Prezidentin pensiyalarla bağlı sərəncamı nəyə hesablanıb? Əli Məsimli şərh edir…

Xəbər verdiyimiz kimi, Prezident İlham Əliyev yeni Sərəncam imzalayıb.

Belə ki, “Əmək pensiyalarının indeksləşdirilməsi haqqında” Sərəncam pensiyaçıların sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi, pensiyaların artırılması istiqamətində ardıcıl şəkildə atılan addımların növbəti davamıdır.

Sərəncamla 2024-cü il yanvarın 1-dək təyin edilmiş bütün pensiyalar Dövlət Statistika Komitəsinin təqdim etdiyi məlumata əsasən, 2023-cü il üzrə orta aylıq nominal əməkhaqqının illik artım tempinə uyğun olaraq 11,2 faiz indeksləşdirilməklə bu ilin 1 yanvar tarixindən artırılır. 

Həmçinin qulluq stajına görə əlavələr təyin edilmiş pensiyaların həmin əlavələrlə birlikdə müəyyən edilmiş məbləğlərinin və 2023-cü il yanvarın 1-dən pensiyaların tərkibinə daxil edilən maddi yardımların da qeyd olunan qədər indeksləşdirilməklə bu ilin əvvəlindən artırılması təmin edilir.

Bildiririk ki, artımlar elektron sistem üzərindən avtomatik şəraitdə həyata keçirilir və pensiyaçıların bunun üçün hər hansı sənəd təqdim etmələrinə, müraciətinə ehtiyac yoxdur.  

Gununsesi.info xəbər verir ki, Milli Məclisin İqtisadiyyat Komitəsinin üzvü Əli Məsimli sözgüdən fərmanı şərh edib.

O, qeyd edib:

“Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Əmək pensiyalarının indeksləşdirilməsi haqqında 5 fevral 2025-ci il tairixli sərəncamı və bu yöndə sosial xarakterli digər məsələlərlə bağlı bizə ünvanlanan çoxsaylı suallara cavab olaraq bildiririk ki, sözügedən sərəncamın 1.1-ci maddəsinə əsasən, 2025-ci il yanvarın 1-dək təyin edilmiş bütün pensiyalar Dövlət Statistika Komitəsinin təqdim etdiyi məlumata əsasən, 2024-cü il üzrə orta aylıq əməkhaqqının illik artım səviyyəsinə uyğun olaraq 8,1 faiz indeksləşdirilməklə bu ilin 1 yanvar tarixindən artırıldı. Pensiya artımı əmək pensiyalarının hər üç növündə, yəni yaşa görə, əlilliyə görə və ailə başçısını itirməyə görə əmək pensiyası alanlara şamil edilir və 1,1 milyona qədər pensiyaçını əhatə edir.

Əli Məsimli həmçinin bildirib:

“Dediklərimizi misallarla konkretləşdirsək, keçən il median pensiya səviyyəsində, yəni 360 manat pensiya alanların pensiyası bu il 29 manat 16 qəpik artaraq 389 manat 16 qəpiyə, 400 manat pensiya alanların pensiyası 32 manat 40 qəpik artaraq 432 manat 40 qəpiyə,500 manat pensiya alanların pensiyası 40 manat 50 qəpik artaraq 540 manat 50 qəpiyə çatdırıldı və sair.”

Ə.Məsimli pensiyaların alınma qaydasını da izah edib:

“Pensiyaçılar bu ilin yanvar ayında da əvvəlki məbləğdə pensiya aldılar. Çünki pensiyaların indeksləşdiriləsində əsas götürülən 2024-cü ilin orta əmək haqqının artım tempinə dair yekun göstərici yanvarda yox, fevralda məlum olur. Ona görə də pensiyaçılar artan pensiyalarını yanvar ayının artımı da daxil olmaqla bu ay, yəni fevral ayında alacaqlar. Məsələn,360 manat pensiya alanların fevral ayında yanvar-fevral ayları üzrə ikiaylıq artımı nəzərə almaqla 418 manat 32 qəpik pensiya alacaq.Mart ayından başlayaraq isə yalnız 29 manat 16 qəpiklik artımla,yəni 389 manat 16 qəpik alacaqlar.

