“Paraddan imtina etmək haqqımız var” “Rusiya ilə düşmənçilik bizə əl vermir”

"Yeni Sabah"ın müsahibi politoloq Zərdüşt Əlizadədir.

- Prezident İlham Əliyev ölkə başçısı olduğu dövrlərdə Moskvaya 19 dəfə səfər edib. Son 2 səfəri isə müxtəlif səbəblərə görə baş tutmayıb. Birində Bakıdan Qroznıya uçan təyyarənin Aktauda qəzası səfərin baş tutmasına mane olub. İkincidə, ilkin razılıq olsa da, səfərin baş tutmayacağını rəsmi Moskva elan edib.

Bir çoxları son baş tutmayan səfərin səbəblərini təhlil edərkən təhlükəsizlik amilini qabardırlar. Putinin elan etdiyi 3 günlük atəşkəs rejimi bu gün qüvvəyə minib. Lakin son bir neçə gün Ukrayna Rusiya paytaxtı və digər şəhərlərin hava limanlarına ardıcıl PUA zərbələri endirir.

Sizcə, ölkə başçısının Moskvaya səfər etməməsinin əsas səbəbi yalnız budur?

- Əvvəla, Azərbaycan və Rusiyanın köklü dövlət və milli maraqları tələb edir ki, hər iki ölkə arasında münasibətlər mehriban qonşuluq şəraitində davam etsin. Eyni dövlətin tərkibində olmuş və tarixi, mədəni baxımdan bir-birimizə bağlıyıq. Lakin siyasətdə köklü maraqlarla yanaşı, həm də hakim zümrələrin siyasi maraqları deyilən mövhum var. Bu siyasi maraqları təmin etmək naminə hakim zümrələrin arasında müəyyən siyasi oyun gedir. Hətta Qələbə paradının təşkil edilməsi də rus xalqına lazım deyil. Amma hakim zümrəyə lazım idi ki, xalqı bu zahiri dəbdəbə ilə ofsunlasın.

Digər dövlətlərin 9 may Qələbə paradına dəvət edilməsi də hakim zümrələrin arasında gedən siyasi oyunların nəticəsidir. Obyektiv olaraq, Azərbaycan Moskvada təşkil olunan Qələbə paradında iştirak edə bilərdi. Azərbaycan xalqı anti-Hitler koalisiyasının üzvü idi. Əhalimizin 600 mini müharibəyə gedib, 300 mini həlak olub. Azərbaycan nefti sovet xalqının qələbəsində həlledici rol oynayıb. Yəni xidmətlərimiz danılmazdır. Bu həm də bizim qələbədir. Paradda iştirak etmək haqqımız da var, ondan imtina etmək də. Görünür, indiki mərhələdə paradda iştirak etməmək variantı daha xeyirli hesab edilir. 

- Politoloq həmkarınız Tofiq Zülfiqarov bildirib ki, Rusiyanın düşməni olmaq təhlükəli, Moskvanın dostu olmaq isə ölümcül təhükəlidir. Başqa seçim variantı varmı?

- İmperialist dövlətlər həmişə kiçik ölkələrdən öz maraqları üçün istifadə edib. Bu məşhur ifadə əslində, ABŞ üçün səsləndirilib. Amma Rusiyaya da şamil edilə bilər. İmperial məqsədləri olan ölkələrlə dost olmağa çalışmaq olduqca təhlükəlidir. Gözümüzün önündə Rusiya erməni xalqını aldadıb öz siyasi oyunlarına çəkdi. Nəticədə ermənilər böyük itkilər verdi. Azərbaycan da bu oyunlara, zorla da olsa, cəlb edilmişdik.

- 90-cı illərdə balanslı siyasət yürütmüşük. İndi isə bir çoxu düşünür ki, siyasi olaraq, tərəf tutmaq lazımdır. Sizin bu fikrə münasibətiniz necədir? Azərbaycan hansı tərəfdə olmalıdır?

- Azərbaycan kiçik dövlətdir. Çalışmalıyıq ki, dünyanı idarə edən böyük güclərin ayağı altında qalmayaq. Bizə dəxli olmayan, hansısa güclü münaqişədə, rəqabətdə iştirak etməyək. İmkan verməməliyik ki, Azərbaycan böyük dövlətlərin cıdır meydanına çevrilsin.

Beynəlxalq hüququn kiçik dövlətlər üçün əhəmiyyətini dərk edərək, digər xalqların və dövlətlərin təsbit olunmuş hüquqlarını tanıyırıq. Demirik ki, ortaya atılıb onları müdafiə edirik, heç olmasa mövqe ortaya qoyuruq.

Rusiya çox böyük və eyni zamanda, ədalətsiz, zalım bir dövlətdir. Amma şimal qonşumuzdur və onunla dil tapmağa məcburuq. Başqa variant ola bilməz. Biz heç vaxt Rusiya ilə düşmənçilik etməyəcəyik. Bu, bizə əl vermir və çox böyük ziyan gətirə bilər. Rusiya ilə münasibətlər Azərbaycan xarici siyasətinin əsas meyarlarından biridir. Eləcə də dünyanın digər böyük dövlətləri ilə də yaxşı münasibətləri davam etdirməliyik. 

Nazim Hacıyev