Litium batareyalarının təkrar emalı üçün yeni yanaşma hazırlandı

Çin kimyaçıları litium batareyalarının təkrar emalı üçün yeni bir yanaşma işləyib hazırlayıblar ki, bu da nəinki işlənmiş batareyalardan litiumun demək olar ki, hamısını sərfəli şəkildə bərpa edə, həm də azot dioksidin sənaye emissiyalarını bərpa edə və elektrik enerjisi istehsal edə bilər.

Redaktor.az xəbər verir ki, texnologiyanın təsviri "Nature Sustainability" elmi jurnalında dərc olunub.

"Biz eyni vaxtda tullantı akkumulyatorlardan ultra təmiz litium nitrat istehsal edən, sənaye qazından azot dioksidi bərpa edən və elektrik enerjisi istehsal edən elektrokimyəvi yanaşma inkişaf etdirmişik. Bu batareyanın təkrar emalı üsulu tullantı yaratmır və böyük miqdarda kimyəvi maddələrin və ya elektrik enerjisinin istifadəsini tələb etmir" - məqalədə deyilir. 

Litium batareyalarının təkrar emalı üçün bu yanaşma Çin Elm və Texnologiya Universitetinin (Hefei) professoru Çen Veyin başçılıq etdiyi çinli kimyaçılar qrupu tərəfindən hazırlanıb. Litium batareyalarının sənaye təkrar emalına mane olan əsas problemlərdən birini həll etmək üçün nəzərdə tutulub - bu prosesin biznes üçün faydasızlığı, çünki batareyalardan litiumun çıxarılması çoxlu enerji və bahalı və ekoloji cəhətdən təhlükəli kimyəvi maddələr tələb edir.

Alimlər müəyyən ediblər ki, istifadə olunan akkumulyatorların katodlarında olan litium ionlarını azot dioksid (NO2) molekulları ilə qarşılıqlı əlaqəyə məcbur etməklə bu problemi aradan qaldırmaq olar. Bu qaz böyük miqdarda sənaye tullantılarında tapılır və bu emissiyalardan nisbətən sadə və ucuz karbon membranları və dimetilformamid əsaslı elektrolitdən istifadə etməklə çıxarıla bilər.
Onun qalınlığında sıxışan NO2 molekulları, katodlardan ayrılan və yalnız qələvi metalın keçməsinə imkan verən xüsusi keramika membranından keçən litium ionları ilə reaksiya verəcəkdir. Onun atomlarının azot oksidi ilə qarşılıqlı təsiri təmiz litium nitratın əmələ gəlməsinə və elektrik cərəyanına çevrilən böyük miqdarda enerjinin ayrılmasına səbəb olur.

Alimlərin tullantı batareya nümunələri ilə apardıqları təcrübələr göstərib ki, onların sistemi batareya katodlarında mövcud olan litiumun təxminən 97%-ni bərpa edə, həmçinin təkrar emal edilən hər kiloqram üçün təxminən 66 vatt enerji istehsal edə bilir. Gələcəkdə tədqiqatçılar ümid edirlər ki, bu, hər il on minlərlə ton zibilliklərə atılan litium batareyaların təkrar emalının cəlbediciliyini xeyli artıracaq.

BƏNÖVŞƏ