Qorxu “TERAPİYASI” Uşaqların bu vəziyyətdən həzz alması NORMALDIR?

“Ata canavar kimi davrananda körpə gülməsi hallarını çox görmüşük. Dəhşət filmlərinə baxan və özlərini yorğanla örtən yeniyetmələri də az izləməmişik. Nəfəs kəsən attraksionlar, qorxunc trendlər... Körpələrdən tutmuş yeniyetmələrə qədər uşaqların niyə həyəcandan bu qədər həzz aldığını anlamaq bir qədər çətindir. Bununla belə elm sübut edib ki, uşaqların 93 faizi həm qorxulu, həm də əyləncəli vəziyyətlərdən həzz alır”.
Bunu Bizim.Media-ya uşaq psixologiyasından danışan psixoloq Gülnar Orucova deyib.
 

MÖVZU İLƏ BAĞLI:
Azyaşlıların əməyi – “İtirilən uşaqlığ”a görə kim cavabdehdir?

O qeyd edib ki, "qorxulu əyləncə" sosial fəaliyyətdir:
“Kiçik uşaqlar bu anları ən çox valideynləri və ya bacı-qardaşları ilə, yeniyetmələrsə bu qorxunu dostları ilə yaşayırlar. Amma heç nə təsirsiz qalmır. Ortaq qorxu insanları bir-birinə daha da yaxınlaşdırır. Birlikdə güclü emosiyalar yaşadığımız zaman beyin dopamin və oksitosin - sevinc və etibar hormonlarını ifraz edir. Buna görə də, uşaqlar intuitiv olaraq cəmiyyətdə "təhlükəsiz qorxu" axtarırlar. Onlar etibar etməyi, emosiyaları tənzimləməyi və stresslə mübarizə aparmağı öyrənirlər”.
Uşaqların qorxuya nə üçün ehtiyacı var?
Müsahibimiz qeyd edib ki, alimlərin rəyinə görə bu cür qorxu emosional dayanıqlığı öyrətməyin təbii yoludur:
“Bundan başqa, uşaqlar qorxunc olaylardan real təhlükəni xəyali təhlükədən ayırmağı, qorxudan sonra sakitləşməyi, təhlükəsiz mühitdə stresslə mübarizə aparmağı öyrənirlər. Bu, gələcək üçün əsl stress əleyhinə məşqçidir. Belə uşaqlar daha inamlı, çevik və emosiyalarını daha yaxşı idarə edə bilərək böyüyürlər.
Lakin bütün uşaqlar qorxuya eyni şəkildə reaksiya vermir.

Əgər uşaq tez-tez ağlayırsa, müəyyən oyunlardan qaçırsa və ya qorxulu hekayələrdən sonra yata bilmirsə, bu, qorxu səviyyəsinin "xoş həyəcan" həddini aşdığına işarədir. Belə hallarda uşağınızı onu qorxudan situasiyalara məcbur etməyin. Hətta nağıllar və ya cizgi filmləri belə onlarda çox gərginlik yarada bilər. Yaxşı olar ki, belə məqamlarda uşaqla gördüklərini müzakirə edin. Nəyin xəyali, nəyin isə reallıq olduğunu ona başa salın.

Ən əsası, uşağınıza təhlükəsizlik hissi verin. Onları qucaqlayın, danışın ki, o da hər şeyin yaxşı olduğuna əmin olsun. Bununla belə bir az qorxu adrenalindir. Bu, inkişafın bir hissəsidir və uşaqların özlərini, sərhədlərini və duyğularını daha yaxşı başa düşməsinə kömək edir”.
Surxay Atakişiyev, Bizim.Media