“Pulsuz gəzir” deyə niyə nifrət edirik? Blogger gerçəkləri ARAŞDIRMA

Bloggerlərin (xüsusilə də səyahət bloggerləri və kontent yaradıcısı influenserlərin) xarici ölkələri “pulsuz gəzməsi” çoxlarının marağına səbəb olan mövzudur. Əslində isə bu, “tam pulsuz” deyil, əmək qarşılığında alınan əməkdaşlıqlar və razılaşmalar nəticəsində baş verir.

SİA mövzu ilə bağlı araşdırma aparıb.

Əsas prinsip: reklam əvəzinə səfər

Blogger, vlogger və ya influenserlər sosial şəbəkələrdə (YouTube, Instagram, TikTok və s.) güclü auditoriyaya sahibdirlər. Bu şəxslər müxtəlif ölkələrin turizm qurumları, mehmanxanalar, aviaşirkətlər və brendlərlə əməkdaşlıq quraraq məhsul və ya xidmətləri tanıtmaq qarşılığında pulsuz səyahət imkanları əldə edirlər.

Kimlərə “pulsuz səfər” təklif olunur?

Bunlar adətən 10K+ abunəçisi olan sosial media influenserləri, aktiv səyahət və ya həyat tərzi blogları olan şəxslər, YouTube və TikTok-da milyonlarla baxışı olan video müəllifləri, jurnalistlər və ya səyahət kontenti yaradan peşəkarlar olur

Bloggerlər hansı qurumlardan dəstək alırlar?

Ölkələrin rəsmi turizm ofisləri

– Məsələn: “Visit Turkey”, “Visit Dubai”, “Malaysia Tourism”, “Japan National Tourism Organization” və s.

Bu qurumlar influencerləri press-tur və ya fam-trip (familiarization trip) çərçivəsində ölkələrinə dəvət edir. Məqsəd: ölkənin təbliğidir.

Aviadaşımalar və turizm şirkətləri

Bu aviaşirkətlər tanıtım üçün blogerlərlə əməkdaşlıq edir.

Otel və kurortlar

Məşhur otel şəbəkələri barter əsaslı əməkdaşlıqlar qururlar.

Blogger nə qarşılığında bu “pulsuz” xidmətləri alır?

Instagram postu və storilər, YouTube videosu və ya vlog, blog yazısı, TikTok videosu, Review (rəylər) və yerləşdirmələr (location tag)

Bəzi hallarda bloggerə yalnız xidmət (səfər, otel, transfer, giriş biletləri) ödənilir, bəzi hallarda isə pul da verilir.

Necə müraciət edirlər?

Bloggerlər bu işləri əsasən belə qururlar:

1. Öz media kit (statistika, bio, əvvəlki əməkdaşlıqlar) hazırlayırlar

2. Otelə, aviaşirkətə və ya turizm ofisinə təklif göndərirlər

3. Əgər qarşı tərəf auditoriyanı və təklifi uyğun görərsə, əməkdaşlıq başlayır

4. Müqavilə və ya yazılı razılaşma əsasında qarşılıqlı öhdəliklər müəyyən olunur

Əsas bacarıqlar və şərtlər:

• Peşəkar kontent yaratmaq bacarığı (foto/video/redaktə)

• Aktiv auditoriya və yüksək “engagement rate”

• İctimai dildə yazmaq və danışmaq

• Dil bilikləri (ən azı ingilis dili)

Nə üçün bu model effektivdir?

Çünki ənənəvi reklam artıq bir çox insan üçün inandırıcı deyil. İnsanlar daha çox etibar etdikləri şəxslərin təcrübələrinə əsaslanaraq qərar verirlər. Məhz buna görə də ölkələr, şirkətlər və brendlər blogger marketinqinə yatırım edirlər.

Bloggerlər ölkələri “pulsuz” gəzmirlər, öz auditoriyaları və kontent yaradıcılığı bacarıqları qarşılığında əməkdaşlıq edirlər. Bu, bir növ rəqəmsal barterdir: reklam qarşılığında xidmət və ya səfər imkanı

Bloggerlərə nifrət niyə yaranır?

