Icma.az
close
up
RU
Kərtənkələlərin mənşəyini 35 milyon il əvvələ aparan fosillər tapıldı

Kərtənkələlərin mənşəyini 35 milyon il əvvələ aparan fosillər tapıldı

Icma.az, Qaynarinfo portalına istinadən məlumat verir.

Böyük Britaniyanın Bristol şəhəri yaxınlığında yerləşən karxanada tapılan son daşlaşmış qalıq alimlər arasında qızğın müzakirələrə səbəb olub. 

Qaynarinfo earth.com-a istinadən xəbər verir ki, burada ən azı 205 milyon il əvvəl yaşamış müasir tipli kərtənkələ skeleti aşkarlanıb.

Alimlər bildirirlər ki, bu tapıntı məlum olan ən qədim kərtənkələdir və Squamata qrupunun - yəni kərtənkələ və ilanların daxil olduğu dəstənin mənşəyini 35 milyon il əvvələ çəkir.

Bristol Universitetindən olan tədqiqat qrupu bu canlıya Cryptovaranoides microlanius adını verib. Bu ad "gizli kərtənkələ, kiçik qəssab" mənasını daşıyır və onun kəskin dişlərini təsvir edir. Bu dişlər, ehtimal ki, onun ovunu parçalamasına kömək edib.

Tədqiqatın rəhbəri doktor Devid Vaytsayd qeyd edib:

"Biz işimizin mübahisəli olacağını bilirdik. Lakin bütün mümkün əlamətləri nəzərdən keçirdiyimizdən əmin idik".

Buna baxmayaraq, nəticələr elm ictimaiyyəti tərəfindən skeptik qarşılanıb. 2023-cü ildə rəqib tədqiqat qrupu Cryptovaranoides növünün kərtənkələ olmadığını və hətta bu canlı ilə əlaqəli olmadığını iddia edib.

Onlar bu canlının timsahlar və dinozavrları əhatə edən arxozavromorflar qrupuna aid olduğunu irəli sürüblər. Bu isə ilk tədqiqatçıları təəccübləndirib.

"2023-cü ildə başqa bir alim qrupu Cryptovaranoides növünün kərtənkələ deyil, arxozavromorf olduğunu irəli sürdükdə, biz çox təəccübləndik, hətta şoka düşdük", deyə professor Mayk Benton bildirib.

Bristol komandası öz nəticələrini təsdiqləmək üçün fosilləri yenidən tədqiq edib və kompüter tomoqrafiyası məlumatlarını nəzərdən keçirib. Onlar orijinal nümunə üzərində rentgen skanları ilə aparılan təhlilləri yenidən gözdən keçirərək qayaların içində gizlənmiş detalları ortaya çıxarıblar.

Doktor Çambi-Truvel qeyd edib:

"Bu CT skanlardan əldə etdiyimiz görüntülər möhtəşəm idi və fosillərə əlavə giriş imkanımız bütün narahatlıqları araşdırmağa imkan verdi. Əksər iradların yanlış olduğunu aşkar etdik".

Yeni analiz zamanı tədqiqat qrupu bütün tənqidləri detallı şəkildə nəzərdən keçirib və əlavə fotoşəkillər və 3D görüntülərlə sübutlarını təqdim edib.

"Baş, çənə, dişlər və ətraf sümüklərinin bütün detallarını təhlil edərək Cryptovaranoides növünün kərtənkələ olduğunu təsdiqlədik. Yeni məqaləmizdə hər bir tənqidi diqqətlə araşdırdıq və hər kəsin detallarını yoxlaması üçün daha çox şəkil və 3D görüntü təqdim etdik", deyə professor Benton əlavə edib.

Tədqiqat rəhbəri doktor Devid Vaytsayd həmçinin ciddi test prosesindən bəhs edib:

"Biz yüzlərlə anatomik xüsusiyyəti kodlaşdıraraq Cryptovaranoides və digər müasir, həmçinin, nəsli kəsilmiş kərtənkələ növlərini və müxtəlif arxozavromorfları müqayisəli analizə cəlb etdik. Bu analizi dəfələrlə təkrarladıq və nəticədə Bristolun bu kiçik sürünəninin müasir tipli kərtənkələlərin ən qədimi olduğunu təsdiqlədik".

Aydın

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:90
embedMənbə:https://qaynarinfo.az
archiveBu xəbər 16 Dekabr 2024 23:33 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see238

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see228

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see172

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see166

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see150

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see146

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see139

Qızıl altı min dollara qədər bahalaşa bilər

18 Oktyabr 2025 15:58see135

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see135

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see134

Azərbaycanın “AI 92” markalı benzini idxal və ixrac etdiyi ölkələr SİYAHI

18 Oktyabr 2025 17:24see125

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see124

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see123

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see122

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see121

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see121

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see121

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see120

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see119

Ferhat Göçer Bakıda!

18 Oktyabr 2025 17:07see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri