Dünyanı birləşdirən şəbəkə FACEBOOK
Sosial platformanın 21 yaşı tamam olur...
Bu gün dünyanı sosial şəbəkələrsiz təsəvvür etmək belə mümkün deyil. Amma bir zamanlar vardı ki, insanların həyatında sosial şəbəkə adlı nəsnə yox idi. Ta ki...
2004-cü il fevralın 4-də Harvard Universitetinin yataqxanasında böyük layihə ilə bağlı ilk addım atıldı - həmin universitetdə təhsil alan Mark Zukerberq və otaq yoldaşları Eduardo Saverin, Dastin Moskovits və Kris Hyuz tərəfindən hər birimizə yaxşı tanış olan Feysbuk sosial şəbəkəsi yaradıldı. Hazırda Feysbuk dünya üzrə milyardlarla insana çatan məhsullar ekosistemini əhatə edən texnologiya nəhənglərindən birinə çevrilib. Platformanın bu gün 21 yaşı tamam olur.
Feysbukun ilk istifadəçiləri...
Feysbukda qeydiyyatdan keçən ilk insanlar texnologiya tarixinə düşüblər. Həmin insanların siyahısında isə təsisçi 5 nəfər təmsil olunur: Mark Zukerberq - dünyaca məşhur Feysbukun yaradıcısı, Kris Hyuz - Feysbukun həmtəsisçisi, Dastin Moskovits - Zukerberqin otaq yoldaşı, Arie Hasit və Endryu Makkolam Feysbukun ilk loqotipini hazırlayan şəxs.
Sürətli genişlənmə və ad dəyişikliyi
Harvarddakı ilk uğurdan sonra Zukerberq platformanı ABŞ-dakı digər universitet və kolleclərə də genişləndirdi. Sürətli artım təsisçiləri Feysbuku daha geniş auditoriyaya açmağa sövq etdi. 2005-ci ildə ad sadəcə “Facebook” olaraq sadələşdirilib. Həmin ilin sonunda “Facebook” geniş ictimaiyyət üçün açıq idi və e-poçt ünvanı olan hər kəsin qeydiyyatdan keçməsinə icazə verdi.
Əsas yeniliklər və strateji investisiyalar
Feysbuk 2006-cı ildə “News Feed” də daxil olmaqla, istifadəçilərin məzmunla qarşılıqlı əlaqəsini dəyişdirən yeniliklər etməyə və yeni funksiyalar əlavə etməyə davam etdi. 2007-ci ildə “Facebook” Microsoft-dan 240 milyon dollar sərmayə qəbul edərək, şirkəti 15 milyard dollar dəyərində qiymətləndirərək, bazardakı mövqeyini gücləndirən böyük bir mərhələyə sahib oldu.
IPO və davam edən inkişaf...
2012-ci ildə Feysbuk birjaya çıxdı və texnologiya tarixində ən böyük IPO-lardan birinə çevrildi. Bu, şirkətə genişlənmə və inkişafını davam etdirmək üçün əhəmiyyətli vəsait toplamağa imkan verdi. İctimaiyyətə təqdim olunduqdan sonra Feysbuk inkişaf etməyə davam etdi, yeni funksiyalar təqdim etdi, şaxələndirdi və istifadəçilərinin dəyişən ehtiyaclarını ödəmək üçün strategiyasını uyğunlaşdırdı.
Feysbukun Azərbaycandilli versiyası
Feysbukun Azərbaycan dilinə tərcüməsi 2008-ci ilin yay aylarından başlanıb. İlk vaxtlarda həvəskarların aktiv olduğu tərcümə prosesinə sonradan xaricdə yaşayan və təhsil alan gənclər də qoşuldular. 3 mərhələdən ibarət olan tərcümə prosesinin ilk mərhələsində yalnız lüğət tərcümə olunub və səsvermə nəticəsində qəbul edilib. İkinci mərhələdə Feysbukun özü tərcümə olunub. Artıq 2 oktyabr 2009-cu il tarixindən etibarən sayt rəsmi olaraq Azərbaycan dilində də fəaliyyət göstərir. İstifadəçi Hesab Tənzimləmələrindən Dil bölməsində müvafiq olaraq Azərbaycan dilini seçməklə Feysbuku bu dildə istifadə edə bilər.
Hazırda Feysbuk dünyada ən çox istifadə edilən sosial şəbəkədir. Hər ay platformadan yarım milyarddan çox insan istifadə edir. Şəbəkədə gündəlik olaraq 2 milyard bəyənmə və şərh olur. 300 milyondan çox şəkil yerləşdirilir.
Yeganə BAYRAMOVA