İranda dollar rekord həddə bahalaşdı: Manatın aqibəti necə olacaq? KONKRET

“İranda dolların kəskin bahalaşmasının Azərbaycan manatına təsirini təhlil etmək üçün ilk növbədə Bakı və Tehran arasında ticarət dövriyyəsinə, idxal-ixrac əməliyyatlarının həcminə nəzər salmaq lazımdır. 2024-cü ilin ilk 11 ayı ərzində Azərbaycanla İran arasında ticarət dövsiyyəsi 583 milyon dollar olub. Bunun 570 milyon dolları Azərbaycana idxal, 13 milyonu isə İrana ixracdır.“

Bu fikirləri iqtisadçı Elman Sadıqov KONKRET.az-a açıqlamasında bildirib.

Elman Sadıqov

“Göründüyü kimi ixrac həcmimiz o qədərdə yüksək deyil. İranda dolların bahalaşması əslində bizim ixracımıza mənfi təsir göstərən amil kimi qiymətləndirilir. Amma 13 milyon dollarlıq ixracın hamısına təsir göstərsə belə, bu, Azərbaycanın ticarət balansı üçün elə bir əhəmiyyətli rəqəm deyil. İdxal məsələsinə gəlincə, İranda dolların kursunun bahalaşması ölkəmizə idxal olunan məhsulların daha ucuz olmasını şərtləndirir. Yəni İran öz ixracını artırır. Azərbaycana idxal təzyiqi formlaşır. Əgər dolların bahalaşması davam edərsə, növbəti mərhələlərdə daha çox kənd təsərrüfatı məhsullarının ucuzlaşması meyllərini görəcəyik. İlk baxışda dolların bahalaşmasının davam etməsi Azərbaycana daha ucuz kənd təsərrüfatı məhsullarının idaxlı kimi görünə bilər. Amma bu, Azərbaycanda kənd təsərrüfatı sahəsi üçün ciddi təhlükədir. Bu, yerli fermerlərə qarşı ciddi rəqabət deməkdir. Eyni zamanda İrandan idxal olunan tikinti materiallarının daha ucuz olması bizim yerli tikinti materiallarına ciddi problemlər yarada bilər”.

Biz bu halda nə etməliyik?

“İlk növbədə İrandan idxal olunan bütün məhsulları analiz etməliyik. Hansı məhsullar ki, ölkəmizdə istehsal olunur, ciddi rəqabət yaradır və idxal təzyiqi formalaşdırır, o zaman tədbirlər görmək olar. İranda dolların bahalaşması yerli istehsalımıza mənfi təsir göstərə, kənd təsərrufatı məhsullarımız üçün potensial təhlükə formalaşdıra bilər.“

Manatın kursuna gəlincə, biz ticarət dövriyyəmizin həcminə baxırıq:

“İranda dolların bahalaşması Azərbaycan manatına ciddi bir təsir göstərməyəcək. Çünki bu ölkə ilə ticarət dövriyyəsinin həcmi elə də böyük deyil. Bu rəqəm 5 faizin üzərində olsa idi, o zaman narahatlıq yaradardı. İranda dolların bahalaşmasının Azərbaycan manatına təsiri minimumdur.“

Aynurə İsmayıl

KONKRET.az