Dünyanın ən dağıdılmış ölkəsi BMT Təhlükəsizlik Şurasına sədrlik edəcək

Somali xaos içində olan, dağıdılmış bir ölkədir. Məhz bu dövlət 2026-cı ilin yanvarından etibarən beynəlxalq sülh və təhlükəsizliyin qorunmasına cavabdeh olan BMT orqanına rəhbərlik etməlidir. 

Qayanrinfo xəbər verir ki, Təhlükəsizlik Şurasında sanksiyalar, silah embarqosu, BMT sülhməramlı missiyalarının və ya tribunal­ların göndərilməsi, eləcə də son çarə kimi hərbi gücdən istifadəyə icazə verilməsi ilə bağlı qərarlar qəbul olunur.

Bu necə baş verib?

BMT Təhlükəsizlik Şurasına beş daimi üzv daxildir və onların hər biri istənilən qərarı bloklaya bilər (veto hüququ): ABŞ, Böyük Britaniya, Fransa, Çin və Rusiya. 

Şurada həmçinin BMT Baş Assambleyası tərəfindən seçilən on qeyri-daimi üzv var. Hazırda bunlar Əlcəzair, Qayana, Syerra-Leone, Sloveniya, Cənubi Koreya, Danimarka, Yunanıstan, Pakistan, Panama və Somalidir. Sədr vəzifəsi əlifba sırası ilə rotasiya olunur - Sloveniya Somalini əvəz edir. Qeyri-daimi üzvlərin veto hüququ yoxdur.

Somali mərkəzi hökumətin ölkənin yalnız bir hissəsinə nəzarət etdiyi və təhlükəsizlik sahəsində ciddi çağırışlarla üzləşdiyi üçün uğursuz dövlət nümunəsi hesab olunur. Ən böyük təhlükə islamçı terror təşkilatı "Əş-Şabab"dır. Əhali təkrarlanan quraqlıqlar, aclıq və yoxsulluqdan əziyyət çəkir. Təxminən 4 milyon insan ölkə daxilində məcburi köçkündür.

Təhlükəsizlik Şurası tam fəaliyyət qabiliyyətini saxlayacaq

Bununla belə, Somalinin sədrliyi Təhlükəsizlik Şurasının işinin təhlükə altına düşdüyü anlamına gəlmir. Praktikada sədrliyin icrası Nyu-Yorkdakı BMT qərargahı tərəfindən həyata keçirilir və ciddi şəkildə tənzimlənən prosedurlar, eləcə də BMT Katibliyinin hərtərəfli dəstəyi ilə təmin olunur. Bu səbəbdən Somali hər hansı qətnaməni irəli sürə və ya səlahiyyətlərdən sui-istifadə edə bilməz. Sədr vəzifəsi təsir aləti deyil, diplomatik mikrofon rolunu oynayır.

Aydın