Icma.az
close
up
RU
Dünya okeanı rekord səviyyədə istiləşib

Dünya okeanı rekord səviyyədə istiləşib

Azvision saytından alınan məlumatlara görə, Icma.az xəbər verir.

AzVision.az “Phys.org.” portalına istinadən xəbər verir ki, okean qlobal istiləşmədən yaranan artıq istiliyin 90%-ni qəbul etdiyinə və Yer səthinin 70%-ni tutduğuna görə iqlimə böyük təsir göstərir. Hava şəraitini formalaşdıran, atmosferə istilik və nəmişlik ötürən, iqlim dəyişikliyi sürətinə nəzarət edən məhz bu amildir.
Bu layihədə əməkdaşlıq edən üç beynəlxalq komandanın nəticələri birmənalı olub: okean istiləşir və 2024-cü il bu baxımdan rekord ilidir. 2023 və 2024-cü illər arasında 2000 m dərinlikdə istilik miqdarının qlobal artımı 16 zettacioul (1021 coul) təşkil edəcək ki, bu da 2023-cü ildə qlobal elektrik enerjisi istehsalından təxminən 140 dəfə çoxdur.
Okean səthində (bilavasitə atmosferlə sərhəddə) rekord qeydə alınıb. Səthin temperaturu vacib amildir, çünki istiliyin və nəmişliyin okeandan havaya nə qədər tez keçdiyini və beləliklə, havaya təsir etdiyini müəyyənləşdirir. Bu rəqəm 1950-ci illərin sonlarından etibarən sürətlə artır.

Lakin bəyişikliklər qeyri-bərabər səviyyədə yaşanır. Atlantik okeanı, Aralıq dənizi və Cənubi okeanın orta enlikləri istiləşir. Cənubi okean - Sakit, Atlantik və Hind okeanlarının Antarktidanı əhatə edən cənub hissələrinin məcmusu kimi və tez-tez beşinci okean kimi müəyyən edilir, lakin adalar və qitələrlə dəqiq müəyyən edilmiş şimal sərhədi yoxdur.
Sakit Okeanın bəzi şimal hissələri çox tez isinsə də, digər ərazilər (tropik) əsasən La-Ninya və El-Ninya dövrləri səbəbindən dəyişməz qalıb. Hətta Şimal və Cənub qütblərinin yaxınlığında belə istilik yığılır. Bu, dəniz həyatına təsir edir və böyük zərər verir.

Əsas nəticə atmosferdə su buxarının miqdarının artmasıdır ki, bu da ekstremal hava hadisələrinin təhlükəli səviyyədə artmasına səbəb olur. Güclü istilik qazı olan su buxarı təkcə quraqlığın artmasına və temperaturun artması səbəbindən meşə yanğınları riskinə deyil, həm də qasırğa və tayfun kimi dağıdıcı hadisələr də daxil olmaqla tufan və daşqınların tezliyinin və şiddətinin artmasını şərtləndirir.
Məsələn, son 12 ayda 104 ölkədə rekord temperatur qeydə alınıb. Quraqlıq, istilik dalğaları, daşqınlar və meşə yanğınları Afrika, Cənubi Asiya, Filippin, Braziliya, Avropa, ABŞ, Çili və Böyük Baryer rifini vurub. 1980-ci ildən bəri iqlim fəlakətlərinin ABŞ-yə təxminən 3 trilyon dollara başa gəldiyi təxmin edilir.

“Okean planetar istiləşmənin mühafizəçisidir və antropogen tullantılar nəticəsində Yerin iqlim sistemində yığılan artıq istilik üçün əsas yuva rolunu oynayır”, - tədqiqatın həmmüəllifi Karina fon Şukmann deyib.
Həyəcan təbili çalan alimlər beynəlxalq miqyasda zəruri tədbirlər görülməyəcəyi halda Dünya okenaına dəyən zərərin artmağa davam edəcəyini vurğulayırlar.
Sahil İsgəndərov
AzVision.az
Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:108
embedMənbə:https://azvision.az
archiveBu xəbər 13 Yanvar 2025 10:57 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see297

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see242

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see234

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see211

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see192

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see182

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see173

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see173

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see172

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see164

Azərbaycan ötən ay genişzolaqlı internetin orta sürətinə görə Cənubi Qafqazda liderliyini saxlayıb

21 Oktyabr 2025 13:54see163

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see154

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see153

“Azərkosmos” peyk istehsalına hazırlaşır kosmik sənayenin inkişafında yeni mərhələ

21 Oktyabr 2025 19:12see134

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see133

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see129

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see127

Daha 8 məsələ parlamentin plenar iclasına tövsiyə edilib

21 Oktyabr 2025 17:38see126

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see123

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri