İçinə girən hər şeyi daşa çevirən qırmızı gölün sirri nədir?

Afrikanın Şərqi Rift Vadisində yerləşən və qorxunc qırmızı rəngi ilə tanınan Natron gölü, həm rəngi, həm də ətrafındakı "daşlaşmış” heyvan qalıqları ilə dünyanın ən qeyri-adi təbii hadisələrindən biri hesab olunur. Tanzaniyanın şimalında yerləşən bu göl, görünüşü ilə sanki başqa bir planetdən gəlmiş kimi təsir bağışlayır.

Qaynarinfo xəbər verir ki, Natron gölünün bu qədər diqqət çəkən qırmızı rəngi, yüksək duzlu və alkalili mühitlərdə inkişaf edən halofilik mikroorqanizmlərin, xüsusilə də siyanobakteriyaların ifraz etdiyi piqmentlərdən qaynaqlanır. Bu mikroskopik canlılar gölün səthinə həm xüsusi bir gözəllik, həm də ürküdücü bir ab-hava bəxş edir.

Gölün "içinə düşəni daşa çevirdiyi” fikri ilk dəfə geniş kütlələrə, ingilis fotoqraf Nik Brantın 2013-cü ildə yayımladığı "Across The Ravaged Land" adlı kitabındakı fotolarla çatdı. Həmin fotolarda göl sahilində heykəl kimi görünən quş və yarasa cəsədləri yer alırdı. Lakin elmi açıqlamalara görə, bu heyvanlar gölə düşən kimi daşa çevrilmir.

Natron gölünün pH səviyyəsi 10,5-ə qədər yüksələ bilər. Bu isə amonyak təsiri yaradır. Həmçinin gölün suyu quraq mövsümlərdə 41°C-yə qədər isinə bilir. Belə yüksək alkalilik və temperatur, gölə düşən və ya təbii səbəblərlə ölən heyvanların çürüməsinin qarşısını alır və onların cəsədləri mumiyalanır.

Göl suları sodium karbonat və digər minerallarla zəngindir. Bu maddələr heyvanların ölmüş toxumalarını kalsium karbonatla örtərək, zamanla sərtləşdirir və nəticədə "daşlaşmış” görünüş yaradır. Yəni bu proses ani deyil, kimyəvi və tədrici bir transformasiyadır.

Natron gölü, sərt şəraitinə baxmayaraq, özünəməxsus bir ekosistemi qoruyub saxlayır. Xüsusilə nəsli tükənməkdə olan kiçik flaminqolar üçün Şərqi Afrikadakı ən vacib yumurtlama sahələrindən biridir. Gölün yüksək alkalili mühiti yırtıcıları uzaq saxlayır və beləliklə, flaminqolar üçün təhlükəsiz bir sığınacaq yaradır.

Flaminqolar, göldə bol miqdarda olan siyanobakteriyalarla qidalanaraq bu çətin mühitdə yaşamağı bacarırlar. Bundan əlavə, gölün duzluluğu nisbətən az olan hissələrində bəzi balıq növləri və digər mikroorqanizmlər də mövcuddur.

Aydın