Sosial media alqoritmləri əslində necə işləyir...

...Facebook, TikTok və X-in (Twitter) gizli alqoritmləri göründüyündən daha sadədir. Sənədlərin və kodun bu yaxınlarda sızması göstərdi ki, onların hamısı eyni riyazi düsturdan istifadə edir – “nişanlanma ehtimallarının çəkisi cəmi”...

SİA-nın məlumatına görə, bununla bağlı TIME jurnalı yazır.

Bunun mahiyyəti ondan ibarətdir ki, mühəndislər hər bir istifadəçi hərəkətinə müəyyən sayda xal verirlər (bəyənmək, şərh etmək, repost etmək, baxmaq və s.).

Alqoritm konkret istifadəçinin konkret yazı ilə hər bir hərəkəti yerinə yetirmə ehtimalını təxmin edir, bu ehtimalı hərəkətin “qiyməti” ilə çoxaldır və nəticələri əlavə edir. Yekun xal nə qədər yüksək olsa, yazı lentdə bir o qədər yüksək olur.

Məsələn, şərh 30 xal, bəyənmə isə cəmi 1 xal ola bilər. Əgər siz bir balanın sevimli şəklini bəyənməkdənsə, mübahisəli postu şərh etmək ehtimalınız yüksəkdirsə, mübahisəli məzmun lentinizdə daha yüksək görünəcək.

Alqoritm belə məzmunun diqqəti cəlb etdiyini “anlayır”. TikTok demək olar ki, eyni sxemdən istifadə edir, yalnız o, baxılma vaxtını əlavə edir: videoya nə qədər çox baxsanız, onun reytinqi bir o qədər yüksək olur.

Hətta “qıcıqlanmadan” təkrar baxmaq belə arzuolunmaz videonun reytinqini artırır.

X (Twitter), 2023-cü ildə dərc olunan koda əsaslanaraq, həmçinin postları gözlənilən qarşılıqlı əlaqənin ölçülmüş cəminə görə sıralayır.

Nəticə sadədir, sosial şəbəkələr hərəkətlərin "çəkisini" özləri seçirlər, lakin ehtimalları formalaşdıran vərdişlərinizdir.

Hər qarşılıqlı əlaqə - hətta mənfi - "mənə bundan daha çoxunu göstər" alqoritmi üçün bir siqnaldır.

Lenti təmizləmək üçün şüurlu şəkildə kliklərdən, şərhlərdən və arzuolunmaz məzmuna uzun müddət baxmaqdan çəkinməlisiniz.

Əli Babayev