Ermənistan Qərbə arxalanmaqla özünü gərgin bir vəziyyətlə üzüzə qoyur
ABŞ dövlət katibi Entoni Blinken və Ermənistan xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan arasında Strateji Tərəfdaşlıq Xartiyası imzalanıb. Bu sənəd Ermənistanın təhlükəsizliyi, sərhədlərin qorunması və iqtisadi inkişafına ABŞ-nin hərtərəfli dəstəyini nəzərdə tutur. Xartiya, həmçinin ABŞ sərhədçilərinin Ermənistanda fəaliyyət göstərə biləcəyi ehtimalını gündəmə gətirir.
Ermənistanın ABŞ ilə bu əməkdaşlığı Azərbaycanla münasibətlərə necə təsir edə bilər. Cənubi Qafqazda vəziyyət hansı istiqamətdə dəyişə bilər?
Mövzu ilə bağlı Redaktor.az-a danışan keçmiş deputat, siyasi ekspert Elşad Mirbəşiroğlu bildirdi ki, ABŞ Ermənistanı özünün geosiyasi platformasına çevirərək bölgədə mövqelərini gücləndirmək niyyətindədir.
"Bu sənəddə Amerika Birləşmiş Ştatları tərəfindən Ermənistana hərtərəfli dəstəyin göstərilməsi nəzərdə tutulur. Hərtərəfli dəstək də müvafiq olaraq fəaliyyət sahəsinin bütün sferalarını əhatə edir. Ayrıca olaraq Ermənistan sərhədlərində ABŞ sərhədçilərinin də fəaliyyət göstərəcəyi ehtimal olunur. Bu, təbii ki, bir sıra gərginliklərin yaranacağından xəbər verir. Əsas da Cənubi Qafqaz bölgəsi uğrunda ABŞ-nin açıq mübarizəyə keçdiyini deməyə əsas verir. Bildiyimiz kimi, Ermənistan artıq ABŞ-nin forpostuna çevrilib. Ermənistanda Amerika Birləşmiş Ştatlarının İraqdan sonra dünyada ən böyük səfirliyi mövcuddur və bu səfirlikdə təkcə siyasi, diplomatik fəaliyyətlə məşğul olmur. ABŞ Ermənistanı özünün bir platstarmına çevirərək, geosiyasi rəqibinə qarşı daha aktiv mübarizə aparmaq niyyətindədir. Nəzərə almaq lazımdır ki, ötən il aprel ayının 5-də də Entoni Blinken, Ursula von der Leyen və Nikol Paşinyan arasında Brüsseldə bir görüş keçirilmişdir. Bu görüşdə də Ermənistana təhlükəsizlik təminatlarının verilməsi məsələsi müzakirə edilmişdir. Onun ardınca isə Fransa, Amerika Birləşmiş Ştatları və Avropanın bir sıra ölkələri Ermənistanla daha aktiv hərbi əməkdaşlığa başladılar. ABŞ ilə Ermənistan arasında birgə hərbi təlimlər keçirildi. ABŞ-dən hərbi yük təyyarələri Ermənistana istiqamətləndi. Bu zaman silah-sursatla yanaşı, ABŞ hərbçilərinin də, şəxsi heyətinin də Ermənistana gəldiyi haqqında informasiyalar yayılmışdı. Artıq Ermənistanla ABŞ arasında strateji tərəfdaşlıq sənədinin imzalanması, bu günə qədər müşahidə etdiyimiz proseslərin davamıdır".
Politoloqun fikrincə, ABŞ-nin bu addımı və Ermənistanın fəaliyyəti Cənubi Qafqaz regionunda vəziyyəti gərginləşdirəcək:
"Bu, mahiyyət etibarilə Ermənistana çox şey verməyəcək. Çünki birincisi, ABŞ Ermənistandakı siyasi rejimi tam idarə edir və bu baxımdan da atdığı addımlar və Ermənistanın iştirakçısına çevirdiyi proseslər Amerika Birləşmiş Ştatlarının özünün maraqlarına cavab verir. Bir qayda olaraq da artıq müxtəlif coğrafiyalardakı təcrübələr göstərir ki, erməni kimi alət rolunda çıxış edən ölkələrin aqibəti heç də yaxşı olmur. Ermənistan özünü olduqca ziddiyyətli bir vəziyyətə salıb, bir tərəfdən ABŞ ilə Strateji tərəfdaşlıq sənədini imzalayır, digər tərəfdən isə Rusiya ilə birgə həm Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatındadır, həm də Avrasiya İqtisadi İttifaqında iştirak etməkdədir. Eyni zamanda Ermənistan Avrointeqrasiya kursunu götürüb. Bütün bunlar Ermənistanı, sözün həqiqi mənasında, olduqca çətin bir yol ayrıcında qoyub".
Elşad Mirbəşiroğlunun sözlərinə görə, Ermənistan özünü gərgin bir vəziyyətlə üz-üzə qoyur.
"Ermənistan bu gün kardinal dəyişikliyə gətirib çıxara biləcək mövqe nümayiş etdirərsə, o zaman itirəcəkləri çox olacaq. Çünki Avrasiya İqtisadi İttifaqı çərçivəsində Ermənistanın artıq oturuşmuş bir əməkdaşlıq sistemi var ki, Ermənistana kifayət qədər ciddi siyasi dividentlər gətirir. Ayrıca olaraq Rusiya ilə Ermənistan arasında siyasi gərginlik daha da dərinləşəcək. Faktiki olaraq, Ermənistan öz ərazisini Rusiyaya qarşı gələcəkdə bir plastarm kimi istifadə etmək üçün təqdim edir. Bu da Moskva tərəfindən diqqətlə izlənilir. Ayrıca olaraq Cənubi Qafqaz regionunda da təhlükə elementləri formalaşa bilər. Ermənistan Qərbin bir alətinə çevrilib. Bunun müqabilində sözsüz ki, nələrsə istəyir, nələrsə tələb edir. Bu tələblər də əsasən Azərbaycana qarşı revanş imkanlarının formalaşdırılması ilə bağlıdır. Biz bunu aydın görürük, dərk edirik. Ermənistan dəyişəcəyinə ümid edir və vəziyyətin dəyişməsini, şərtləndirəcək elementlərin yaradılmasını da istəyir. Bu baxımdan bütövlükdə imzalanan sənəd sözsüz ki, ABŞ-nin maraqlarına cavab verir. Ermənistanın özünü isə daha da gərgin bir vəziyyətlə üz-üzə qoyur", - deyə keçmiş deputat vurğuladı.
Türkan İSGƏNDƏRLİ