Mask hakimiyyəti ələ keçirə BİLƏCƏK?

Amerikalı texnologiya nəhəngi və milyarder İlon Mask rəsmi olaraq öz siyasi partiyasını təsis etdiyini açıqlayıb.

“Amerika” adlanan yeni partiyanın yaradılması barədə Mask sosial şəbəkə üzərindən keçirdiyi sorğunun nəticəsinə əsaslanaraq qərar verdiyini bildirib. Sorğuda iştirak edən 800 mindən çox istifadəçinin təxminən 65 faizi təşəbbüsü dəstəkləyib.

Maskın sözlərinə görə, partiyanın əsas hədəfi ABŞ vətəndaşlarına “azadlıqlarını qaytarmaq”dır. O, yeni siyasi gücün 2026-cı ildə keçiriləcək aralıq seçkilərində Senatda 2-3, Nümayəndələr Palatasında isə 8-10 yer qazanacağını gözləyir: “Bu qədər mövqe belə, mübahisəli qanunlara həlledici səs vermək üçün kifayət edəcək”, - deyə o qeyd edib.

İlon Maskın 2024-cü ildə Donald Trampın prezident kampaniyasına 280 milyon dollardan çox maliyyə dəstəyi göstərdiyi məlum olsa da, son vaxtlar onun Trampdan uzaqlaşdığı müşahidə edilir. Xüsusilə “Böyük Gözəl Qanun” (Big Beautiful Bill) adlı federal xərclərin azaldılmasına dair qanun layihəsi ətrafında yaşanan fikir ayrılığı münasibətləri gərginləşdirib. Mask bu qanunun ölkəni “borc əsarətinə” sürüklədiyini deyib, Tramp isə onun layihələrinə ayrılan dövlət vəsaitlərinin təftiş edilməsini tələb edib.

Bəzi ekspertlər Maskın hakimiyyətə iddialı olduğunu düşünür.

Modern.az-ın məlumatına görə, Respublikaçılar yeni partiyanın yaradılmasını tənqid edib, bunun 2026-cı ildə Konqresdə əksəriyyəti qorumaq üçün onların şanslarını azalda biləcəyini bildiriblər.

“Fox News” telekanalının məlumatına görə, bəzi mühafizəkar dairələr sorğunun nəticələrinə etiraz edib, burada botların və ABŞ vətəndaşı olmayan şəxslərin də iştirak edə biləcəyini qeyd ediblər.

Yeni partiyanın perspektivləri nə qədər realdır?

“The Washington Post” yazır ki, Maskı qarşıda çətin bir yol gözləyir. ABŞ-da namizəd irəli sürmək üçün ciddi institusional baryerlər mövcuddur, üstəlik partiyanın sabit strategiyası və vahid seçici bazası hələ formalaşmayıb. ABŞ-da üçüncü partiyaların seçki uğuru son dərəcə məhduddur, 2024-cü ildə onların heç biri heç bir ştatda əksəriyyət əldə edə bilməyib.

"Reuters" isə qeyd edir ki, ABŞ-da Demokratlar və Respublikaçılar arasında 160 illik siyasi duopoliya hökm sürür. Hazırda bu iki partiya bütün ştat qanunverici orqanlarında və federal səviyyədə yerlərin 98 faizinə sahibdir.

CNN-in məlumatına əsasən, “Amerika” partiyasının yaradılması barədə hələlik yalnız sosial şəbəkə paylaşımlarından başqa heç bir hüquqi sənəd yoxdur. Milyarder Federal Seçki Komissiyasına müraciət etməlidir ki, partiya rəsmi şəkildə tanınsın.

Digər tərəfdən, “Quantus Insights” şirkətinin sorğusuna əsasən, amerikalıların 40 faizə yaxını Maskın partiyasına səs verməyə hazır olduğunu deyib. Ağ Ev isə hələlik bu təşəbbüsə heç bir rəsmi münasibət bildirməyib.

Elnur Əmirov