Eyni zamanda, o, digər məsələlərə də aydınlıq gətirib:

“Sərəncamın 1.2-ci maddəsinə əsasən 2025-ci il yanvarın 1-dək qeydə alınmış pensiya kapitalının  2024-cü ilin rəsmi  inflyasiya göstəricisinin  illik səviyyəsinə uyğun olaraq, sığortaolunanların fərdi şəxsi hesabının sığorta hissəsi 2,2 faiz artırıldı. Bunlaradan əlavə  digər sualları da ümumiləşdirərək bildiririk ki, 23 dekabr 2024-cü il tarixli xüsusi Prezident Sərəncamına uyğun olaraq, fevralın 1-dən minimum pensiya 14,3 faiz artırılaraq 280 manatdan 320 manata çatdırılıb. 2025-ci ilin yanvarından  minimum əməkhaqqı 345 manatdan 16 faiz artımla 400 manata çatdırılıb. Buna uyğun olaraq 19 pilləli Vahid Tarif Cədvəli əsasında maaş alanların əmək haqqları da 2,2-16 faiz intervalında artırılıb. Yaşa görə müavinət, veteran pulu və digər müavintlər barədə yenədə onu deyə bilərik ki, 23 dekabr 2024-cü il tarixli xüsusi Prezident sərəncamına uyğun olaraq Nazirlər Kabineti sosial müavinətlərin və təqaüdlərin artırılması ilə bağlı təkliflərini 3 ay müddətində, yəni martda hazırlayıb ölkə Prezidentinə təqdim edəcək. Həmin sənəd hazır olandan sonra müavinətlərin də nə qədər artırılacağına aydınlıq gətiriləcək. Müavinət,təqaüd və sairin artımı 1 milyon nəfərdən artıq vətəndaşımızı əhatə edəcək. Ümumiyyətlə isə əmək haqqı, pensiya, müavinət və sairin artımı ümumilikdə 3 milyon vətəndaşımızı əhatə edəcək. Bu sosial paketin maliyyə tutumu 1,4-15 milyard manat qiymətləndirilir. Əhalinin güzəranını yaxşılaşdırmaqdan ötrü inflyasiyaya qarşı tədbirləri gücləndirməklə əmək haqqı, pensiya, müavinət və digər ödənişlərin artırılmasının davam etdirilməsi çox vacibdir. Yəqin ki,imkanlar genişləndikcə, əmək haqqı, pensiya, müavinət və digər ödənişlərin artırılması istiqamətində növbəti addımlar da atılacaq”

Qeyd edək ki, yanvar ayı üzrə pensiyalara edilmiş artımlar fevral ayının pensiyası ilə birgə ödənəcək. Məsələn, şəxsin pensiyası 500 manatdırsa, bu məbləğ cari il yanvarın 1-dən 11,2 faiz, yəni 56 manat artırılmaqla 556 manata çatdırılacaq, yanvar ayının 56 manat artımı da fevral ayının pensiyasına əlavə olunaraq veriləcək. Ümumilikdə 1,1 milyon pensiyaçını əhatə edən artımlar üçün illik əlavə olaraq təqribən 630 milyon manat xərclənəcək.

Onu da qeyd edək ki, pensiyaların indeksləşdirilməklə artırılması ötən ilin əvvəlindən bütün növ pensiyalara şamil olunur. Hazırki artım da həm ümumi əsaslarla pensiya təyin olunmuş, həm də qulluq stajına görə əlavə alan pensiyaçıları (pensiyaçı olan hərbi qulluqçular, hüquq-mühafizə orqanları əməkdaşları və b.) əhatə edir. Sərəncamla tətbiq edilən indeksasiya üzrə artım 2023-ci il üzrə orta inflyasiya dərəcəsini (8,8 faiz) üstələyir.

Eyni zamanda, Sərəncamla istehlak qiymətləri indeksinin ötən il üzrə illik səviyyəsinə uyğun olaraq sığortaolunanların fərdi hesablarında 2024-cü il yanvarın 1-dək  qeydə alınmış pensiya kapitalları da 8,8 faiz indeksləşdirilərək artırılır. Məsələn, şəxsin fərdi hesabında 50 min manat pensiya kapitalı toplanıbsa, bu məbləğ 8,8 faiz, yəni 4400 manat artırılmaqla 54400 manata çatdırılacaq. Bu da onu göstərir ki, işləyən şəxslərin fərdi hesablarında toplanan pensiya kapitalları yalnız hər ay onların əməkhaqlarından sosial sığorta ayırmaları əsasında deyil, həm də hər ilin əvvəlində dövlət tərəfindən indeksləşdirilmə əsasında mütəmadi olaraq artırılır.

Gununsesi.info