“Qəbir alveri dayandırılmalı, dəfn qaydaları qanunla tənzimlənməlidir” ŞƏRH

Milli Məclisin 2025-ci il payız sessiyasının ilk plenar iclasında çıxış edən parlamentin Regional məsələlər komitəsinin sədri, deputat Siyavuş Novruzov bildirib ki, Nazirlər Kabinetinin nümunəvi qəbiristanlıqlarla bağlı qərarı mövcuddur.

Onun sözlərinə görə, vaxtilə bu məsələni qanun şəklində qəbul etmək təşəbbüsü olub. Deputat hesab edir ki, indi həmin qərarın qanunvericilik səviyyəsinə qaldırılmasına ehtiyac var.

Komitə sədri bildirib ki, yerlərdə nümunəvi qəbiristanlıqlar bələdiyyələrə verilməlidir: “Çünki aztəminatlı ailələrin hamısı bələdiyyələrə müraciət edir. Bələdiyyələr də bunu həyata keçirməlidir, kimin imkanı yoxdur, ona köməklik etməlidir”.

Deputat qeyd edib ki, bələdiyyələrdə yaşayış və qeyri-yaşayış obyektlərindən ildə bir dəfə eyni vergi yığılır: “Lakin yaşayış obyektlərindən işıq, qaz, su ilə bağlı vergi bir dəfədirsə, digərlərindən üç qat vergi yığılır. Ona görə bu tətbiq də bələdiyyələrdə olmalıdır ki, onların da maliyyə imkanları genişlənsin, gələcəkdə onlar da müvafiq addımların atılmasına xidmət göstərə bilsinlər”.

Gununsesi.info-ya danışan Milli Cəbhə Partiyasının başqan müavini Tural İrfan mövzunu belə şərh edib:

“Qəbiristanlıqlardan istifadə məsələsində ümumilikdə xaos və qeyri-dəqiqliklər hökm sürür. Fərqli məzarlıqlarda müxtəlif üsullar tətbiq olunur: bir yerdə qəbir yerlərini bələdiyyə satır, başqa bir yerdə isə həmin əraziləri işbazlar ələ keçirib özləri alverini aparırlar.

Elə məzarlıqlar da var ki, “yer yoxdur” bəhanəsi ilə dəfn etməyə imkan vermirlər. Bəzən yaşayış yeri üzrə qeydiyyatın olmamasını əsas gətirərək yer ayırmırlar, amma “görüm-baxım” edildikdən sonra qeydiyyat unudulur, məbləğ ödənən kimi qəbir yeri dərhal tapılır.

Varlı və vəzifəli şəxslər üçün qəbiristanlığın mərkəzində, ən görkəmli yerlər ayrılır. Lakin kasıb və imkansız ailələrin ölüləri ya uçurum, yarğan kənarında basdırılır, ya da ümumiyyətlə dəfn yeri verilmir. Beləliklə, insanlar üçün doğmalarını torpağa tapşırmaq da ciddi problemə çevrilib”.

Tural İrfanın sözlərinə görə, əgər qəbiristanlıqlar bələdiyyələrin ixtiyarına verilibsə, bu, gəlir mənbəyi və peşkəş deyil, əhaliyə xidmət vasitəsi kimi qəbul edilməlidir.

“Əks halda, qəbir yeri satmaq ənənəsi davam edərsə, vəziyyət daha da ağırlaşacaq, ictimai narazılıq artacaq. Belə getsə, hətta ölülər üçün də ayrıca vergi tətbiq olunacağı ehtimalı insanları düşündürür.

Cəmiyyətin tələbi odur ki, ölülərin normal şəkildə dəfn olunması üçün şərait yaradılsın. Qəbir alveri və qəbir yeri satışı ləğv edilməli, bu utancverici hal aradan qaldırılmalıdır. Bunun üçün qəbiristanlıqlardan istifadə qaydaları, standart qəbir daşları və dəfn prosesi ilə bağlı yeni qanunun qəbuluna ehtiyac var.

Qaydalar tənzimlənməli, şəffaflıq təmin olunmalı, sui-istifadəyə şərait yaradan boşluqlar aradan qaldırılmalıdır. Bu sahədə köklü islahatların aparılması zəruridir”-deyə Tural İrfan fikirlərini yekunlaşdırıb.

Şəbnəm Rəhimova

Gununsesi.info