İsrail hədəflərinə çatmayana qədər İranla müharibə davam edəcək və ABŞ ın iştirak ehtimalı artacaq

“İsrail-İran savaşı Azərbaycana ciddi təsir edə bilər. İlk növbədə o baxımdan ki, savaş bizim qonşumuzda gedir, tam yaxınımızdadır. Müharibə o ölkədə gedir ki, orada bizim 40 milyondan artıq soydaşımız yaşamaqdadır və müharibənin miqyasının böyüməsi İranda ictimai siyasi vəziyyəti gərginləşdirəcək. Eyni zamanda, böyük qaçqın ordusu yarana bilər ki, bu qaçqın ordusu da qonşu ölkələrə, o cümlədən Azərbaycana axın edə bilər”.

Bu barədə Bizimyol.info xəbər portalına politoloq Oqtay Qasımov danışıb. Politoloq qeyd edib ki, Azərbaycan sərhədləri bağlı olsa da, bu müharibənin davam etməsi ciddi bir problem olaraq önümüzə çıxır.

Oqtay Qasımov

“Azərbaycan mümkün qədər bu savaşın tez və qarşılıqlı danışıqlar əsasında bitməsini, tərəflərin razılığa gəlməsini istəyir. Savaş bizim tam yaxınımızdadır. O ki, qaldı İran daxilində əhalinin mövcud rejimə qarşı çıxmasına hazırda bu ehtimal da çox azdır. Çünki bir çox cəmiyyətlər, o cümlədən İran cəmiyyəti də xarici təhdidlər qarşısında hakimiyyətdə hansı qüvvənin və ya hansı rejimin olmasından asılı olmayaraq vətən müdafiəsi üçün birləşir. Hazırda İranda bunu görməkdəyik. İranda rejim dəyişikliyi olacağını düşünmürəm. İran əhalisi xarici təzyiqlərə qarşı hazırda həmrəylik nümayiş etdirir. Doğrudur, çox böyük hissəsi mövcud rejimdən ciddi şəkildə narazıdır. Həm ciddi təzyiqlər, eyni zamanda sosial ədalətsizlik və gəlirlərin düzgün bölüşdürülməməsi, sosial-iqtisadi durumun ağır olması, enerji və kommunikasiya məsələlərində ciddi problemlərin yaşanması əhalini hakimiyyətdən narazı salsa da, amma xarici təzyiq və hücum qarşısında əhali hazırda daha çox ölkənin müdafiəsi haqqında düşünür”-deyə politoloq bildirib.

Oqtay Qasımov qeyd edib ki, Amerika Birləşmiş Ştatlarının İrana hücumu ehtimalı yüksəkdir və Amerika Birləşmiş Ştatları Prezidentinin ötən günlərdə verdiyi açıqlamalar bu ehtimalı gücləndirir. Politoloqun fikrincə, bu ehtimal nə qədər yüksək olsa da, nə baş verəcəyini düşünmək də doğru olmaz.

“Hər halda Tramp bildirdi ki, o qərarı ən son anda verəcək. Yayılan məlumatlar ondan ibarətdir ki, həm Trampın administrasiyasında, eyni zamanda siyasətdə ona çox ciddi təzyiqlər var. Donald Trampı bu savaşa qoşulmağa vadar etmək istəyirlər. ABŞ ordusunun bölgədə ciddi toplanış həyata keçirməsi və artıq üçüncü aviadaşıyıcı gəminin də bölgəyə istiqamət alması Amerikanın bu savaşda iştirak ehtimalını gücləndirir.

Mümkün variantlardan biri odur ki, Avropa İttifaqı-İran görüşmələrində və digər təmaslarda müəyyən anlaşma əldə olunsun. Doğrudur, hazırda bu ehtimal da çox yüksək görünmür. Həm Trampın, həm Netanyahu, həm də Seyyid Əli Hüseyni Xameneinin açıqlamalarına baxdıqda daha çox sərt ritorikanın şahidi olmaqdayıq. Ona görə də yaxın bir neçə gün ərzində bu savaşın dayandırılmasının ehtimalı çox azdır. İsrail ən azı hədəflərinin əhəmiyyətli hissəsinə çatmayınca və hazır fürsət yaxaladığı halda bu imkanı əldən buraxmaq istəməyəcək. İran da təbii ki, müqaviməti davam etdirəcək. Bu baxımdan Amerikanın iştirakı ilə bağlı hazırda qəti fikir söyləmək çox çətindir. Amma olduqca böyük ehtimal var ki, Amerika bu savaşın hansısa bir mərhələsində prosesə qoşula bilər”-deyə politoloq bildirib.

İradə Cəlil, Bizimyol.info