Icma.az
close
up
RU
Nəyin yalan, stereotip, doğru olduğunu təyin etmək bacarığını artırmalıyıq”

Nəyin yalan, stereotip, doğru olduğunu təyin etmək bacarığını artırmalıyıq”

Sia Az saytına istinadən Icma.az xəbər verir.

"Media savadlılığı cəmiyyətin həyatında mühüm əhəmiyyət kəsb edən amildir. Ən əsası Azərbaycan kimi ölkələr hansı ki, tez-tez xaricdən dezinformasiya hücumlarına məruz qalır. Ölkəmizin ictimai rəyini azdırmaq, ictimai fikri çaşdırmaq məqsədilə müxtəlif kampaniyaların qurbanına çevrilirlər. Məhz, belə halda əsas bizim bu cür dezinformasiya və neqativ hallarla mübarizədə əsas alətimiz media savadlılığının artırılmasıdır. Media savadlılığı nə qədər yüksək olarsa, insanların hər hansı bir dezinformasiya və yaxud da informasiya manupulyasiyalarının təsiri altına düşmə ehtimalı da bir o qədər azalır". Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında Medianın İnkişafı Agentliyinin İcraçı direktorunun müavini Natiq Məmmədli deyib.

O bildirib ki, bu baxımdan Medianın İnkişafı Agentliyi sistemli şəkildə fəaliyyət göstərir: "Artıq bu il 2024-cü il dekabr ayında biz 3-cü dəfədir ki, "Media savadlılığı" həftəsi keçiririk. Media savadlılığı həftəsi Azərbaycan mediasının artıq trendinə çevrilmiş bir ənənə funksiyasını yerinə yetirir. Bizim sabah keçirəcəyimiz konfransda da xüsusən Media savadlılığının yüksəlməsində təhsilin rolu və məktəblərdə maariflənmənin daha da intensiv şəkildə qurulmasına diqqət ayrılacaqdır. Media savadlılığı yalnız jurnalistlərin məşğul olduğu bir sahə deyil. Söhbət burada bütün cəmiyyətin, sosial təbəqələrin informasiya savadlılığının artırılmasından gedir.

Rəqəmsal mühitin inkişafı özü ilə pozitiv nüanslarla yanaşı, dezinformasiyanın sürətlə ötürülməsinə də şərait yaradır. Təbii ki, belə bir mühitdə Azərbaycan informasiya məkanını qorumaq, feyk xəbərləri vaxtında aşkar etmək üçün media savadlılığının artırılması çox vacibdir. Bizim informasiya mühitimizə yönəlmiş hər hansısa təhdidlərlə mübarizədə media savadlılığı əsas alətdir. Amma onunla yanaşı hüquqi normalarda var. Media etikasının prinsipləri də var ki, buna birmənalı şəkildə əməl edilməlidir. Bizim bu səylərimiz öz nəticəsini verəcək. Orta məktəbdən başlayaraq, media savadlılığının arrtırılması istiqamətində atılan addımlar nəticədə bizim vətəndaşlarımızın informasiyaya münasibətində pozitiv dəyişikliklər yaratmış olacaq. Əsas məqsəd dezinformasiyaların təsirinə düşməmək, həqiqəti bilmək, oxuduğu məlumatı dəqiqləşdirməkdir. Bu baxımdan bu həftə ərzində bizim çoxlu tədbir, konfrans və təlimlərimiz var".

Media eksperti İsmayıl Rafiqoğlu isə qeyd edib ki, media savadlılığının gücləndirilməsi üçün bir sıra qaydaya əməl etmək tələb olunur: "İlk növbədə axtarış sistemi ilə düzgün işləmək vərdişini formalaşdırmalıyıq. Düzgün sözlərin, teqlərin istifadəsi axtarışı xeyli rahatlaşdırır. Digər tərəfdən hər bir məlumata skeptik yanaşmaq düzgün olardı, çünki ən mötəbər mənbələrdə belə yalan xəbər ola bilər. Hər bir mövzuya yanaşma da bəzən illər sonrası dəyişir. Media savadlılığı yerində olmayan birisi çox asanlıqla qarşısına çıxan elə ilk informasiyanı həqiqət kimi qəbul edəcək.

Axtarış sisteminin alqoritmləri hər bir istifadəçi üçün fərdidir. Yəni süni intellekt bəzən bizə istədiyimiz və ya arzu etdiyimiz nəticəni verir, həqiqi məlumat isə kənarda qalır. Bu səbəbdən daim alternativ mənbələrə müraciət etmək, daha dərin analiz imkanlarından yararlanmalıyıq. Mediada yaradılan bəzi stereotiplər çox vaxt həqiqət kimi qəbul edilir. Stereotip düşüncədən kənar çıxmaq da olmur, çünki real həyatda bir növ “mütləq evə gələn qonağa çay vermək, qarşısına nəsə bir şirniyyat yerləşdirmək” kimi ənənələr nəsildən nəslə ötürülür. Halbuki artıq şəkərin ziyanını hamı bilir, amma yenə də bundan yaxa qurtara bilmirik. Stereotiplər də internetdə yalan təsəvvürlərin artmasına bəzən xidmət edir. Məsələn, ingilislərin hələ də hər gün axşam saat 5-də çay içdikləri barədə stereotip yaşayır. Halbuki Böyük Britaniyada çay dəmləmək ənənəsi artıq yoxa çıxıb. Bir çox insan elə paket çaydan yararlanır. Və ya ispanların ən sevimli idman növünün korrida olduğu barədə stereotip var. Əslində, korrida idman növü deyil, həm də ispanlar daha çox idman olaraq futbolu sevirlər. Bir sözlə, məlumatla rastlaşan zaman asanlıqla nəyin yalan, nəyin stereotip, nəyinsə doğru olduğunu təyin etmək bacarığını artırmalıyıq”.

https://medialiteracy.media.gov.az/

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:108
embedMənbə:https://sia.az
archiveBu xəbər 16 Dekabr 2024 17:24 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see250

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see239

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see201

“Azərkosmos” peyk istehsalına hazırlaşır kosmik sənayenin inkişafında yeni mərhələ

21 Oktyabr 2025 19:12see201

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see196

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see188

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see179

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see171

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see164

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see162

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see162

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see142

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see138

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see135

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see135

Daha 8 məsələ parlamentin plenar iclasına tövsiyə edilib

21 Oktyabr 2025 17:38see134

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see131

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see131

Cahangir Babayev Dünya Karate Federasiyası tərəfindən təltif olunub

21 Oktyabr 2025 19:39see126

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see126
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri