Bu gün onlar da Qarabağı tərk etdi Heç kimin demədiyi “dördüncü təklif”

Bu gün rəsmən ləğv edilən ATƏT-in Minsk Qrupu Azərbaycan tarixində Qarabağın işğalının legitimləşdirilməsinə çalışan qurum kimi qaldı. Belə ki, bu qurum 26 illik fəaliyyəti dövründə işğal status-kvosunun saxlanmasına çalışdı. MQ keçmiş Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı bir neçə variant təklif etsə də, onlardan 3-ü geniş müzakirə olunmuşdu.

Globalinfo.az xatırlatma üçün həmin 3 variantı təqdim edir:

Birinci təklif

Onların 1997-ci ilin iyununda təqdim etdikləri ilk təklif münaqişənin “paket həlli” idi. Bu təklif Dağlıq Qarabağın statusu da daxil olmaqla bütün məsələlərə eyni vaxtda razılıq verilməsini nəzərdə tuturdu.

İkinci təklif

Həmçinin oxuyun:

İlham Əliyev “Əl-Ərəbiyyə” telekanalına müsahibə verdi – VİDEO

1997-ci ilin sentyabrında irəli sürdükləri ikinci təklif münaqişənin “mərhələli həlli”ndən ibarət idi. Bu təklif münaqişənin mərhələlərlə nizama salınmasını nəzərdə tutulurdu. Yəni əvvəlcə 5 rayon azad edilir, regiona sülhməramlılar gəlir, ardınca 2 rayon – Laçın və Kəlbəcər də təhvil verilir (keçmiş Laçın yolu istisna olmaqla). Növbəti mərhələdə isə Dağlıq Qarabağın statusu müəyyən edilir.

Üçüncü təklif

1998-ci il noyabrın 9-da həmsədrlərin beynəlxalq hüquq normalarına zidd, həmçinin Azərbaycan üçün qəbul edilməsi mümkün olmayan üçüncü təklifi dünya praktikasında mövcud olmayan “ümumi dövlət” ideyasına əsaslanırdı. Bu absurd təklifə görə, “Dağlıq Qarabağ respublika formasında dövlət və ərazi qurumu olur və Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə tanınan sərhədləri daxilində onunla ümumi dövlət yaradır”. Lakin bu təklif Azərbaycan mərhum prezidenti, Ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən qətiyyətlə rədd edilir.

“Dördüncü təklif”

26 il ərzində saysız-hesabsız danışıqlara, müzakirələrə, qanlı döyüşlərə, ağlasığmaz təkliflərə baxmayaraq, Azərbaycan işğalla və ona diktə edilən mənfur təkliflərlə razılaşmadı. Dünyanın bu məsələdə birmənalı şəkildə bizə qarşı olduğu dövrdə Azərbaycan gücləndi, iqtisadi dayaqlarını möhkəmlətdi, ordusunu müasirləşdirdi. Tarixi an yetişdikdə Ali Baş Komandan İlham Əliyev xalqın və özünün Qarabağla bağlı təklifini – hərb yolunu dəyərləndirdi. Bu, keçmiş Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı “dördüncü təklif” idi. Hansı ki, digər 3 təklifin 26 il ərazində həll edə bilmədiyini 44 gün ərzində etdi. Bu gün keçmiş Qarabağ münaqişəsinin sonuncu qalığı – ATƏT-in Minsk Qrupu tarixin dərinliklərinə bir daha çıxarılmamaq şərti ilə atılır. Bu həm də 30 ilə yaxın bir müddətdə Azərbaycan xalqının ürəyində ağrı kimi qalan Qarabağ münaqişəsinin tam və mütləq qələbə ilə baş çatması deməkdir.

Əliyar Xəlil
Globalinfo.az