Donuzda insan dişi yetişdirdilər Yeni kəşf

Alimlər donuz ağzında insan dişlərini yetişdirməyi bacardılar. Bundan sonra hazır diş yetişdirib, insana transplantasiya etmək mümkün olacaq.

“Medicina” xəbər verir ki, Boston Universitetinin stomatologiya fakültəsinin mütəxəssisləri tərəfindən donuzların ağızlarında insan dişlərinin yetişdirilməsi təcrübəsi uğurla həyata keçirilib.

Mini donuzların ağızlarına hüceyrə məhlulu daxil edən elm adamları üç ay sonra heyvanlarda əsl insan dişlərinin böyüdüyünü müşahidə ediblər.

Bu heyvanlar anatomik cəhətdən insanlara yaxındırlar, bu da onları rədd edilmə riski olmadan təkcə dişlərin deyil, orqanların böyüməsi üçün ideal “bioreaktorlar” edir.

Təcrübə bir neçə mərhələdə aparılıb:

Kök hüceyrələrin təcrid edilməsi – alimlər sümük və diş toxumasına çevrilə bilən insan mezenximal kök hüceyrələrini götürüb.

Donuz embrionuna implantasiya - hüceyrələr embrionun çənə nahiyəsinə daxil edildi və burada heyvanın toxumaları ilə birlikdə inkişaf etməyə başladı.

Bir neçə həftədən sonra donuzda insan dişlərinə bənzər, dentin və mina ilə strukturlar inkişaf etdi.

Donuzlarda insan dişlərini yetişdirməyi bacaran alimlərin uğurlu təcrübəsi onu deməyə əsas verir ki, yaxın gələcəkdə itirilmiş dişləri implantlarla deyil, orqanizm tərəfindən rədd edilməyəcək həqiqi bioloji analoqlarla əvəz etmək mümkün olacaq.

Donuzlarda yetişdirilən dişlərlə edilən təcrübə, böyük uğur qazanmasına baxmayaraq, praktiki həyata keçirmək üçün sürətli bir fürsət əldə etməyəcəkdir.

Bu texnologiya hələ də təkmilləşdirilməli və uzunmüddətli sınaqlarda sınaqdan keçirilməlidir. 10-20 ildən sonra təbabətin biomühəndislik orqanlarının, o cümlədən böyrəklərin, qaraciyərin və ürəyin xeyrinə donorluqdan imtina edə biləcəyi proqnozlaşdırılır.

Aygün Musayeva