Icma.az
close
up
RU
Bakı memarlığına Çoban İsfəndiyarın vurduğu b(t)əzəklər

Bakı memarlığına Çoban İsfəndiyarın vurduğu b(t)əzəklər

Axar.az saytından əldə olunan məlumata görə, Icma.az məlumat yayır.

Bakının memarlıq siması, xüsusilə son 20-25 ildə kökündən dəyişib. Təəssüf ki, bu dəyişiklik heç də hər zaman inkişaf və gözəllik anlamına gəlmir. Əksinə, şəhərin görünüşü süniləşib, ruhu yadlaşıb. Səbəb də nizamsız, pərakəndə və yalnız qazanca yönəlmiş tikinti işləridir.

Bu məsələdə mühüm “xidmətləri” olan iş adamlarından biri də “Şərurlu İsfəndiyar” kimi tanınan tikinti maqnatıdır. Son müsahibələrinin birində o, özü açıq şəkildə etiraf edir: “Təhsilim yoxdur, hərf tanımıram, çobanam”. Bu səmimi, amma bir o qədər də qıcıq doğuran açıqlama əslində, onun bu illər ərzində Bakının memarlığına vurduğu zərərin mahiyyətini izah edir. Çünki mahiyyətcə də, memarlıq sahəsində də özünün dediyi kimi, çoban olan bu adam şəhərin mərkəzində ən iri büdcəli, ən böyük tikinti layihələrini həyata keçirdi, Bakının bir hissəsini “qurdu”.

İndi o, bu cür açıqlamalar verməklə sanki öz “zəka dərinliyini”, xalqdan gəldiyini və böyük işlər gördüyünü göstərməyə çalışır. Amma real yanaşsaq, onun dedikləri paytaxtımızın nə qədər acınacaqlı bir durumla üz-üzə qaldığını təsdiq edir. Çünki “çoban memarlığı” sadəcə, bir insanın zövqsüzlüyü deyil, bir dövrün, bir yanaşmanın simvoludur.

Şərurlu İsfəndiyar tikinti bumunun yenicə başladığı, Bakıda hündürmərtəbəli binaların az olduğu illərdə meydan suladı. Şəhərin ən gözəl yerləri, yaşıllıqlar, nəfəs alan məkanlar onun estetika, simmetriya və şəhərsalma prinsipindən uzaq layihələrinin qurbanına çevrildi. Eyni tipli, eyni görünüşlü, eyni qəlibdən çıxmış, həm də Baş Plana uyğun olmayan, necə, üzü hansı səmtə gəldi tikilən, biri-birinə söykənən binalar şəhərin görünüşünü tamamilə pozdu. Bu binalar elə yerlərdə tikildi ki, nə yol qaldı, nə kanalizasiya, nə də parklama, nə də insanların rahat nəfəs ala biləcəyi bir boşluq.

“Çoban memarlığı”nın daha faciəvi tərəfləri də var: həmin illərdə bir mənzilin bir neçə adama satılması, saxta müqavilələrlə ailələrin illərlə mənzillərinə sahib ola bilməməsi, həyatlarını bu evlərə bağlayanların ümidlərinin məhv edilməsi, xeyli adamın həbsxanaya atılması və.s. Hələ də o evlərə görə məhkəmələrə ayaq döyən insanlar var. Bəziləri bu stressi, maddi ziyanı, ailələrinin dağılmasını heç vaxt unutmayacaq. Yəni söhbət sadəcə, binadan yox, insanların taleyindən gedir.

Və ən dəhşətlisi odur ki, bu tikililərin heç biri gələcək barədə düşünməklə planlanmayıb. Bu binalar nə gələcəyin şəhər yükünü hesablayıb, nə də əhalinin artım tempinə uyğun infrastrukturu nəzərə alıb. "Çoban" bu günü düşünür, sabahı yox. Amma şəhər gələcək üçün qurulmalıdır.

Bəs bu "çoban memarlığı" təkcə bir şəxsin yaratdığı problemdirmi? Əsla. Tövlə tikməli olan şəxslərin Bakıda göydələnlər salmağa icazə alması, bu qədər ziyan vurmasına şərait yaradılması, yerli icra qurumlarının, şəhərsalma orqanlarının səssizliyi, hətta bəzən iştirakı bu faciənin kollektiv məsuliyyət daşıyıcılarını göstərir.

Yaxşı ki, bu şəhərdə dövlət qurumları, fondlar və bir neçə samballı tikinti şirkəti tərəfindən həyata keçirilən estetik və funksional layihələr də var. Alov Qüllələri, Heydər Əliyev Mərkəzi, Heydər Əliyev prospektində ucaldılan müasir və zövqlü komplekslər, Olimpiya stadionu, idman sarayları, “Ağ Şəhər” kimi şəhərciklər və digər yaşayış məkanları Bakının üzərində "çoban memarlığı"nın yaratdığı eybəcərliyi az da olsa, görünməz edir. Bu layihələr Bakının dünya miqyasında tanınan simasına töhfə verib, şəhərə nəfəs, estetika və dəyər qatıb.

Əgər binalar yanlız İsfəndiyarların zövqü ilə tikilsəydi, Bakının mənzərəsi daha eybəcər, qarışıq və üzücü olardı.

Amma nə qədər gözəl nümumələr tikilsə də, təəssüf ki, "çoban memarlığı"nın izini itirmək mümkün deyil. Bəlkə də artıq gecdir. Bununla belə, heç olmasa, bundan sonrası üçün bir dərs çıxarmağın vaxtıdır. Ən azı “mən çobandım, amma imperiya qurdum” sözlərini eşidəndə, onu deyənləri alqışlamayaq. Onlardan soruşaq: “O imperiyanın yerində nə qaldı? Qoyunlar, yoxsa insanlar?”

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:94
embedMənbə:https://axar.az
archiveBu xəbər 07 İyun 2025 07:46 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

İran mollasını Allahdan üstün tutanlar Düşmənçiliyin arxasında şəxsən Xamenei durur

22 İyul 2025 00:23see228

Alimlər neandertalların daha bir sirrini açıblar

21 İyul 2025 23:15see200

Ekspert: Alıcı yalnız zahiri görünüşə aldanmamalı, mənzilin texniki sistemlərinin keyfiyyətinə xüsusi diqqət yetirməlidir

21 İyul 2025 19:28see155

Real Madrid 9 il sonra ilk dəfə klub qaydalarını pozdu

21 İyul 2025 19:42see150

Rusiyadan Aİ yə ÇAĞIRIŞ: Nobel Sülh Mükafatı Vladimir Putinə verilsin

21 İyul 2025 17:20see148

Rusiya neftin qiymətinin tavanına görə milyardlarla itirir

22 İyul 2025 00:25see137

Dünyanın ən qeyri adi yeməkləri dadına baxmaq üçün növbəyə duranlar

21 İyul 2025 22:31see136

Ayda yaşam ümidi: Torpağı “sıxıb” oksigen çıxaracaqlar

21 İyul 2025 15:29see134

Bəşər Əsəd Moskva küçələrində VİDEO

21 İyul 2025 21:57see132

Məşhur futbolçu turist qadını stulla vurdu VİDEO

22 İyul 2025 00:22see131

Qonşunun toyuğu qaz görünər Fuad İSLAMZADƏ

22 İyul 2025 00:22see128

Həmrəyliklə güclənən Azərbaycan Dövlət və diaspor birliyi

22 İyul 2025 00:22see127

ABŞ Aİ ni Rusiyaya qarşı tariflərə qoşulmağa çağırdı

22 İyul 2025 01:39see127

Gömrükçülər vətəndaşın bahalı saatını OĞURLAYIB Şok iddia

21 İyul 2025 19:59see126

Saul Niqes Trabzonspor a keçmək imtina etdi Özündən küssün

21 İyul 2025 20:07see125

Pınar da onun şirkətindən ayrıldı

22 İyul 2025 02:52see125

Xankəndi Zirvəsinin şifrələri Sülh, inteqrasiya və güc nümayişi

22 İyul 2025 00:21see124

DTX tərəfindən saxlanılan “Abu Malik”in Fotosu

21 İyul 2025 16:06see118

Heç vaxt bunu xiyar və pomidor turşusuna əlavə etməyin

21 İyul 2025 19:48see118

Hikmət Hacıyevin adından yayılan xəbər SAXTADIR!

21 İyul 2025 17:49see117
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri