Qazaxıstan rusiyalı deputatları “qara siyahı”ya salıb

Dövlət Dumasının vitse-spikeri və daha 4 rus deputatının girişinə qadağa qoyulub

Qazaxıstan hakimiyyəti Rusiya Dövlət Dumasının hazırkı dörd deputatına və bir keçmiş rus parlamentarisinə ölkəyə girişi qadağan edib. Bu barədə “Deutsche Welle” respublika hökumətindəki mənbəyə istinadən məlumat yayıb.

Nəşrin mənbəsinin sözlərinə görə, buna səbəb həmin şəxslərin Qazaxıstana və onun rəhbərliyinə ünvanlanmış təhqiramiz və düşmənçilik xarakterli bəyanatları olub. “Qara siyahı”ya Dövlət Dumasının sədr müavini Pyotr Tolstoy, Dumanın beynəlxalq məsələlər komitəsi sədrinin birinci müavini Vyaçeslav Nikonov, “Vahid Rusiya” Partiyasının deputatları Yevgeni Fedorov və Konstantin Zatulin, həmçinin “Rossotrudniçestvo”nun rəhbəri və Dövlət Dumasının keçmiş deputatı Yevgeni Primakovun adı daxil edilib.

Tolstoy əvvəllər demişdi ki, Ukraynadan sonra Qazaxıstan Rusiya üçün “növbəti problem” ola bilər. O həmçinin Almatını “rusların tikdiyi Vernı şəhəri” adlandırıb və Qazaxıstanı Rusiyadan uzaqlaşmaq üçün “öz tarixini uydurmağa” cəhd etməkdə ittiham edib. Federal televiziyada çıxış edən Nikonov “Qazaxıstanın sadəcə olaraq mövcud olmadığını” bəyan edərək, müasir Qazaxıstan ərazisini “Rusiya və SSRİ-nin hədiyyəsi” kimi xarakterizə edib. Fedorov Nikonovun bəyanatlarını dəstəkləyib və Rusiyanın guya Qazaxıstandan əraziləri geri qaytarmasını tələb etmək hüququna malik olduğunu bildirib. Bundan əlavə, Fedorovun fikrincə, Qazaxıstan "beynəlxalq hüquqa uyğun olaraq SSRİ-ni tərk etməyib", bu da onun dövlətçiliyinin "tamamilə qanuni olmadığını" göstərir.

2022-ci ildə Konstantin Zatulin Qazaxıstan Prezidenti Kasım-Jomart Tokayevin mövqeyini kəskin tənqid edib, sonra o özünü elan edən “DXR” və “LPR”ni Astananın tanımaqdan imtinasına etiraz edib. Deputat ərazi iddialarına eyham vuraraq bildirib ki, tam tərəfdaşlıq olmadıqda “Ukraynada olduğu kimi hər şey mümkündür”.

Primakov Qazaxıstan hakimiyyətini “millətçilərin rus dilinə qarşı hərəkətləri” ilə bağlı iddia edilən hərəkətsizlikdə ittiham edib. Daha sonra o Qazaxıstanın informasiya naziri Əsgər Umarovla işləməkdən açıq şəkildə imtina edib və Rusiya əleyhinə ifadələrinə ifadələrinə görə onu “rusofob pislik” adlandırıb.

“Deutsche Welle” qeyd edir ki, deputatlardan başqa, “arzuolunmaz şəxs” siyahısına təbliğatçılar Tina Kandelaki və Tiqran Keosayan, politoloq Nikita Mendkoviç, “Rus dünyası”nın ideoloqu Aleksandr Duqin və rusiyalı tarixçi Andrey Qrozin də daxildir. Sonuncunun bu yaxınlarda heç bir izahat verilmədən Qazaxıstana girişinə icazə verilməyib.

MDB İnstitutunun Qazaxıstan və Mərkəzi Asiya şöbəsinə rəhbərlik edən Qrozin iki tədbirdə iştirak etməyi planlaşdırırdı: aprelin 28-də Rusiya-Qazaxıstan münasibətlərindəki problemlərə dair müzakirə və aprelin 29-da iki ölkə arasında təhlükəsizlik və humanitar əməkdaşlığa dair dəyirmi masa. Lakin aprelin 27-də Astana hava limanında pasport nəzarətindən keçərkən o ölkəyə buraxılmayıb. İnstitutdan bildirilib ki, imtinanın səbəblərini müəyyən etmək mümkün olmayıb.

Onlar həmçinin xatırladıblar ki, oxşar hadisə 2023-cü ildə, İnstitutun direktoru, deputat Zatulin Baykonurdan kosmik gəminin buraxılışında iştirak etmək üçün bir neçə saat ərzində "onun Qazaxıstana girməsinə mane olmağa çalışarkən" baş verib. Sonra vəziyyət həll olunmuşdu.