Əldən ayaqdan düşmək... İnsan orqanizmində qocalma prosesi iki kritik dövrdə sürətlənir Araşdırma

Bizimyol.info "trthaber"ə istinadən xəbər verir ki, araşdırmalara görə, qocalma prosesində ən kəskin dəyişikliklər orta hesabla 44-60 yaş arasında baş verir.

Stenford Universitetinin genetiki Maykl Snayder: "Biz zamanla tədricən dəyişmirik, bəzi dövrlərdə həqiqətən dramatik dəyişikliklər yaşayırıq. İnsan yaşının 40-cı illərinin ortaları və 60-cı illərinin əvvəlləri bu dəyişikliklərin ən intensiv olduğu dövrlərdir. Hansı sinif molekullara baxmağınızdan asılı olmayaraq, bu dəyişmir",- deyə qeyd edib.

Yaşlanma prosesi mürəkkəb bioloji dəyişikliklər prosesinə əsaslanır və bir çox xəstəliklərin riskini artırır. Snayder və komandası bu prosesi daha yaxşı başa düşmək və yaşa bağlı xəstəliklərlə mübarizənin effektiv üsullarını hazırlamaq üçün insan orqanizmindəki bioloji dəyişiklikləri izləyib.

Tədqiqatçılar bir neçə il ərzində müntəzəm olaraq 108 yetkin insanın bioloji nümunələrini tədqiq ediblər. Cəmi 135 mindən çox bioloji faktor təhlil edilərək, yaşlanma prosesində əhəmiyyətli dəyişikliklər göstərən molekullar müəyyən edilib.

Araşdırmaya görə, bədəndəki molekulların təxminən yüzdə 81-i 44-60 yaş arasında əhəmiyyətli dəyişikliklər göstərir.

40-cı illərin ortalarında lipid, kofein və spirt mübadiləsi, ürək-damar xəstəlikləri, dəri və əzələ funksiyaları ilə bağlı molekullarda əhəmiyyətli dəyişikliklər baş verdiyi halda, 60-cı illərin əvvəllərində karbohidrat mübadiləsində, immun sistemində və böyrək funksiyalarında dəyişikliklər müşahidə edilmişdir.

Bu yaş aralıqları qadınlarda menopoz və ya perimenopoz ilə üst-üstə düşdüyü üçün alimlər bunun əsas faktor olub-olmadığını da araşdırıblar. Bununla belə, tapıntılar kişilərin də eyni yaş aralığında oxşar bioloji dəyişikliklər yaşadığını göstərdi.

Tədqiqatın aparıcı müəllifi, Metabolomika mütəxəssisi Xiaotao Shen: “Bu, menopozun qadınlara təsir göstərməsinə baxmayaraq, həm kişilər, həm də qadınlar üçün daha böyük amillərin rol oynadığını göstərir. Bu amillərin müəyyən edilməsi gələcək tədqiqatlar üçün prioritet olmalıdır”,- deyə bildirib.

Tədqiqatçılar tədqiqatın nümunə ölçüsünün məhdud olduğunu və 25-70 yaş arasında olan şəxsləri əhatə etdiyini qeyd ediblər. Gələcəkdə daha geniş yaş aralıqlarını və daha ətraflı bioloji müayinələri ehtiva edən araşdırmalarla bu prosesi daha yaxşı başa düşmək hədəflənir.

Araşdırmanın nəticələri "Nature Aging" jurnalında dərc olunub.

Qadir, Bizimyol.info