Hindistana dəniz yolunu açan səyyah

Tarixdə bu gün, 24 dekabr 1524-cü ildə, dünya coğrafiya və dənizçilik tarixində silinməz iz qoymuş portuqaliyalı səyyah Vasko da Qama Hindistanın Koçin şəhərində vəfat edib. O, Avropadan Hindistana birbaşa dəniz yolunu tapan ilk səyyah kimi tarixə düşüb və bu kəşf dünya ticarətinin, siyasətin və mədəni əlaqələrin istiqamətini köklü şəkildə dəyişib.

AzPost bildirir ki, Vasko da Qama 1469-cu ildə Portuqaliyanın Sines şəhərində anadan olub. Dənizçilik ənənələrinin güclü olduğu bir ailədə böyüyən da Qama gənc yaşlarından səfərlərə maraq göstərib. XV əsrin sonlarında Portuqaliya kralı I Manuelin tapşırığı ilə o, Hindistana dəniz yolu tapmaq üçün tarixi ekspedisiyaya rəhbərlik edib. 1497-ci ildə başlayan bu səfər 1498-ci ildə Hindistanın Kalikut limanına çatmaqla nəticələnib.

Bu uğur Avropanın Asiya ilə ticarət əlaqələrində yeni dövr açdı. Əvvəllər bahalı və təhlükəli quru yollarından asılı olan Avropa ölkələri artıq ədviyyat, ipək və qiymətli mallara dəniz yolu ilə çıxış əldə etdilər. Nəticədə Portuqaliya qısa müddətdə güclü dəniz imperiyasına çevrildi.

Vasko da Qama sonrakı illərdə də Hindistana bir neçə dəfə səfər edib. Onun ekspedisiyaları yalnız ticarət məqsədi daşımırdı, eyni zamanda Portuqaliyanın bölgədə siyasi və hərbi təsirini gücləndirməyə xidmət edirdi. Tarixçilər qeyd edirlər ki, da Qamanın fəaliyyəti bir tərəfdən Avropanın inkişafına təkan versə də, digər tərəfdən müstəmləkəçilik dövrünün başlanğıcını sürətləndirib.

1524-cü ildə Vasko da Qama Portuqaliya kralı tərəfindən Hindistanın vitse-kralı təyin edilib və yenidən bu ölkəyə göndərilib. Lakin səfərdən qısa müddət sonra o, ağır xəstələnərək 24 dekabrda vəfat edib. Onun nəşi sonradan Portuqaliyaya aparılaraq dəfn edilib.

AzPost.az

Paylaş