Bu məhsullarda ucuzlaşma olmayacaq Ekspertdən sərt xəbərdarlıq

Ərzaq məhsullarının qiymətləri son vaxtlar artmağa davam edir, bu da istehlakçıları narahat edir. Hökumət müxtəlif addımlar atsa da, qiymət artımının dayandırılması hələ mümkün olmayıb. Ərzaq qiymətləri yaxın zamanda azalacaqmı?

Məsələ ilə bağlı Tribunainfo.az-a açıqlama verən iqtisadiyyat üzrə fəlsəfə doktoru Günay Hüseynova bildirib ki, ərzaq məhsullarının qiymətlərində son vaxtlar artım müşahidə edilir. Əslində müxtəlif ərzaq məhsulları kateqoriyasına görə, bu dəyişir.

Ekspertin sözlərinə görə, bəzi ərzaq məhsullarının standart qiymətləri var və dəyişməyib. Əslində bu mövsümdə müəyyən meyvə və tərəvəz məhsullarının qiymətlərində artım müşahidə edilir. Həm bazardakı qıtlıqla əlaqədardır, həm də müəyyən məhsullar var ki, xüsusilə də meyvə məhsulları parnik şəraitində yetişdirildiyi üçün və nübar mövsümündə dolayı satış qiymətləri bazara baha çıxarılır. Çünki onların mövsümü deyil. Sadəcə istixana şəraitində məhsul ərsəyə gəlibdir.

Digər bahalaşan məhsullar isə tərəvəzlərdir. Ona görə ki, müəyyən istehsal gücü var. Biz hələ o istehsal gücünə gəlib çatmamışıq. Bu da o deməkdir ki, daxili tələbatımızı ödəyə bilmirik. Daha çox qazanc əldə etmək məqsədilə, yerli məhsul da xüsusilə də 1-ci sort məhsullar xaricə göndərilir. Bu məhsulları Rusiya, Gürcüstan, Türkiyə və Ərəb ölkələrinə ixrac edirik. Ona görə də bazarda qıtlıq yaranır. Bu qıtlıq da qiymət artımına səbəb olur.

Digər səbəb isə ümumi istehlak yükündə qiymət artımı var. Kəndli də düşünür ki, əgər ümumi bazarda qiymət artımı varsa da niyə aşağı qiymətə satsın.

Ümumiyyətlə son dönəmlərdə müəyyən iqsidadi durğunluq müşahidə olunur. Bu mövsümi xarakter daşıyır. Alıcıların alıcılıq qabiliyyətinə görə dəyişir. Qışdakı tədarüklə yazıdakı tədarük eyni deyil.

Qiymətlərin enməsinə gəldikdə isə xeyr, böyük hissəsində, 85-95 faiz gözlənilmir. Digər 10 faizi isə mövsümündə əvvəl yetişən məhsullar üçün keçərlidir. İyul-avqust aylarında meyvə və tərəvəzlərin qiymətində müəyyən enmələr gözlənilir. Çünki artıq torpaqda yetişən məhsul olacaq. İstixana şəraitində yetişən məhsul baha başa gəlir. Çünki onun yetişdirilməsində xərclər olur. Süni qiymət artırılması da var parnik sahəsində.

Dəniz Pənahova