Icma.az
close
up
RU
Şpitsbergenin qış iqlimində kəskin dəyişikliklər qeydə alınıb

Şpitsbergenin qış iqlimində kəskin dəyişikliklər qeydə alınıb

Sia Az saytına istinadən Icma.az xəbər verir.

Avropalı iqlimşünaslar aşkar ediblər ki, Şpitsbergen arxipelaqının qar və buz örtüyünün nəzərəçarpacaq hissəsi yoxa çıxıb, arxipelaqın qış iqlimi isə cari ilin fevralında baş vermiş rekord istiləşmə nəticəsində radikal şəkildə dəyişib. Həmin istiləşmə zamanı qış aylarında orta hava temperaturu normadan 12 dərəcə Selsi yüksək olub. SİA xəbər verir ki, bu barədə Londonun Kraliça Meri Universitetinin mətbuat xidməti məlumat yayıb.

“Sonuncu ekspedisiyamız zamanı biz yeni yağan qarı öyrənməyi planlaşdırırdıq. Lakin iki həftəlik müşahidə dövründə bu cür nümunələri cəmi bir dəfə götürə bildik, çünki digər bütün günlərdə yağıntılar yağış şəklində düşürdü. Nəticədə ərazidəki qar və buz təbəqəsinin demək olar ki, tam əriməsi baş verdi. Bu, təkcə tədqiqat üçün nümunə toplamağımıza mane olmadı, həm də bu cür qış ekspedisiyalarının təhlükəsizliyini şübhə altına aldı,” – deyə universitetin əməkdaşı Laura Monkayo bildirib.

Tədqiqatçıların sözlərinə görə, bu ekspedisiya çərçivəsində aparılan müşahidələr arxipelaq ərazisində son illərdə iqlim rejimində kəskin dəyişikliklərin baş verdiyini göstərir. Bu dəyişikliklər orta qış temperaturunun bəzi dövrlərdə uzun müddət sıfır dərəcəni aşması ilə əlaqələndirilir.

“Orta temperaturun sıfır dərəcəni keçməsi təkcə temperatur anomaliyasının göstəricisi deyil. Bu hadisə Arktikanın qış iqlim dinamikasında fundamental dəyişikliklərin əlamətidir. Bu cür epizodik istiləşmələr təbiətə, o cümlədən buzun əmələgəlmə prosesinə, mikroorqanizmlərin aktivliyinə, qida maddələrinin dövranına və daimi donuşluq vəziyyətinə uzunmüddətli və ciddi təsir göstərir”, – deyə alimlər “Nature Communications” jurnalında dərc olunan məqalədə qeyd edirlər.

Tədqiqatçılar bildirirlər ki, bu dəyişikliklərin parlaq və aydın nümunəsi olaraq, Yer kürəsinin ən şimaldakı daimi yaşayış məntəqəsi olan Nyu-Olesun yaxınlığında əriyən sular nəticəsində nəhəng göllərin formalaşması müşahidə olunub. Havanın davamlı yüksək temperaturu nəticəsində bu göllərin səthində və qardan-buzdan azad olunmuş digər tundra ərazilərində yosunlar sürətlə çoxalmağa başlayıb, açıq torpaqlarda isə bitkilər cücərməyə və torpaq mikrobları “oyanmağa” başlayıb.

İqlimşünasların sözlərinə görə, buz nümunələri üzərində apardıqları analizlər göstərir ki, bu istiləşmə təsadüfi anomaliya deyil, Şpitsbergenin qış iqlimində baş verən sistemli dəyişikliklərin təbii nəticəsidir. Alimlərin fikrincə, bu, insanların Arktikada qlobal istiləşmənin miqyasını və sürətini ciddi şəkildə dəyərləndirmədiyini göstərir.

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:95
embedMənbə:https://sia.az
archiveBu xəbər 23 İyul 2025 03:12 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Rusiya bankları İran akkreditivlərini qəbul etməyə başlayıblar

20 Oktyabr 2025 15:22see223

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see203

Qazaxıstan və Azərbaycan arasında süni intellekt və İT sahəsində əməkdaşlıq üçün böyük potensial var Nazirliyin İdarə rəhbəri

20 Oktyabr 2025 17:30see191

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see188

Məşhur tennisçi Devis Kubokunun finalında oynamayacaq

20 Oktyabr 2025 21:39see184

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see175

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see165

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see158

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see148

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see145

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see145

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see142

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see141

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see138

Bunları yesəniz gec YAŞLANACAQSINIZ

21 Oktyabr 2025 02:37see138

Xalq artistindən İDDİALI FOTOSESSİYA

20 Oktyabr 2025 17:22see135

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see131

Türkiyəni sarsıdan cinayətlə bağlı daha bir nəfər saxlanıldı

21 Oktyabr 2025 01:51see130

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see129

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see127
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri