Bu cür maketlərin yol kənarlarına quraşdırılması sürücülərə necə təsir göstərər? RƏY

Bir neçə gün əvvəl Balakəndə yol kənarında məktəbli maketi quraşdırılıb. Bu təşəbbüs sosial şəbəkələrdə böyük rəğbətlə qarşılanıb və bir çox vətəndaşlar bu cür maketlərin digər bölgələrdə də tətbiq edilməsini istəyiblər. Məqsəd sürücülərin diqqətini artırmaq, xüsusilə məktəb yaxınlığında hərəkət zamanı daha ehtiyatlı olmağa çağırmaqdır.

Bəs görəsən, məktəbli maketlərinin Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində, xüsusilə məktəblərin, uşaq bağçalarının və piyada intensivliyi yüksək olan ərazilərin yaxınlığında quraşdırılması yol qəzalarının sayını azaltmaqda, həmçinin sürət həddinin aşağı salınmasında nə dərəcədə effektiv ola bilər?

Mövzu ilə bağlı hüquqşünas Ərşad Hüseynov Avtosfer.az-a açıqlamasında bildirib ki, yollarda təhlükəsizliklə bağlı ciddi problemlər var:

“Problemlərdən biri də məktəblərin yaxınlığında uşaqların yolu keçərkən vurulması hallarının baş verməsidir. Hətta məktəblər yolun kənarında yerləşir, bəzən səki olmayan yerlərdə olur, və elə hallarda uşaqlar avtomobil tərəfindən vurulur.

Belə problemlər çoxdur. Ona görə də bütün mümkün tədbirlər görülməlidir. Yəni, yol hərəkəti təhlükəsizliyi, xüsusən də piyadə təhlükəsizliyi elə bir məsələdir ki, burada hər bir addımın əhəmiyyəti var.

Ona görə də belə maketlərin qoyulması ölkənin digər zəruri yerlərində də effekt verə bilər. Çünki bu, özü bir çağırışdır, bir xəbərdarlıqdır ki, burada piyadalar, məktəblilər olur.

İnsanlar bu kimi yerlərə daha diqqətlə yanaşmalıdır. Amma digər tədbirlər də görülməlidir. Sadəcə bu kimi təşəbbüslərlə hər şeyi düzəltmək, bütün problemlərin qarşısını almaq və ya yeni davranış formalaşdırmaq mümkün deyil. Amma bu da təsir göstərəcək bir addımdır”.

Hüquqşünas əlavə olaraq qeyd edib ki, əgər sürətlə bağlı problem varsa, orada sürəti azaltmağa məcbur edən texniki tədbirlər görülməlidir:

“Ehtiyac varsa, süni maneələr yaradılmalıdır.

Sürücülərin sərt manevrlərdən çəkinməsini və aşağı sürətlə hərəkət etməsini təmin edən tədbirlər görülməlidir. İşıqlandırma yaxşı olmalıdır. Piyada keçidləri hər yerdə olmalı, daha yaxşı siqnallaşdırılmalıdır. Bütün bunlar görülməlidir.

O cümlədən bu maketlər də əslində bir çağırışdır, xəbərdarlıqdır ki, burada diqqətli olmaq lazımdır. Ona görə də bəzi yerlərdə müsbət nəticələr verə bilər”.

Nəqliyyat eksperti Elməddin Muradlının fikrincə isə, bu cür vasitələrlə sürücülərin marifləndirilməsi, yol hərəkəti qaydalarına əməl etməyə məcbur edilməsi yaxşı haldır:

“Bu cür təbliğat vasitələri bir çox ərazilərdə quraşdırılsa, məncə, müsbət nəticə verər. Ən azından, uşaq maketini görüb, maket olduğunu bilsə belə, sürücü hardasa müəyyən fikir dəyişikliyinə məruz qala bilər, diqqətli ola bilər, öz övladlarını xatırlaya bilər və sürəti artırmaz.

Xüsusən rayon yollarında, kənd yollarında buna çox ciddi şəkildə ehtiyac var. Məktəblər olan ərazilərdə bunların quraşdırılması effektiv ola bilər. Bir ara Dövlət Yol Polisi avtomobillərinin maket formasında yollara yerləşdirilməsi həyata keçirilmişdi.

Sonradan sürücülərin ona münasibəti fərqli oldu, müdaxilə etdilər, üzərindəki işıqları qopardılar, bir növ buna ziyan vurdular. Amma bunların da olması lazımdır, bir çox ölkələrdə bu tətbiq olunur, fərqli formalarda tətbiq olunur, tez-tez yeri dəyişdirilir, daim eyni yerdə qalanda görünür, sürücülərin gözü öyrəşir və onu yol kənarında adi bir əşya kimi qəbul edirlər və heç bir effekt vermirlər”.

Ekspert əlavə olaraq qeyd edib ki, axşamlar onun üzərində işıq işlənsə, uzaqdan işıq qaytarıcı elementlərdə də parlaq şəkildə görünsə, sürücülər ən azından özlərini yığışdırırlar:

“Çünki bizim insanlarımız adətən hər hansı bir maneəni, polis avtomobilini, polis əməkdaşını yolda görəndə, kameranı, radarı görəndə qaydalara əməl etməyə çalışır. Bu da lazımdır. Amma uşaq maketləri ümumiyyətlə daha təsirli vasitə kimi yollarda tətbiq oluna bilər”.

Eltac Zülfüqaroğlu