Qiyamət günü dağıntısı bombadan daha təhlükəli bir sirr saxlayır? Qorxunc iddia

İngiltərənin Tames çayında batan və "Qiyamət günü dağıntısı" adlandırılan "SS Richard Montgomery" gəmisi potensial bir təhlükə olaraq qalır. Uzun illərdir batmış vəziyyətdə olan gəmi 1.400 ton Amerika istehsalı bomba ilə yanaşı, bəlkə də daha qorxulu bir yük daşıya bilər.

Qaynarinfo xəbər verir ki, Southend bələdiyyə üzvü Stefan Aylen gəminin ikinci bir yük - iprit qazı daşıya biləcəyindən narahatdır. 

O, bu narahatlığını II Dünya müharibəsi zamanı "SS John Harvey" adlı başqa bir gəminin oxşar yük daşıması ilə əsaslandırır. 1943-cü ildə İtaliyada batırılan həmin gəmi iprit qazının sızması nəticəsində yüzlərlə insanın həyatını itirməsinə səbəb olmuşdu.

Aylen iprit qazının varlığına dair sübut olmasa da, bu ehtimalın ciddi şəkildə araşdırılmasını tələb edir. Onun sözlərinə görə, müttəfiqlər İtaliyaya belə bir qaz göndəriblərsə, 1944-cü ildə Normandiya çıxarmasından sonra eyni addımı İngiltərəyə də ata bilərlər.

1944-cü ilin avqust ayında "SS Richard Montgomery" Kentdəki Sheerness yaxınlığında batıb. Gəminin yükü nasist Almaniyasına qarşı potensial təhlükəsizlik tədbiri olaraq İngiltərəyə gətirilmiş silah və bombalardan ibarət olub.

Hazırda gəminin dirəkləri suyun səthində görünməkdədir və onların təhlükəsiz şəkildə çıxarılması üçün işlər planlaşdırılır. Lakin bu proses illərlə gecikdirilib və işlərin başlaması yalnız gələn il gözlənilir.

İngiltərənin Nəqliyyat Nazirliyi Aylenin iddialarına cavab olaraq bildirib ki, "SS Richard Montgomery" dünyada ən yaxşı sənədləşdirilmiş batmış gəmilərdən biridir və onun yükündə iprit qazı olduğuna dair heç bir sübut yoxdur. Nazirlik qeyd edib ki, gəminin təhlükəsizliyi ilə bağlı hər hansı tədbir yalnız dəqiq sübutlarla əsaslandırıla bilər.

Ekspertlər gəminin daşımaları ilə bağlı dəqiq məlumatın olmamasını və təhlükənin uzun müddət araşdırılmamasını şübhəli hesab edirlər. Neft tankerlərinin və digər böyük gəmilərin sıx hərəkət etdiyi bu ərazidə gəminin mövcud vəziyyətdə qalması ciddi müzakirələrə səbəb olur.

İprit (kimyəvi adı: dixlordietilsulfid) yağlı maye halında olan maddədir. Kimyəvi təmiz iprit rəngsiz, texniki iprit isə tərkibində olan qarışıqların təsirindən tünd qəhvəyi rəngdə, istiot və ya sarımsaq iyi verən maddədir. Xüsusi çəkisi 1,3 q/sm3, qaynama temperaturu 2170 °C, donma temperaturu isə mənfi 140 C-dir. İprit suda çətin, yağ və üzvi həlledicilərdə isə yaxşı həll olur. Suda həll olmuş iprit normal temperaturda hidroliz olaraq tiodiqlikol və xlorid turşusu əmələ gətirir.

İprit orqanizmə hərtərəfli təsir göstərir. O, maye-damcı halında dəri üzərinə düşdükdə bir necə saatdan sonra (4–24 saat) dəridə qızartı əmələ gəlir, qızartı getdikcə böyüyür, 2–3 gündən sonra kiçik köplər əmələ gəlir, bu köplər getdikcə böyüyərək 3–5 gündən sonra partlayır, onun yerində yaralar əmələ gəlir və onları da uzunmüddətli müalicədən sonra sağaltmaq mümkün olur.

Əgər iprit buxarları gözə düşərsə, 2–4 saatdan sonra gözlərin şişməsi, göz yaşlarının axması, işıqdan qorxma və görmə qabiliyyətinin pozulması halları baş verir. İprit buxarları tənəffüs yollarına düşdükdə 4–12 saatdan sonra zəhərlənmə halları özünü büruzə verir. Quru öskürək və səsin batması müşahidə olunur. Mədə-bağırsaq yollarına düşdükdə 30–60 dəqiqədən sonra mədədə kəskin ağrılar başlayır, ürəkbulanma və qusma baş verir. Mədə-bağırsaq zəhərlənmələri çox halda ölümlə nəticələnir. İprit gizli təsir dövrünə malikdir və onun müddəti zəhərli maddənin dozasından, fərdi hissiyyatdan və xarici mühitin temperaturundan asılıdır.

Aydın