On il davam edən araşdırma: qoxu itkisi ürək xəstəliklərinə aparır

Yaşlı insanlarda qoxubilmə qabiliyyətinin zəifləməsi, Miçiqan Dövlət Universitetinin araşdırmasına görə, ürəyin işemik xəstəliyi riskinin artdığını göstərə bilər.

Ölkə.az xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri JAMA Otolaryngology–Head & Neck Surgery jurnalında dərc edilib.

Alimlər uzunmüddətli "Atherosclerosis Risk in Communities Study" layihəsi çərçivəsində beş mindən çox iştirakçının məlumatlarını təhlil ediblər. Müşahidələrin əvvəlində könüllülərdə ürək-damar xəstəliklərinə dair heç bir əlamət yox idi. Qoxu hissi 12 qoxudan ibarət testlə qiymətləndirilib və nəticələr üç kateqoriyaya bölünüb: yaxşı, orta və zəif.

On il ərzində 280 nəfərdə (5,4%) ürəyin işemik xəstəliyi inkişaf edib. Analiz göstərib ki, zəif qoxu hissi yaxşı qoxu hissi ilə müqayisədə ÜİX riskini iki dəfə artırır. Bu əlaqə xüsusilə müşahidələrin ilk illərində daha güclü olub (2-ci ildə risk nisbəti - 2,06; 4-cü ildə - 2,02), lakin 9-cu ilə doğru zəifləməyə başlayıb.

Yaş, tibbi göstəricilər (xolesterin səviyyəsi, siqaret çəkmə, şəkərli diabetin mövcudluğu və s.) nəzərə alındıqdan sonra da bu əlaqə statistik olaraq əhəmiyyətli qalıb. Qoxu hissinin orta dərəcədə zəifləməsi olan insanlarda da ürək problemlərinə meyl artıb, sadəcə daha zəif formada.

Bu əlaqənin mexanizmi hələ aydın deyil. Alimlər ehtimal edirlər ki, qoxubilmənin pisləşməsi, orqanizmdə sistemli qocalmanın erkən biomarkeri ola bilər və maddələr mübadiləsi pozuntuları, eləcə də ürək xəstəliyindən əvvəl baş verən damar dəyişiklikləri ilə əlaqəli ola bilər.

“Əgər insan özündə səbəbi bilinməyən qoxu zəifləməsi hiss edirsə, bu, geniş tibbi müayinə üçün ciddi səbəbdir. Belə bir müayinə digər risk faktorlarını da vaxtında aşkar etməyə kömək edə bilər”, - deyə kardioloq Nil Şah bildirib.

Həmidə İbrahimova