Güvənsizlik sevgi yaşamağa mane olur Psixoloq AÇIQLADI

"Son dövrlərdə insan münasibətlərində ən çox hiss olunan problemlərdən biri güvən duyğusunun zəifləməsidir. İnsanlar bir-birinə yaxınlaşmaqdan çəkinir, münasibətlərdə ehtiyatlı davranır və çox vaxt qarşı tərəfə tam şəkildə açılmaq istəmirlər. Bu vəziyyət təsadüfi deyil və həm fərdi, həm də cəmiyyət səviyyəsində formalaşan bir çox amillərlə bağlıdır".

Bu fikirləri Redaktor.az-a açıqlamasında psixoloq Zeynəb Əyyubova insanlarda güvən hissinin azalmasından danışarkən bildirdi.

O, vurğuladı ki, güvən hissi insanın psixoloji təhlükəsizlik ehtiyacının əsas hissəsidir:

"İnsan güvəndiyi zaman özünü qorunmuş, dəyərli və qəbul edilmiş hiss edir. Lakin bu duyğu adətən uşaqlıq dövründə formalaşır. Əgər uşaq valideynləri tərəfindən emosional olaraq yetərincə görülmürsə, verilən sözlər tez-tez pozulursa, sevgi şərtli şəkildə göstərilirsə və ya uşaq tənqid və qorxu ilə böyüyürsə, onun daxilində “dünya təhlükəsiz yer deyil” inancı yaranır. Bu inanc isə yetkin yaşlarda insanlara güvənməkdə çətinlik kimi üzə çıxır".

Psixoloq qeyd etdi ki, yetkinlik dövründə yaşanan mənfi təcrübələr də güvən hissini ciddi şəkildə zədələyir:

"Aldadılmaq, xəyanətə uğramaq, manipulyasiya edilmək və ya emosional olaraq yarı yolda qalmaq insanın psixikasında dərin izlər buraxır. İnsan bir neçə dəfə məyus olduqdan sonra beynində müdafiə mexanizmi işə düşür və bu mexanizm onu “bir daha inciməmək üçün” güvənməməyə sövq edir. Zamanla bu davranış forması vərdişə çevrilir və insan yaxınlıqdan qaçmağa başlayır".

Müsahibimizin fikrincə, müasir həyat tərzi və sosial münasibətlərin dəyişməsi də güvənsizliyi artıran əsas amillərdəndir.

"Əlaqələrin sürətli qurulub eyni sürətlə də bitməsi, insanların bir-birini kifayət qədər tanımadan münasibətə başlaması və məsuliyyətsiz davranışlar güvən hissini zəiflədir. İnsanlar tez-tez “heç kim qalıcı deyil” düşüncəsi ilə yaşayır və bu da emosional bağ qurmağı çətinləşdirir. Sosial medianın təsiri də bu prosesdə mühüm rol oynayır. İnsanlar sosial platformalarda öz real həyatlarını deyil, ideal və filtrdən keçmiş obrazlarını nümayiş etdirirlər. Bu isə səmimiyyətə olan inamı azaldır. İnsan gördüyü ilə yaşadığı arasında fərq hiss etdikcə, başqalarına qarşı şübhə və etibarsızlıq yaranır. Eyni zamanda, mediada tez-tez rast gəlinən xəyanət, dələduzluq və zorakılıq xəbərləri insanlarda “heç kimə güvənmək olmaz” düşüncəsini gücləndirir".

Zeynəb Əyyubovanın sözlərinə görə, güvənsizlik insanın psixoloji vəziyyətinə mənfi təsir göstərir:

"Belə insanlar daim gərgin olur, qarşı tərəfin davranışlarını şübhə ilə analiz edir və emosional olaraq özlərini qoruyucu mövqedə saxlayırlar. Bu isə sağlam münasibət qurmağa, sevgi və yaxınlıq yaşamağa mane olur. Uzunmüddətli güvənsizlik tənhalıq hissini artırır, narahatlıq və təşvişə səbəb olur, bəzi hallarda isə depressiv vəziyyətlərə yol aça bilir. Lakin güvən hissi tamamilə itirilmiş bir duyğu deyil. Doğru yanaşma, fərdi fərqindəlik və bəzən peşəkar psixoloji dəstək vasitəsilə güvəni yenidən qurmaq mümkündür. İnsan əvvəlcə anlamalıdır ki, keçmişdə yaşanan hər hadisə gələcəkdə də eyni şəkildə təkrarlanacaq demək deyil. Hər insan və hər münasibət fərqlidir. Sağlam güvən birdən-birə deyil, zamanla, kiçik və ardıcıl təcrübələrlə formalaşır. Unutmaq olmaz ki, güvən zəiflik deyil. Əksinə, güvənmək insanın öz daxili gücünü və emosional sağlamlığını göstərir. Əsas olan kor-koranə güvənmək yox, sağlam sərhədlər daxilində, özünü tanıyaraq və qarşı tərəfi zamanla müşahidə edərək güvən qurmağı bacarmaqdır", - deyə o yekunlaşdırdı.

Xədicə BAXIŞLI