Müasir quşların əcdadına çevrilən lələkli dinozavrın sirri açılıb..?

...Çin və ABŞ-dan olan beynəlxalq paleontoloqlar qrupu dinozavrlar və quşlar arasında keçid halqası olan Arxeopteriksin nadir nümunəsinin tədqiqatının nəticələrini təqdim edib.

Çikaqo arxeopteriksi adlandırılan müstəsna dərəcədə yaxşı qorunan nümunə quşların erkən təkamülü ilə bağlı əsaslı kəşflərə səbəb olmuşdur.

SİA-nın məlumatına görə, nəticələr Nature elmi jurnalında dərc olunub.

2022-ci ildə Çikaqonun Sahə Təbiət Tarixi Muzeyi tərəfindən əldə edilən nümunə 14-cü məlum arxeopteriks və müasir göyərçin ölçüsündə ən kiçik nümunə olub.

Üçölçülü sümüklər, dəri təəssüratları, barmaq yastıqları və lələk strukturları da daxil olmaqla, onun müstəsna mühafizəsi qabaqcıl tədqiqat üsullarından istifadə etməyə imkan verib. Alimlər yüksək ayırdetmə qabiliyyətinə malik kompüter tomoqrafiyasından istifadə edərək ilk dəfə olaraq Arxeopteriksin kəllə sümüyünü təfərrüatlı şəkildə rekonstruksiya ediblər.

Tədqiqat troodontidlər (lələkli dinozavrlar) və sonrakı quşlar arasında ara damaq quruluşunu aşkar edib. Bu, sərt dinozavr kəllələrindən mobil quş kəllələrinə tədricən keçid nəzəriyyəsini təsdiqləyir.

Yumşaq toxuma analizi Arxeopteriksin ayaq barmaqlarının müasir quru quşlarınınkinə bənzədiyini göstərib. Bu, onun quruda həyata uyğunlaşmasını göstərir, baxmayaraq ki, üçüncü lələklərin olması (əvvəllər qeyri-quş dinozavrlarında görünmürdü) inkişaf etmiş uçuş imkanlarını göstərir.

Əvvəllər elm adamları dinozavrlar dövründə yaşamış quşun beynini yenidən qurmuşdular.

Nazlı Almuradova