Qara qarğalar həndəsi tapşırığı yerinə yetiriblər

Quş növlərinin içərisində ancaq qarğalar insanların fərq etmədiklərini görməyi bacarırlar. Alimlər bu yeniliyi sensasiyalı kəşf adlandırıblar.
Reyting.az-ın məlumatına görə, aparılmış yeni araşdırmalar göstərib ki, ancaq qara qarğalar ətrafdakı dünyanı gəzmək, eyni zamanda, arzu edilənləri görmək üçün öz vərdişlərini həyat prinsiplərinə çevirə biliblər.
Alimlərin deyiblər ki, xüsusilə, qara rəngli qarğalar tamamilə yaşam şəraitinə uyğun olan həyat əhəmiyyətli prinsiplərə sadiqdirlər. Bu quşlar özləri üçün vərdiş halına gətirdikləri bütün bunları ustalıqla mənimsəməyi bacarırlar. Elm adamlarının fikrincə, qara qarğaları həm də, "çox ağıllı quşlar" adlandırmaq olar, çünki onlar heç vaxt təbii və fizioloji qanunların əleyhinə çıxmırlar.
Kanadalı tədqiqatçılara və eyni zamanda, digər avropalı elm adamlarına istinadla xatırlatma edən, bu yeni kəşfin isə böyük sensasiya olduğunu söyləyən alimlər vurğulayıblar ki, bütün qara qarğalar indiyədək elmə məlum olmayan rəngləri, həmçinin, bəzi anomaliya bölgələrini yüksək həssaslıqla seçmək qabiliyyətinə malikdirlər.
Bioloqların bu yeni kəşfindən danışan neyrobioloq-alim Andreas Nider bildirib ki, onun rəhbərliyi ilə aparılmış təcrübə hətta mütəxəssisləri də təəccübləndirib. Qeyd olunur ki, iki yetkin qarğaya toxunma ekranındakı altı fərqli forma təqdim edilib - yalnız biri həndəsi cəhətdən nizamsız olub. Quşlar isə bu "anomaliya"-nı müəyyən etməli idilər və nəticədə qarğalar tapşırığı heyrətamiz dəqiqliklə yerinə yetiriblər.
Birinci mərhələdə, bir qarğa digərindən fərqlənib. Birinci qara qarğa cəhdlərin 50 faizində, ikinci qarğa isə 60 faizində uğur qazanıb ki, bu da təsadüfi təxmin ehtimalının yalnız 16,7 faizi deməkdir. Üstəlik, alimlər bir daha bu məsələdə yanılmadıqlarını qeyd ediblər. Çünki qara qarğaların bəzi insan qabiliyyətləri ilə müqayisə edilə biləcək çox yüksək vizual qavrayışa malik olması bu təcrübə ilə yenidən sübuta yetirilib.
Təcrübə yeni, həmçinin çox orijinal üsulla aparılıb. Öncə quşlar infraqırmızı stimullara reaksiya verməklə, interaktiv ekranla qarşılıqlı əlaqədə olublar. Daha sonra isə tapşırıqların çətinliyi tədricən artıb, yəni görüntülər rəqəmlərə çevrilib və miqyası dəyişib. Lakin qarğalar səhv rəqəmi dəqiq müəyyənləşdirməyə davam ediblər. Üstəlik, həmin fiqurların hər biri nə qədər simmetrik olsa da, quşlar üçün real həndəsələr kimi pozuntuları tapmaq bir o qədər də, asan olub.
"Bu kəşf kimə, nə üçün vacibdir?" sualına cavab verməyə çalışan alimlərin fikrincə, yeni tədqiqatlar heyvanların intellektinin mürəkkəb vizual emalı ehtiva edə bilməsi ehtimalını artıq elmi baxımdan tamamilə təsdiqləyir.
Neyrobioloq, öz sahəsinin tanınmış alimi kimi neçə-neçə elmi uğurlara imza atmış Andreas Nider təcrübənin əhəmiyyətini belə izah edib:
"Həndəsi naxışları tam səhvsiz "oxumaq" bacarığı qarğaların sağ qalmasına kömək edir. Onlar səmada uçur və təhlükələrdən qaça bilir, eyni zamanda, yemək tapmağı bacarırlar. Qeyri-adi quşlar olan qara qarğaların üzərində aparılan tədqiqatlar nəticəsində dəqiq məlum olub ki, təbiət, formaları təhlil etmək qabiliyyətini xeyli əvvəl inkişaf etdirir".
Oqtay QORÇU