İsrail mətbuatı yazdı: Netanyahu hökuməti BMT səhnəsində dibə çökdü ANALİZ

ABŞ-nin viza vermədiyi Fələstin lideri Mahmud Abbas BMT Zirvəsinə video konfransla qatıldı.

Birləşmiş Millətlərin 80-ci Baş Assambleyası öncəsi keçirilən konfrans, Fələstinin dövlət qurma hüququnun tanınması ilə tarixə düşdü.

Fələstinlilər üçün önəmli bir qələbə olan bu inkişaf İsraili isə heç olmadığı qədər qəzəbləndirdi. İsrail mətbuatından "Ynet News"in yazdığına görə BMT-də Baş nazir Benyamin Netanyahu hökumətinə “sarı kart” göstərildi. İsrail hələ də ABŞ Prezidenti Donald Trampın dəstəyini alır, lakin son addımlara necə reaksiya verəcəyi mövzusunda çətin seçimlərlə üz-üzədir.

"Ynet"-in analizinə görə konfransın sonunda İsrail mühüm bir zərbə aldı. Bir vaxtlar “Hamasın zülmü” iddiasıyla qurban kimi görülən İsrailin indi 153 ölkənin Fələstinin müstəqilliyini tanımasıyla küncə sıxışdığı qeyd olunur.

Məqalədə belə yazılıb: “Onilliklərdir bu cür bir tanınmanı önləmək üçün göstərilən səylər boşa çıxdı və yeni bir diplomatik reallıq ortaya çıxdı. Bu həftə BMT Baş Assambleyasında açıq-aydın göründü: İsrail dünya səhnəsində yeni bir dip nöqtəyə çökdü.”

Əvvəllər tanınmanın əsasən ərəb və Qoşulmama Hərəkatına aid ölkələrdən gəldiyi, lakin bu dəfə liberal demokratiyalar tərəfindən edildiyi vurğulanaraq “Fransa, İngiltərə, Kanada, Avstraliya, İspaniya və digərləri öncülük etdi. Bu eyni fikirdə olan dövlətlər simvolik və mənəvi ağırlığa sahibdir və İsrail artıq Finlandiya, Yaponiya və Cənubi Koreya kimi hələ dirənən azsaylı demokratiyaların da sonda bu qrupa qoşulacağını gözləyir” ifadələri işlədilib.

Analizdə, İsrailin diplomatik uğursuzluqları arasında Qətər hücumu və buna bağlı olaraq Səudiyyə Ərəbistanı ilə münasibətlər də göstərilib: “Bir vaxtlar İsrail və Tramp tərəfindən Yaxın Şərqi yenidən formalaşdırmaq üçün əsas rol oynayan bir ölkə kimi təriflənən Ər-Riyad, bunun əvəzinə İsraili təcrid edəcək şəkildə Körfəz tərəfdaşları ilə ittifaq qurmağa yönəldi.”

Qətərin BMT-yə sərt reaksiya göstərərək İsrailin fəaliyyətlərini “dövlət terrorizmi” kimi qınadığı xatırladılıb.

Digər tərəfdən tanınma dalğasından sonra dünya gücləri İsrailə Qərbi Şəriənin bəzi bölgələrini ilhaq edərək cavab verməməsi barədə xəbərdarlıq edirlər. Bu cür addımların qəsdən təxribat kimi görüləcəyini və yalnız qınamalarla kifayətlənməyib Təhlükəsizlik Şurasının hərəkətə keçməsinə, hətta münasibətlərin kəsilməsinə səbəb ola biləcəyini vurğulayırlar.

Trampın İsrailə dəstəyi hələ də güclüdür. BMT-də tanınma təşəbbüslərini “Hamas-a mükafat” kimi qınayan Tramp, sülhün girovların dərhal azad edilməsi ilə başlaması gərəkdiyini söyləyib.

Lakin "Ynet News" Trampın dəstəyinin zəmanət olmadığını qeyd edərək belə yazıb: “Trampın proqnozlaşdırılmazlığı və iqtisadi maraqlara həssaslığı nəzərə alındığında, İsrail bütün kozurlarını Tramp administrasiyasına yatırmağı gözə ala bilməz. İsrailin təcili vəzifəsi təcridin dərinləşməsi riskini azaltmaq üçün ABŞ-nin dəstəyi ilə Qəzza müharibəsini sürətli və qəti şəkildə bitirməkdir. Uzun sürən münaqişələr, boykotlar, etirazlar, xaricdə hüquqi proseslər və dünya miqyasında antisemitik hadisələr təhlükəsini artırır.”

Fransa Prezidenti Emmanuel Makron və Fələstin səfirinin Nyu-Yorkda alqışlanmasının İsrailin bölgə üçün alternativ bir vizyon təqdim edə bilməməsi səbəbilə daha da böyüyən diplomatik bir alçaldılma olduğu da vurğulanıb.

Məqalədə belə deyilir: “Netanyahu, Tramp ilə görüşənə qədər rəsmi cavabını təxirə saldı və Vaşinqtonun həlledici rolunu vurğuladı. Bu hadisə İsrailin Amerika dəstəyinə olan asılılığının getdikcə artdığını ortaya qoyur. ABŞ-nin təsdiqi olmadan Netanyahu koalisiyasının bu mövzunu gündəmə gətirməsinə baxmayaraq ilhaqın baş verməsi real görünmür.”