Dron hücumu ilə NATO ya mesaj: cəzasızlıq Moskvanı cəsarətləndirir

"Bu, bizə başa salır ki, daim Rusiya silahlı qüvvələrinin təxribatları təhlükəsi altındayıq"

“Polşanın hava məkanına pilotsuz təyyarələrin daxil olması NATO-nun Rusiyanın sürpriz hücumlarına hazır olmadığını göstərir”. Bu ifadələr “The Financial Times”ın analitik məqaləsində əksini tapıb. Nəşr Polşaya Rusiya dronlarının hücumunu daha detallı analiz edib və aşağıdakı qənaətə gəlib:

▪Əgər Vladimir Putin NATO-nun hava hücumundan müdafiə vasitələrini sınaqdan keçirmək üçün səhər tezdən Polşaya pilotsuz təyyarə reydini həyata keçirmək niyyətində olubsa, Rusiya Prezidenti nəticədən çox məmnundur. Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir ki, növbəti dəfə o daha da irəli getməyə can ata bilər.

▪Polşa hava məkanına müdaxilə NATO qırıcılarını bir neçə hədəfi vurmağa sövq etdi. Bu, Putinin Ukraynaya genişmiqyaslı işğalına başlamasından sonra ilk dəfədir ki, ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi hərbi Alyans Rusiyaya cavab verir.

▪Bu, üç il yarımdan çox davam edən münaqişədə təhlükəli yeni mərhələdən xəbər verir.

▪Ancaq bu, həm də NATO-nun şərq cinahını möhkəmləndirmək üçün lazım olan sərmayənin miqyasını bəlli edir və Rusiyanın demək olar ki, hər gecə Ukraynaya etdiyi kütləvi hava hücumuna Avropanın nə qədər hazırlıqsız olduğunu göstərəcək.

“Moskva yəqin ki, başa düşdü ki, biz hələ də Ukraynanın illərdir üzləşdiyi vəziyyətdən dərs almamışıq. Biz buna tamamilə hazır deyilik və indi onlar bizim qapımızdadırlar”, – ABŞ ordusunun Avropadakı keçmiş komandanı Ben Hodges deyib. Vurğulayıb ki, Avropanın laylı, inteqrasiya olunmuş hava hücumundan müdafiə sisteminə ehtiyacı var ki, o gələn hücumun miqyasını qiymətləndirə və lazım gəldikdə resursları yönəldə bilsin: "Dronların sayını nəzərə alsaq, bu, təsadüfi hadisə deyildi. Bu, bir məşq idi. Rusiya erkən xəbərdarlıq sistemlərimizin nə qədər yaxşı olduğunu və reaksiya müddətimizin nə qədər olduğunu yoxlamaq istədi.

İtaliyanın müdafiə naziri Quido Krosetto pilotsuz təyyarələrin hücumunu "iki məqsəd daşıyan qəsdən hücum" adlandırıb: təxribat və sınaq: “Moskva qəsdən heç kimin istəmədiyi bir eskalasiyaya təkan verir. Aydındır ki, onlar atəşkəsdə və sülhdə maraqlı deyillər”.

Bu arada, İtaliyanın kəşfiyyat təyyarəsi çərşənbə günü Rusiya pilotsuz təyyarələrini vuran döyüş təyyarələrinə yardım edib.

Polşanın Baş naziri Donald Tusk bildirib ki, müdaxilə edən təxminən 19 pilotsuz təyyarədən “birbaşa təhlükə yaradan” dördü vurulub. Polşa hərbçilərinin sözlərinə görə, pilotsuz təyyarələrin əksəriyyəti “yalançı” olub. Rusiya bundan sonra növbəti raket dalğaları və pilotsuz təyyarələrin zərbələrindən əvvəl Ukraynanın hava hücumundan müdafiəsini çaşdırmaq və zəiflətmək üçün müntəzəm olaraq istifadə edir.

NATO şərq cinahında hava hücumundan müdafiə sisteminin zəif nöqtələrindən biri olduğunu və təcili investisiyaya ehtiyacı olduğunu etiraf edib. NATO-nun baş katibi Mark Rutte NATO-nun “çox uğurlu cavabını” yüksək qiymətləndirib və “müttəfiq ərazisinin hər qarışını” müdafiə edəcəyinə söz verib. Rutte əlavə edib: "Daha çox sərmayə qoymalıyıq. Bununla hücumun qarşısını almaq və müdafiə etmək üçün ehtiyacımız olan şeyə sahib olacağıq”.

Xatırladaq ki, Ukraynaya daha böyük bir pilotsuz təyyarə və raket hücumunun bir hissəsi olan dron hücumu, Rusiya mərmilərinin qaçdığı və ya qısa müddət ərzində NATO ərazisinə daxil olduğu, lakin vurulmadığı əvvəlki insidentlərdən sonra baş verdi.

Polşa müdafiə sənayesi rəsmisi “The Financial Times”a bildirib ki, müəyyən edilən pilotsuz təyyarələrin əksəriyyəti döyüş başlığı ilə silahlanmayan və Ukraynaya raket zərbələri endirməzdən əvvəl “yalançı” kimi istifadə edilən “Gerbera” və İran “Şahed”ləridir.

