Okeanlarda minlərlə ton qızıl mövcuddur: Onu niyə hasil edə bilmirik?

Qızıl – həmişə azlıqda olan və yüksək qiymətləndirilən resursdur. Alimlərin hesablamalarına görə, dünya okeanlarında təxminən 14 min ton qızıl həll olunmuş halda mövcuddur. Bu miqdar Parisdəki Eyfel qülləsinin metal kütləsindən iki dəfə çoxdur. Lakin belə böyük ehtiyatlara baxmayaraq, onun hasilatı mümkün deyil.

Qaynarinfo Earth.com-a istinadən xəbər verir ki, qızıl okeanlara əsasən çay suları ilə daxil olur və dəniz dibindəki termal mənbələrdən çıxır. Lakin suyun tərkibində o, saf metal şəklində deyil, xloridlə birləşmiş kimyəvi maddə formasında mövcuddur. Buna görə də qızıl çöküntü kimi dənizin dibinə enmir, əksinə, okean sularında çox aşağı konsentrasiyada bərabər şəkildə yayılır.

Araşdırmalara görə, Atlantik okeanında və Sakit okeanın şimal-şərq hissəsində hər litr suda cəmi 50–150 femtomol qızıl var. Bu isə trilyonluq hissələr səviyyəsində – son dərəcə kiçik miqdardır. Nəticədə 1 qram qızıl əldə etmək üçün təxminən 100 milyon ton dəniz suyunu emal etmək lazımdır.

Müasir texnologiyalar laboratoriya şəraitində sudan qızıl ayırmağı mümkün etsə də, bu prosesi sənaye miqyasına keçirmək texniki və maliyyə baxımından real deyil. Məhz bu səbəbdən duzsuzlaşdırma zavodlarını eyni zamanda qızıl hasil edən qurğulara çevirmək mümkün deyil.

Okeanlarda həmçinin qızıl sulfid mineralları və dibi örtən sərt qatlardakı birləşmələrdə də mövcuddur. Onlar əsasən hidrotermal mənbələrin yaxınlığında yerləşir. Amma bu ehtiyatların hasilatı da çətin və iqtisadi baxımdan sərfəsizdir, çünki onlar 1,5–3 kilometr dərinliklərdə yerləşirlər.

Beləliklə, okeanlarda mövcud olan minlərlə ton qızıl nəzəri cəhətdən böyük sərvət təsiri bağışlasa da, onun praktiki hasilatı müasir texnologiyalarla mümkün deyil.

Aydın