Qartal yuvasında 750 illik ayaqqabı tapıldı

Esparto otu, min illərdir Aralıq dənizi bölgəsində ayaqqabı istehsalında istifadə edilən davamlı bir bitkidir

 İspaniyanın cənubunda bir qayalıq mağaradakı qartal (akbaba) yuvasında Orta əsrlərə aid 750 illik həsir ayaqqabı aşkar edilib.

Sherg.az xəbər verir ki, İspaniya Milli Tədqiqatlar Şurasına (CSIC) bağlı Pirene Ekologiya İnstitutunun ekoloqu Antoni Marqalida və komandası “Ecology” jurnalında dərc etdikləri araşdırmada bildiriblər ki, saqqallı qartallar nəsillər boyu eyni qayalı yuvalardan istifadə edir və bu yuvalarda sümüklər, otlar, budaqlar və insan mənşəli əşyalardan ibarət qatlar əmələ gətirirlər.

Tədqiqatçılar tərəfindən araşdırılan 12 yaxşı qorunmuş yuvada əsasən heyvan sümükləri aşkarlanıb. Lakin qalıqların təxminən 9 faizi insan istehsalı əşyalardan ibarət olub: dəri parçaları, parça hissələri, bir arbalet oxu və 25 ədəd esparto otundan hazırlanmış əşya. Onlardan biri, karbon testinə görə təxminən 1275-ci ilə aid, tam şəkildə qorunmuş həsir ayaqqabı olub.

Esparto otu, min illərdir Aralıq dənizi bölgəsində ayaqqabı istehsalında istifadə edilən davamlı bir bitkidir. Müasir dövrdə məşhur “espadril” ayaqqabıları da eyni otla toxunur.

Marqalida bildirib ki, o dövrdə qartallar bu əşyaları “ehtimal ki, XIII əsr kəndlilərinin gündəlik əşyalarından” oğurlayıb, yəni arxeoloji qazıntılardan deyil, insanların gündəlik həyatından toplayıblar.

Həmin yuvada, qırmızı torpaq boyası ilə rənglənmiş bir qoyun dərisi parçası da tapılıb; bu tapıntının da təxminən 726 il əvvələ aid olduğu müəyyən edilib.

Alimlərin sözlərinə görə, bu qayalı yuvalar sabit temperatur və aşağı rütubət sayəsində yüz illər ərzində üzvi qalıqların pozulmadan qorunmasını təmin edib.

Marqalida və komandası gələcəkdə bu “tarix dolu yuvaların” müxtəlif təbəqələrini daha ətraflı araşdıraraq həm bioloji, həm də insan mənşəli qalıqları dövrlərə görə sistemləşdirməyi planlaşdırır.