“SÜLH İMPULSU TÜKƏNDİ” Moskva Putin Tramp görüşünün fiaskosunu təsdiq edir

"ABŞ və Rusiya Prezidentləri arasında avqustda Alyaskada keçirilmiş görüşdən sonra Ukrayna müharibəsinin başa çatdırılması üçün yaranmış “güclü impuls” demək olar ki, tükənib".

Bu barədə Rusiyanın xarici işlər nazirinin müavini Sergey Ryabkov oktyabrın 8-də Moskvada açıqlama verib.

“AzPolitika” xəbər verir ki, Ryabkov bu vəziyyətə görə əsasən “Ukraynanın son nəfərinə qədər savaş tərəfdarlarını” – ilk növbədə Avropa ölkələrini günahlandırıb.

S.Ryabkov ABŞ rəhbərliyini birbaşa tənqid etməkdən çəkinib. Lakin o, Donald Tramp administrasiyasını “Tomahavk” qanadlı raketlərinin Ukraynaya mümkün tədarükünə realist və düşünülmüş şəkildə yanaşmağa çağırıb. “Bu raketlərin verilməsi müharibənin gedişatını dəyişməsə də, regionda vəziyyətin keyfiyyətcə dəyişməsinə səbəb olacaq”, – deyə Rusiya diplomatı bildirib.

Xatırladaq ki, Tramp və Putin arasında görüş 15 avqustda Alyaskada baş tutub. Görüşdən sonra Tramp Ukrayna Prezidenti və Avropa liderləri ilə də ayrıca danışıqlar apararaq, mümkün sülh parametrlərini müzakirə edib.

Media mənbələrinə görə, Rusiya bu müzakirələrdə əsas şərt kimi Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Donetsk vilayətindən çıxarılmasını tələb edib. Lakin Kiyev bu təklifi qətiyyətlə rədd edib.

Hazırda Rusiya tərəfi sülh üçün aşağıdakı əsas tələblərində israrlıdır:

- Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin dörd vilayətdən (Donetsk, Luqansk, Xerson və Zaporojye) tamamilə çıxarılması;

- Ukraynanın NATO-ya qoşulmaqdan imtina etməsi;

- Ukrayna ordusunun say və imkan baxımından azaldılması;

- Rusiyayönlü siyasi qüvvələrin fəaliyyəti və rus dilindən istifadəyə hüquqi təminatların verilməsi.

Buna cavab olaraq, Kiyev hazırda cəbhə xətti üzrə atəşkəsə şərtsiz razı olduğunu bildirir, lakin ərazi güzəştlərinə getmək niyyətində olmadığını bəyan edir.

ABŞ Prezidenti Donald Tramp isə bəyan edib ki, Ukraynanın öz torpaqlarını geri qaytarmaq imkanları var və ABŞ buna dəstək göstərə bilər. O, “Tomahavk” raketlərinin tədarükü barədə demək olar ki, qərar verdiyini, lakin bəzi açıq sualların hələ də olduğunu bildirib.

Eyni zamanda, Tramp vurğulayıb ki, ABŞ-nin məqsədi Rusiyanın məğlubiyyəti deyil, sülhün əldə olunmasıdır.

S.Ryabkov əlavə edib ki, Rusiya Strateji Hücum Silahlarının azaldılmasına dair Müqavilənin (SNV-3) müddətinin uzadılmasını gündəmə gətirmir. Lakin Prezident Vladimir Putinin bu müqavilənin 2027-ci ilə qədər bir illik texniki uzadılması təklifinin qüvvədə qaldığını bildirib. “Təəssüf ki, bu təklifə ABŞ-dən hələ də heç bir məzmunlu cavab verilməyib. Əgər bu maraqlı deyilsə, biz onsuz da davam edə bilərik,” – deyə Ryabkov qeyd edib.

Vaşinqton və Avropa İttifaqı hazırda Rusiyaya qarşı təzyiqləri daha da artırmaq niyyətindədir. ABŞ rəsmiləri Avropa ölkələrini: 

- Rusiya enerji resurslarının alışından tam imtinaya,

- Rusiya dövlət aktivlərinin müsadirəsinə,

- Yeni sanksiyalar dalğasına qoşulmağa çağırır.

Moskva bildirir ki, Rusiya və Ukrayna liderlərinin görüşü yalnız artıq əldə olunmuş razılaşmaların rəsmiləşdirilməsi üçün keçirilə bilər, substantiv danışıqlar üçün yox.

Hazırda döyüşlər davam edir. Rusiya Ukrayna ərazisinə intensiv zərbələr endirir, Kiyev isə Rusiyanın sərhəd regionlarını atəşə tutur.

Beləliklə, Alyaska görüşü və ondan sonra baş verən diplomatik təmaslar müharibənin diplomatik yolla sonlandırılması üçün müəyyən ümid yaratmışdı. Lakin Qərbin sərt mövqeyi, Kiyevin ərazi bütövlüyü məsələsində güzəştsiz davranışı və Moskvanın tələblərindən geri çəkilməməsi nəticəsində bu “sülh impulsu”, Ryabkovun sözləri ilə desək, “əldə olunmamış imkan” olaraq tarixə düşmək üzrədir.

Rasim Əliyev

"AzPolitika.info"