Sosial şəbəkələrdə səyahət edən, bahalı yerlərə gedən və “pulsuz” yaşayan bloggerlərə qarşı bəzən insanlar mənfi münasibət göstərir. Bunun bir neçə əsas səbəbi var:

“Asan qazanc” görüntüsü

İnsanlara elə gəlir ki, bloggerlər heç bir əziyyət çəkmədən gəzib-dolaşır, otellərdə pulsuz qalır, hələ üstəlik pul da qazanırlar. Halbuki başqaları gündə 8-10 saat işləyir. Bu fərq narazılıq yaradır.

Süni həyat və lovğalıq

Bəzi bloggerlər hər şeyi çox mükəmməl göstərir: bahalı yeməklər, ideal görünüş, problemsiz həyat. Bu isə insanlarda belə bir hiss yaradır: “Bizim problemlərimiz var, bunlarsa sadəcə özlərini göstərirlər”. Beləliklə, bloggerlərə qarşı qıcıq yaranır.

Reklam olduğunu gizlətmək

Bəzən bloggerlər hansısa otelə, restorana pulsuz gedirlər, amma izləyiciyə bunun reklam olduğunu demirlər. Bu isə etibarı azaldır və insanlar düşünür: “Məni aldadırlar!”

Qısqanclıq

Bəzən nifrətin arxasında sadəcə qısqanclıq hissi durur. İnsan içindən deyir: “Kaş mənim də belə həyatım olaydı…” Bu, bir çox insanda bloggerlərə qarşı gizli nifrətə çevrilə bilər.

Hər yerdə eyni tip “influencerlər”

İndi hər kəs blog açır, selfi çəkir, “kontent yaradıcıyam” deyir. Sosial media bu cür insanlarla doludur və artıq izləyicilər yorulub. Bu da ümumi bir bezginlik və narahatlıq yaradır.

İnsanlar bəzən bloggerlərin həyatını “real olmayan” və “ədalətsiz” hesab edir. Bu səbəbdən də onları bəyənmir, tənqid edir, hətta nifrət edirlər. Amma unutmayaq ki, bu da bir işdir və bu həyat tərzinin də öz çətinlikləri var.

Bloggerlərə tövsiyə:

Şəffaf olun. Reklam etdiyiniz məhsul və ya xidmətin sponsora məxsus olduğunu izləyicinizə açıq şəkildə bildirin. Bu, güvən yaradır.

Real olun, süni olmayın. Həyatınızı yalnız “ideal” göstərmək əvəzinə, bəzən çətinliklərdən də danışın. İzləyicilər səmimiyyətə daha çox dəyər verirlər.

Dəyər qatın. Sadəcə “haradayam” demək əvəzinə, izləyiciyə informasiya verin: gedilən yerin tarixi, qiymətləri, üstünlükləri, çatışmazlıqları. Beləliklə, kontent faydalı olur.

Tənqidə qarşı soyuqqanlı olun. Tənqid və qısqanclıqla rastlaşmaq normaldır. Sizin nə etdiyinizi özünüz bilirsiniz. Fokusunuzu itirməyin.

İzləyicilərə tövsiyə:

Gördükləriniz hər şey deyil. Unutmayın: sosial şəbəkələrdə paylaşılanlar həyatın yalnız yaxşı tərəfidir. Kimsə ağlamasını, yorğunluğunu paylaşmır.

Qıyaslamayın. Öz həyatınızı başqaları ilə müqayisə etməyin. Hər kəsin imkanları və yolu fərqlidir. Siz də öz yolunuzu tapın.

Bəyənmirsinizsə, izləməyin. Əgər hansısa blogger sizdə qıcıq yaradırsa, tənqid yerinə sadəcə izləməyin. Sağlam psixoloji sərhəd budur.

Tərəfli yanaşmayın.Bütün bloggerlər eyni deyil. Aralarında savadlı, faydalı, səmimi insanlar da var. Seçici olun.

Ayşən Vəli