yağışın miqdarı cəmi bir neçə saat ərzində bütün zamanların rekordunu qırdı, sular avtomobilləri, evləri və infrastrukturu məhv etdi. Zərər 16 milyard avrodan çox qiymətləndirilir. 

Bundan əvvəl “Boris” fırtınası səkkiz Şərqi Avropa ölkəsində minlərlə kilometr çay yatağı boyunca sel və daşqınlara səbəb olub. Məlumatlar göstərir ki, keçən il Avropada fırtına və daşqınlardan təxminən 413000 nəfər zərər çəkib, ən azı 335 nəfər ölüb. 2024-cü il, qeydlər başlayandan bəri sağlamlığa təhlükə yaradacaq həddindən artıq istilərin ən çox olduğu ikinci il oldu. 

Xüsusilə Şərqi Avropada hava həddindən artıq isti və quru idi, cənubda hətta qış aylarında da şiddətli quraqlıqlar baş verdi. Qərbi Avropada 1950-ci ildən bəri ən çox yağış qeydə alınıb. Quraqlıq və güclü yağışın birləşməsi həm də daşqın riskini əhəmiyyətli dərəcədə artırır, çünki bərkimiş, qurumuş torpaq qısa müddətdə böyük miqdarda suyu qəbul edə bilmir. Bu, qısa müddətdə təhlükəli cərəyanların yaranmasına səbəb olur. 

Hesabatın təqdimat mərasimində çıxış edən WMO-nun baş katibi Selest Saulo temperatur artımındakı minimal dəyişikliklərə diqqət çəkib: "Hətta kiçik bir artımın böyük təsiri var, həyatımıza, iqtisadiyyatımıza və planetimizə qarşı riskləri artırır. Biz buna uyğun addımlar atmalıyıq". İqlim dəyişikliyinə səbəb olan emissiyalar hələ də dünyada artsa da, müsbət xəbərlər də var. Avropa 2024-cü ildə Günəş, külək və biokütlədən daha çox enerji istehsal edib, elektrik enerjisinin 45 faizi iqlimə uyğun alternativ bərpa olunan mənbələrdən əldə edilib. 

Tədqiqatçılar bu müsbət inkişafa baxmayaraq, ölkələrin xüsusilə daşqından qorunma və istilik təzyiqinə qarşı mümkün qədər tez tədbirlər görməli və bu dəyişikliyə uyğun tədbirlər həyata keçirmələri barədə xəbərdarlıq edirlər. Alim və 2024-cü il Avropanın İqlim Hesabatının həmmüəllifi Burgessin fikrincə, uzunmüddətli qlobal istiləşmənin 1,5 dərəcəni keçməsi Avropada həddindən artıq istilərdən əlavə 30 000 insanın ölümünə səbəb ola bilər. 

Tədqiqatçılar, həmçinin müsbət şəkildə qeyd ediblər ki, Avropa şəhərlərinin yarısından çoxunun ekstremal hava şəraitinə uyğunlaşmaq və vətəndaşlarını daha yaxşı qorumaq üçün planları var. Bu baxımdan Paris, Milan, Qlazqo və Hollandiya liderdir. Həmin şəhərlərdə iqlim dəyişikliyinə mühafizə zonalarının yaradılması, şəhərləri sərinləmək üçün yaşıllıqların genişləndirilməsi və daşqınlardan qorunma tədbirlərinin artırılması istiqamətində işlər aparılır. 

Nigar 
"Cebheinfo.az"

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:57
embedMənbə:https://cebheinfo.az
archiveBu xəbər 16 Aprel 2025 16:27 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Qadınlar hansı kişiləri daha çox sevirlər: dolğun, yoxsa arıq və əzələli olanları?

04 İyul 2025 00:45see160

Pezeşkian: Azərbaycan türkcəsində təhsil milli və beynəlxalq öhdəlikdir

04 İyul 2025 01:48see141

ABŞ 100 ə yaxın ölkəyə 10% rüsum tətbiq edəcək

04 İyul 2025 01:23see137

Almaxanım ana oldu

04 İyul 2025 15:22see129

Yox olan varlıq, var olan yoxluq: Yaradılışın sirri harada gizlənir? ELMİN SONU (XXIX YAZI)

04 İyul 2025 14:31see129

Yaponyalı alimlərdən xərçəng xəstələrini sevindirəcək kəşf

04 İyul 2025 14:40see126

Kiyev bombalanır: Yaşayış binalarında yanğınlar, dağıntılar

04 İyul 2025 03:23see125

Merkel Trampın əl sıxmaqdan imtina etməsi ilə bağlı qalmaqalın təfərrüatını açıqladı

04 İyul 2025 04:35see124

Trampın gözlənilməz tarifləri və...

05 İyul 2025 00:26see123

Bu tarixdə Azərbaycanda istilər başlayacaq

04 İyul 2025 18:36see121

Pezeşkian: Azərbaycan İran əlaqələrində yeni səhifə açılıb

04 İyul 2025 18:54see121

Küləkli hava: Sarı və narıncı xəbərdarlıq

04 İyul 2025 07:40see120

Şəhid qardaşı: Valideynlərim onun qalıqlarının tapıldığını eşitsələr də, dəfnini görmədilər

04 İyul 2025 18:41see119

60 yaşdan sonra gündə 4 fincan kofe içsəniz...

05 İyul 2025 04:47see118

Bu məhsul marketlərdən yığışdırılır Təhlükəli bakteriya aşkarlanıb

05 İyul 2025 04:04see117

Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın Azərbaycana səfəri başa çatıb FOTO

05 İyul 2025 01:16see116

Çin Avropa İttifaqı ilə ticarət müharibəsinə qoşulur...

04 İyul 2025 19:05see116

UEFA “Barsa”nı 60 milyon cərimələdi

05 İyul 2025 06:10see116

Səhnədə badə qaldırdı, yerə yıxıldı Video

04 İyul 2025 23:48see114

Qəbələ rəsmən növbəti transferini açıqladı

04 İyul 2025 21:32see112
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri