Bakıya dost ölkə türk kimliyindən imtina edir? Gözlənilməz bəyanat

Macarıstanın Baş naziri Viktor Orbanın son açıqlamaları diqqət çəkib. Onun sözlərinə görə, Rusiya Prezidenti Vladimir Putin təklif versə belə, Macarıstan Ukraynanın tərkibindəki Zakarpatyanı almağa razı olmaz. Orban həmçinin ABŞ Prezidenti Donald Trampın Avropanı Qərb və Rusiya təsir dairələrinə bölməsi ehtimalına münasibət bildirərək, Macarıstanın hansı tərəfdə yer alacağına aydınlıq gətirib. O, Macarıstanın etnik mənşəyinin şərqə söykənməsinə baxmayaraq, mədəni-siyasi baxımdan Qərb sivilizasiyasının parçası olduğunu xüsusi qeyd edib. Bu açıqlama Türk Dövlətləri Təşkilatının (TDT) müşahidəçi üzvü olan Macarıstanın milli kimlik təqdimatı ilə bağlı suallar doğurub.

Macarıstan Türk dünyasından uzaqlaşırmı?

Globalinfo.az-a danışan politoloq Oqtay Qasımov deyib ki, Viktor Orbanın hakimiyyəti dövründə ölkəsinin Türk dünyası ilə əlaqələri kifayət qədər inkişaf edib:

“Macarıstan hətta Türk Dövlətləri Təşkilatının müşahidəçi üzvü kimi də qəbul edildi. Ümumiyyətlə, son 10–15 ildə bu ölkədə Türk dünyasına maraq ciddi şəkildə artıb. Macarıstanda fəaliyyət göstərən bir sıra milliyyətçi partiyalar etnik kökən məsələsini qabardaraq macarların türk mənşəli olduğunu vurğulayırlar.

Oqtay Qasımov

Əslində, bu, belədir. O ki qaldı Orbanın fikirlərinə, Ukraynanın qərbində macarlardan ibarət etnik azlıq yaşayır. Kiyev ilə Budapeşt arasında gərginliyin səbəblərindən biri də məhz budur. Ukrayna tərəfi Macarıstanı etnik macarları qızışdırmaqda ittiham edir. Budapeşt isə Kiyevi bu ölkədə yaşayan macarların hüquqlarını təmin etməməkdə günahlandırır.

Macarlar etnik və genetik baxımdan şərq mənşəli xalqdır. Qərbi Hun imperatoru Attilanı dövründən bu regionda yaşayırlar. Təxminən 1700 ildir ki, macarlar Avropada, Qərb sivilizasiyasındadırlar. Bu mənada, Orbanın fikirləri anlaşılandır. Amma bu fikirlərin Macarıstanın türk dünyasından uzaqlaşması mənasına gəldiyini düşünmürəm. Orban sadəcə öz düşüncələrini dilə gətirib. Macarıstan sonrakı müddətdə TDT ilə münasibətləri gerilədə bilər, amma bu, bütün əlaqəni kəsəcəyi mənasına gəlmir.”

Turan Rzayev
Globalinfo.az