Icma.az
close
up
RU
“Repetitorluq təhsil sisteminə inteqrasiya edilməli, dövlət hər şagirdə pul verməlidir” Ekspert

“Repetitorluq təhsil sisteminə inteqrasiya edilməli, dövlət hər şagirdə pul verməlidir” Ekspert

Icma.az bildirir, Yeniavaz portalına istinadən.


Məlum olduğu kimi, ötən il dövlət büdcəsindən ümumi təhsilə ayrılan vəsait 2 milyard 373 milyon manat təşkil edib.
Yeniavaz.com
açıqlanan rəsmi məlumatlara istinadən xəbər verir ki, 2023/24-cü tədris ilində ümumi təhsil müəssisələrində 1 milyon 681 min şagird təhsil alıb.
Açıqlanan rəqəmlərdən belə görünür ki, il ərzində hər şagirdə düşən xərc orta hesabla 1 400 manat olub.
Lakin müşahidələr göstərir ki, bu vəsait reallıqda şagirdin keyfiyyətli təhsil alması üçün kifayət etmir. Nəticədə minlərlə valideyn övladını repetitor yanına göndərməyə məcbur qalır və ayda 400-500 manat, illik isə təxminən 5-6 min manat əlavə xərc çəkir. Bu isə həm ailə büdcəsinə ağır yük salır, həm də təhsil sisteminin effektivliyi ilə bağlı ciddi suallar yaradır.
Repetitorlara artan tələbat göstərir ki, şagirdlər məktəbdə öyrənə bilmədiklərini evdə, pullu formada öyrənməyə çalışırlar. Bu isə dövlətin təhsil üçün sərf etdiyi vəsaitin səmərəsiz xərcləndiyini göstərir.
Məsələ ilə bağlı Yeniavaz.com-a açıqlama verən iqtisadçı-ekspert Allahverdi Aydın bildirib ki, vəsaitlərin boşa getməməsi üçün təhsil sistemində təcili və ciddi islahatlar həyata keçirilməlidir:
“Dövlət büdcəsindən təhsilə ayrılan vəsaitlər birbaşa məktəblərə deyil, şagirdlərə “təhsil vauçeri” formasında verilməlidir. İlkin mərhələdə bu modeli ali məktəblərə hazırlaşan 10-11-ci sinif şagirdləri, yəni abituriyentlər üçün tətbiq etmək olar.
Məsələn, hər şagirdə illik 1 400 manatlıq vauçer verilsin. Şagird istəsə, bu vəsaiti dövlət məktəbinə, istəsə özəl məktəbə, istəsə də repetitora yönəltsin. Hətta bu məbləğin bir hissəsini məktəbə, digər hissəsini isə repetitora ayıra bilər.
Məsələn, deyək ki, repetitorun maddi-texniki imkanları və laboratoriya sinifləri yoxdur. Bu zaman məktəblə repetitor-müəllim və ya valideyn arasında müqavilə bağlana bilər. Dövlət büdcəsindən təhsil vauçeri formasında şagirdə ayrılan vəsaitin bir hissəsi bu müqavilə əsasında məktəbə ödənilə bilər. Əlbəttə, bunun üçün repetitorluq qanuniləşdirilərək mövcud təhsil sisteminə inteqrasiya edilməlidir”.

Allahverdi Aydın
Ekspert bildirir ki, hazırda təhsil sistemində anormal bir vəziyyət hökm sürür:
“Təsəvvür edin ki, şagird evdən çıxıb məktəbə gedir və gününün 6 saatını orada keçirir. Daha sonra məktəbdən çıxaraq, məktəbin ona verə bilmədiyi təhsili almaq üçün repetitorun yanına gedir. Sistemdəki anormallıq isə ondadır ki, məktəbdə dərs deyən müəllimlə repetitor-müəllim çox zaman eyni şəxs olur.
Bu ziddiyyətin və təhsil sistemindəki səmərəsizliyin qarşısını almaq üçün təcili şəkildə repetitorluq qanuniləşdirilməlidir. Belə olduğu halda rəqabət yaranar və məktəblər də şagird cəlb etmək, büdcədən vəsait ala bilmək üçün təhsilin keyfiyyətini artırmağa məcbur olarlar.
Hazırda məktəblərin maliyyələşməsində şagirdin bilik səviyyəsinin heç bir əhəmiyyəti yoxdur. Əgər dövlət repetitorluq bazarını tənzimləyərsə, bu sahədə həm qanunsuz və keyfiyyətsiz xidmətlərin qarşısı alınar, həm də ailələr daha az maliyyə yükü ilə üzləşərlər. Ən əsası, dövlətin təhsil prosesinə nəzarət imkanı yaranar.
İlkin mərhələdə repetitor-müəllimlər üçün müəyyən vergi güzəştləri də tətbiq oluna bilər. Belə olarsa, təhsilə real töhfə verməyən məktəblər tədricən sistemdən sıxışdırılıb çıxarılacaq. Bu da dövlət vəsaitlərinin daha səmərəli istifadəsinə gətirib çıxaracaq”.
Elnur Əli
Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:121
embedMənbə:https://yeniavaz.com
archiveBu xəbər 26 May 2025 11:32 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Məhkəmədə Ermənistan vətəndaşlarının cinayət xarakterli məlumatlar tədqiq olunub FOTO

17 Oktyabr 2025 20:37see232

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see195

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see179

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see161

Bakıda bal yarmarkası fəaliyyətə başlayır

17 Oktyabr 2025 13:46see160

“Ağır çantalar uşaqlarda onurğa əyriliyinə gətirib çıxarır” EKSPERT DANIŞDI

17 Oktyabr 2025 11:50see147

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see144

Məhkəmədə həmin məlumatlar da tədqiq olundu Fotolar

17 Oktyabr 2025 20:42see136

Xaçmaz Rayon Prokurorluğunda “Açıq Qapı” Günü Keçirilib

17 Oktyabr 2025 11:35see136

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see135

Ramiz Mehdiyev İlham Əliyevə qarşı sui qəsd PLANLAŞDIRIB Sensasion iddia

17 Oktyabr 2025 22:34see134

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see134

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see131

DNT testi bütün həyatını dəyişdi: Uşağının əsl atası məlum oldu

17 Oktyabr 2025 14:24see128

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see127

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see126

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see126

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see126

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see124

Dabaq xəstəliyi Qaxda da təsərrüfat sahiblərini çıxılmaz vəziyyətə saldı

18 Oktyabr 2025 01:37see122
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri