Icma.az
close
up
RU
Dünya okeanı rekord səviyyədə istiləşib

Dünya okeanı rekord səviyyədə istiləşib

Azvision saytından alınan məlumatlara görə, Icma.az xəbər verir.

AzVision.az “Phys.org.” portalına istinadən xəbər verir ki, okean qlobal istiləşmədən yaranan artıq istiliyin 90%-ni qəbul etdiyinə və Yer səthinin 70%-ni tutduğuna görə iqlimə böyük təsir göstərir. Hava şəraitini formalaşdıran, atmosferə istilik və nəmişlik ötürən, iqlim dəyişikliyi sürətinə nəzarət edən məhz bu amildir.
Bu layihədə əməkdaşlıq edən üç beynəlxalq komandanın nəticələri birmənalı olub: okean istiləşir və 2024-cü il bu baxımdan rekord ilidir. 2023 və 2024-cü illər arasında 2000 m dərinlikdə istilik miqdarının qlobal artımı 16 zettacioul (1021 coul) təşkil edəcək ki, bu da 2023-cü ildə qlobal elektrik enerjisi istehsalından təxminən 140 dəfə çoxdur.
Okean səthində (bilavasitə atmosferlə sərhəddə) rekord qeydə alınıb. Səthin temperaturu vacib amildir, çünki istiliyin və nəmişliyin okeandan havaya nə qədər tez keçdiyini və beləliklə, havaya təsir etdiyini müəyyənləşdirir. Bu rəqəm 1950-ci illərin sonlarından etibarən sürətlə artır.

Lakin bəyişikliklər qeyri-bərabər səviyyədə yaşanır. Atlantik okeanı, Aralıq dənizi və Cənubi okeanın orta enlikləri istiləşir. Cənubi okean - Sakit, Atlantik və Hind okeanlarının Antarktidanı əhatə edən cənub hissələrinin məcmusu kimi və tez-tez beşinci okean kimi müəyyən edilir, lakin adalar və qitələrlə dəqiq müəyyən edilmiş şimal sərhədi yoxdur.
Sakit Okeanın bəzi şimal hissələri çox tez isinsə də, digər ərazilər (tropik) əsasən La-Ninya və El-Ninya dövrləri səbəbindən dəyişməz qalıb. Hətta Şimal və Cənub qütblərinin yaxınlığında belə istilik yığılır. Bu, dəniz həyatına təsir edir və böyük zərər verir.

Əsas nəticə atmosferdə su buxarının miqdarının artmasıdır ki, bu da ekstremal hava hadisələrinin təhlükəli səviyyədə artmasına səbəb olur. Güclü istilik qazı olan su buxarı təkcə quraqlığın artmasına və temperaturun artması səbəbindən meşə yanğınları riskinə deyil, həm də qasırğa və tayfun kimi dağıdıcı hadisələr də daxil olmaqla tufan və daşqınların tezliyinin və şiddətinin artmasını şərtləndirir.
Məsələn, son 12 ayda 104 ölkədə rekord temperatur qeydə alınıb. Quraqlıq, istilik dalğaları, daşqınlar və meşə yanğınları Afrika, Cənubi Asiya, Filippin, Braziliya, Avropa, ABŞ, Çili və Böyük Baryer rifini vurub. 1980-ci ildən bəri iqlim fəlakətlərinin ABŞ-yə təxminən 3 trilyon dollara başa gəldiyi təxmin edilir.

“Okean planetar istiləşmənin mühafizəçisidir və antropogen tullantılar nəticəsində Yerin iqlim sistemində yığılan artıq istilik üçün əsas yuva rolunu oynayır”, - tədqiqatın həmmüəllifi Karina fon Şukmann deyib.
Həyəcan təbili çalan alimlər beynəlxalq miqyasda zəruri tədbirlər görülməyəcəyi halda Dünya okenaına dəyən zərərin artmağa davam edəcəyini vurğulayırlar.
Sahil İsgəndərov
AzVision.az
Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:106
embedMənbə:https://azvision.az
archiveBu xəbər 13 Yanvar 2025 10:57 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see276

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see249

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see181

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see176

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see138

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see133

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see131

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see129

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see128

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see128

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see127

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see127

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see126

On dörd yaşlı futbolçu qız məktəbdəki zorakılığa görə intihar edib FOTO

19 Oktyabr 2025 04:02see126

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see126

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see124

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see123

Luvr muzeyində Azərbaycan nəfəsi: Parisdə gənc rəssam Diana Quliyevanın əsərləri sərgilənir Foto

19 Oktyabr 2025 09:10see123

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see122

“Ramiz Mehdiyevin qurduğu şəbəkənin bütün üzvləri ifşa olunacaq”

18 Oktyabr 2025 23:45see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri