Homerin təsvir etdiyi unikal dəbilqə tapılıb

Arxeoloqlar antik "İliada"-da təsvir edilən qədim döyüşçü dəbilqəsinin əsl prototipini tapıblar.
Reyting.az "Arkeonews" nəşrinə istinadla bildirir ki, Pilos şəhərinin yaxınlığındakı məzarlıqda yerləşən qəbirlərin birindən antik Yunan şairi Homerin "İliada"-sında təsvir edilən qaban dişlərindən hazırlanmış çox unikal dəbilqə aşkar edilib.
Elm adamlarının fikrincə, tarixi baxımdan çox qiymətli hesab edilən yeni tapıntı bir daha Tunc dövrünün müharibə, həmçinin hərbi mədəniyyətinin təfərrüatlarını tam açmaqla yanaşı, həm də Homer eposunun elementlərinin tarixi reallığını göstərir.
Təxminən eramızdan əvvəl 1500-cü illərə aid olan bu qədim dəbilqə, dəri arxaya quraşdırılmış vəhşi donuzun dişlərindən diqqətlə tikilmiş bir konstruksiyadır. İlk kəşf olan bu dəbilqə sistemi təkcə kəlləni deyil, eyni zamanda, döyüşçünün boynunu qorumağa imkan verib. Bu cür bir əşyanın istehsalı həm də əhəmiyyətli vəsait tələb edib: bir dəbilqə üçün əlli heyvanın dişi tələb olunub. Üstəlik, bu dəbilqəni gəzdirmək şərəfinə layiq olan bir döyüşçü üçün şlem yüksək status və nadir adam əlamətini ehtiva edib.
Homer "Odisseya" epizodunda məhz elə bu tip dəbilqədən bəhs olunub. Müəllif həm də əsərində dəbilqənin sənətkarlığını və zəngin bəzəyini vurğulayıb.

Mütəxəssislər xatırladıblar ki, bu cür dəbilqə çox güman, həmçinin antik Yunan mifində məğlubedilməz qəhrəman Heraklın da döyüş sursatlarından biri idi.
Arxeoloji bu yeni və nadir tapıntıya əlavə kimi ikonoqrafik, o cümlədən də mətnin sübutlarına istinad edirlər:
Xətti B yazısı olan lövhələr, tunc zirehlər və fil sümüyü parçaları.
Tədqiqatçılar qeyd ediblər ki, bütün bunlar Miken sivilizasiyasının əsas şəhərlərindən biri olan Pilosun həyatının mənzərəsini tamamlayır.
Nestorun sarayı, onun silahları və zinət əşyaları ilə zəngin dəfnləri mərkəzləşdirilmiş hakimiyyətin, dini kultun, həmçinin o dövr aktiv dəniz ticarətinin mövcudluğunu təsdiqləyir.
Dişlərdən hazırlanmış dəbilqələr təkcə döyüş texnikası kimi deyil, eyni zamanda nəsildən-nəslə keçən ailə mirasları kimi xidmət etmiş, hərbi şöhrət və davamlılığı simvolizə etmişlər.

Oqtay QORÇU