Polşa səlahiyyətliləri döyüş başlığı ilə silahlanmış “Şahed”lərin növbəti dalğasının Lvova doğru getməsindən və “Gerbera”dan Lvov ərazisində Ukrayna hava hücumundan müdafiə sistemlərindən yan keçmək üçün qəsdən Polşaya atıldığından şübhələnirlər.

“Bir dron səhvən sərhədi poza bilər. 19 PUA səhvən hava məkanını poza bilməz” deyə müdafiə sənayesi rəsmisi bildirib.

Donald Tusk parlamentə bildirib ki, cümə günü Polşa və Litva ilə sərhədlər boyu irimiqyaslı hərbi təlimlərə start veriləcək.

Almaniya “həyəcanlılıq səviyyəsini dərhal artırdı” və Ukrayna ilə sərhəddən təxminən 100 kilometr aralıda, Polşanın şərqindəki Rzeşov şəhəri yaxınlığında yerləşən iki “Patriot” hava hücumundan müdafiə sistemindən məlumat verdi.

"Bu, bizə başa salır ki, daim Rusiya silahlı qüvvələrinin təxribatları təhlükəsi altındayıq", - Almaniyanın müdafiə naziri Boris Pistorius deyib.

Polşa və onun Baltikyanı qonşuları bu həftə Rusiya-Belarus “Qərb-2025” hərbi təlimləri ərəfəsində artıq yüksək hazırlıq vəziyyətinə gətirilib. Dörd ildən bir keçirilən təlimlərdə NATO ölkələrinin hücumlarına birgə cavab tədbirləri məşq edilir. Çərşənbə axşamı Tusk "çox aqressiv" “Qərb-2025” təlimləri ərəfəsində Polşanın Belarusla sərhədinin tamamilə bağlanmasını əmr edib.

2021-ci ilin payızındakı son təlimlər Rusiyanın qərb sərhəddində bir neçə ay sonra Ukraynanı işğal etmək üçün istifadə edilən qoşunların və silahların yığılmasının bir hissəsi idi.

Analitiklər bildirirlər ki, builki “Qərb-2025” təlimlərinin üç məqsədi olacaq: NATO-nun pilotsuz təyyarələrin müdaxiləsi kimi təxribatlara reaksiyasını yoxlamaq, Rusiyanın Ukraynadakı hərbi uğursuzluqlarına baxmayaraq, nəhəng döyüş qüvvəsi olaraq qaldığını nümayiş etdirmək və Rusiya və Belarusla həmsərhəd NATO-ya üzv dövlətlərdə həyəcan yaratmaq.

Rusiya rəsmiləri son günlər NATO-ya üzv olan qonşularına qarşı ritorikasını gücləndirib, onları hərbi hücumlarda ittiham edib və Moskvaya öz cavab hərəkətlərinə haqq qazandırmaq imkanı yaradıldığını bəyan edib. Bu həftə TASS dövlət xəbər agentliyinə yazdığı məqalədə Dmitri Medvedev NATO üzvü Finlandiyanı “Rusiya ilə müharibəyə hazırlaşmaq üçün qarşıdurma kursu seçməkdə” ittiham edib. Bazar günü Putinin ən yaxın köməkçilərindən biri olan Nikolay Patruşev “Kommersant” qəzetinə yazdığı köşə yazısında Qərb ölkələrinin “Baltik dənizini elan olunmamış hibrid müharibə arenasına çevirərək payı artırmağa ciddi qərar verdiklərini” yazıb.

Tusk çərşənbə günü bildirib ki, hazırkı vəziyyət "müharibə vəziyyəti" olmasa da, "bütün əvvəlki vəziyyətlərdən əhəmiyyətli dərəcədə daha təhlükəlidir".

Polşa müdafiə rəsmisi hücumun məqsədinin “NATO-da “Biz reaksiya verməli və Polşaya kömək etməliyik” deyənlərlə “Rahatlayın, sadəcə bizi sınayırlar, bunun çox da əhəmiyyəti yoxdur” deyənlər arasında parçalanma yaratmaq məqsədi daşıdığını bildirib.

Litvanın keçmiş xarici işlər naziri Qabrielius Landsbergis pilotsuz təyyarələrin müdaxiləsini son 18 ayda Rusiyanın Avropadakı təxribat cəhdləri ilə müqayisə edib. Landsbergis nəşrə deyib: "Onlar hibrid hücumlarda olduğu kimi yeni reallıq yaratmağa çalışırlar. Burada biz əsasən rusların NATO ölkələrində fəaliyyət göstərdiyini və zərərli işlər gördüyünü qəbul etdik".

"İndi eyni şeyi dronlarla da təsəvvür edin. Onlar bunu bir dəfə edirlər, biz reaksiya vermirik. Sonra başqa bir hücum ola bilər. Bəlkə Polşaya deyil, bəlkə Rumıniyaya, bəlkə də Litvaya", - deyə bildirib.