Makler lərlə bağlı qayda qanun YARADILACAQ? Vüqar Bayramov açıqladı

Əmlak agentləri (maklerlər) dünya üzrə müxtəlif qanun və komissiya strukturlarına malikdir.

BAKU.WS xəbər verir ki, ABŞ-də hər ştat əmlak agentlərinin lisenziyalaşdırılmasını tənzimləyir; məsələn, Kaliforniyada ilkin təlim, yazılı imtahan və lisenziya tələb olunur. Avropada, Fransa və Çexiyada agentlər üçün xüsusi lisenziya və sığorta tələbləri mövcuddur.

Agentlərin aldığı komissiya ölkədən ölkəyə fərqlənir: ABŞ-da 5%-6%, Fransa və Almaniyada 3%-7%, Türkiyədə isə 2%-4% arasında dəyişir və adətən satıcı və alıcı arasında bölünür. Bir çox ölkədə əmlak agentləri üçün etik qaydalar və qanuni tənzimləmələr mövcuddur.

Azərbaycanda isə əmlak agentlərinin fəaliyyəti hələ tənzimlənməyib, bu isə bazarda qeyri-peşəkar xidmətlərin artmasına səbəb olur.

Məsələ ilə bağlı BAKU.WS-in sualların cavablandıran deputat Vüqar Bayramov bildirib ki, əmlak bazarı daxil olmaqla fərqli sektorlarda bu tip münasibətlər qanunla tənzimlənir. Çünki bu xidmətləri göstərən vətəndaşlarımız, sahibkarlar vergi qeydiyyatından keçməklə bu fəaliyyəti həyata keçirə bilər:

"Amma ümumiyyətlə konkret olaraq xüsusən əmlakın satılması və ya kirayə verilməsi ilə bağlı faizlər qarşılıqlı müqavilə əsasında tənzimlənir. Bu zaman alıcı və satıcının, eyni zamanda vasitəçinin iştirakı ilə həmin faizlər müəyyənləşir."

Deputat bildirib ki, əksər ölkələrdə burda məcburilik yoxdur. Burada vasitəçinin təklif etdiyi xidmətə uyğun olaraq razılaşma olur. Bunların hamısı rəsmi şəkildə həyata keçirilir:

"Əslində bu sahədə əmək məcəlləsinin gücləndirilməsinə ehtiyac var ki, ev alan və satan vətəndaşlarımızın aldadılmasının qarşısı alınsın, hüququ qorunsun. Ona görə də bu sahədə nəzarətin gücləndirilməsi prioritetdir. Və gözlənilir ki, sahəyə nəzarətin gücləndirilməsi, rəsmiləşdirilməsi ilə bağlı fəaliyyətlər nəzarətə götürülsün."

Şahanə Xankişiyeva